تمایلات غریزی و سیر آن در کودک
تمایلات غریزی و
سیر آن در کودک
تمایلات جنسی تنها مخصوص دوران بلوغ و پس از آن نیست، بلکه مدتها پیشتر از آن بصورت احساسی ویژه ، و با تحریکاتی گوناگون در رفتار آدمی حضور دراد، طوری که طفل بدون آنکه قصدی برای تبهکاری و فساد داشته باشد تحت تاثیر آن است و از آن نوعی احساس لذت می کند.
بسیاری از کودکان تظاهرات و فعایت های جنسی دارند که در آغاز کار دارای صورت تقلیدی، و در مواردی ناشی از بدآموزی ها، اغواء اغفال است و چون اغلب والدین چنان فرض و تصوری را درباره کودکی خردسال ندارند از آن غافل می مانند و روزی از آن سر در می آورند که کار از کار گذشته است.
میل جنسی کودکان نیز طبق معمول از طریق دستگاه تناسلی کامیاب می شود، گرچه برخی از روانکاوان صورت های دیگری را هم در این مورد ذکر کرده اند. نوع و کیفیت آن در خردسالان بسی متفاوت با بزرگسالان است ولی در میل گاهی می تواند از طریق تماشای بدن های عریان و یا نشان دادن بدنهای خود نیز ارضا گردد.
آغاز بروز این تمایل
برخی تحقیقات تجربی نشان میدهد که کودکان از همان آغاز تولد آماده برای احساس لذت بدنی هستند، ولی در همه حال این نکته مسلم است که طفل بهمراه تولد دارای غریزه است و این زمینه ممکن است در اثر سهل انگاری ها موجب رشد بیحساب و یا سبب کندی و توقف شود.
در دوران سه ساله اول زندگی این تمایل اغلب متوجه خود طفل و گرایش های مربوط در این رابطه است ولی بعد ها و بتدریج گرایش ها متوجه دیگران خواهد شد.
سیر آن در مراحل مختلف زندگی تا 6 سالگی
بررسی ها در زمینه سیر حیات جنسی در کودکان نشان می دهد که آنان در هر مرحله ای از زندگی حالت ویژه و وضعی مخصوص دارند. مثلا در سنین قبل از سه سالگی حسات جنسی شان بصورت بازی با آلت تناسلی و دستکاری با خود است که این امر در مواردی می تواند صورت انحراف جنسی داشته و کودک جداً گرفتار و مبتلا باشد.
در سنین 3-4 سالگی زندگی جنسی کودک تا حدودی قابل فهم و مشاهده است و به اشکال مختلف خود را نشان می دهد. البته او در این زمینه اصراری دارد به محرمانه داشتن بدن خود و نمی خواهد لخت و عریان باشد و از اینکه دیگران او را عریان ببینند احساس شرم می کند و برای والدین هم ضروری است این حالت را در او تقویت کنند تا به بی پروائی جنسی نکشد.
در سنین 5-6 سالگی هورمونهای جنسی رشد ضعیفی دارند در حالیکه فعالیت دیگر غدد بیشتر است. وضع و حال جنسی کودک به گونه ای است که باید گفت نیکو شناخته شده نیست و بدین نظر نمی توان در آن رابطه اظهارنظری قطعی کرد مگر آنگاه که خود طفل از خود سخن گوید. البته گاهی آنها کلمات رکیک در این رابطه دارند که نشان دهنده وضع درونی آنهاست و یا حاکی از اعمال ممنوعه و یا رغبت به آن امر است که در چنان صورتی پدر و مادر باید هشیار باشند و رفتار او را زیر نظر گیرند.
سیر آن تا سن 12 سالگی
کودکان7 ساله از نظر روحیه در وضع و موقعیتی هستند که به کاوش و کنجکاوی و بازی های جنسی کمتر علاقه نشان می دهند پسران را در این سن می بینیم که نسبت به دختران ابراز علاقه ای دارند ولی این ابراز علاقه صرفاً جنبه دوستی دارد نه جنسی.
بنابراین جای نگرانی برای این امر نیست. البته این سخن دلیل نمی شود که بستر آنها را از هم جدا نکنیم و یا آنها آزاد باشند، بهر گونه ای که مایل بودند در محیط مختلط بسر ببرند.
دستکاری با خود که در سنین قبل وجود داشت در این سن تدریجاً به بوته فراموشی سپرده می شود مگر آنکه بصورت عادت درآمده باشد ولی ذهن آنها همچنان مشغول بررسی و شناخت دنیای خویش است. حتی کودکان 7-8 ساله ممکن است در عرصه ای به تماشای دنیای متفاوت خود بپردازند بدون اینکه در این امر جنبه تحریکی در میان باشد. ولی این دیدنها از نظر ما جایز نیست از آن بابت که سابقه ای ذهنی برای روزگار آینده او خواهد شد بدین معنی آنچه را که امروز می بیند، فرد در سنین رشد از آن سر درآورده و دیده های امروز برایش معنی دار می شود.
روانکاوانی چون فروید دوران 7-12 سالگی را دوران کمون یا اختفای جنسی نام گذارده اند و می گویند بیشتر اوقات کودکان صرف کشف و بررسی پدیده ها و دنیای ویژه خود و دیگران می شود. شاید این امر بدان خاطر باشد که سن 7 سالگی سن پیدایش تفکر منطقی و رشد آن تا پایان دوره کودکی است. این کشف ها و دریافت ها بنفسه خطری پدید نمی آورد ولی برای دنیای آینده او ممکن است خطرآفرین و یا سعادت آفرین باشند، بهمین نظر ضروری است جهت و معنی پیدا کنند و تحت کنترل ها و ارشادها باشند.
رفتار شهوانی کودکان
در سیر رشد جنسی کودکان دو مرحله اساسی دیده می شود؛
- مرحله خود دوستی، که تقریباً سراسر دوران کودکی او را در بر می گیرد
- مرحله دگر دوستی، که کمی قبل از آغاز نوجوانی آغاز شده و هچنان ادامه پیدا می کند و البته سرانجام و فرجام آن در صورت جهت پاکی و هدایت تشکیل خانواده است.
حالات و تمایلات این مراحل در قالب بازی خود را متجلی می سازند، به اظهار روانکاوان اصولاً اگر کودکان را به حال خود واگذارند بسیاری از آنها تن به بازی های جنسی می دهند و آنچنان به آن سرگرم می شوند که گوئی کاری دیگری ندارند.
پسران معمولا ً به آن دسته از بازی های جنسی می پردازند که مبنای خشونت و عصبیت آنها را در آینده فراهم می سازد در حالیکه مساله در رابطه با دختران از لطافت بیشتری برخوردار است و علاقه ملایم شان به این امر بگونه ای قابل بررسی است. شکوفائی این رفتار و شکل یافتن این گرایش بعدها در پسران بصورت تعدی و در دختران بصورت تسلیم است.
رفتار جنسی کودکان نشان دهنده نیازهای اکتشافی شان در این رابطه است و هم تمایل آنها به بزرگ مآّ ب شدن. آنها در مواردی که محل خلوتی پیدا کنند می کوشند با یکدیگر بازی های نامناسبی داشته باشند، همدیگر را بیابند و ببینند و حتی با تقلید از بزرگسالان به داشتن روابط بپردازند که این امر سبب لغزش های بعدی است.
در حدود سنین نوجوانی کودکان به “عروسی بازی ” می پردازند، و بر این اساس ادای دوران گذشته والدین و آینده زندگی خود را در می آورند. حتی آنچه را که در این رابطه دیده و شنیده اند می کوشند عمل نمایند و ملاحظه وضع آنها نشان می دهد ذهن شان تا چه میزان پر از خرافات و احیاناً آلودگی های ناشی از بدآموزی است.
نگاه های معنی دار
کودکان از سنین تمیز نه حتماً برای لذت جنسی، بلکه گاهی هم برای کشف و فهمیدن به بدنهای عریان نگاههای معنی داری می اندازند و یا به عکس ها و تصاویر جنسی با علاقه ای وافر می نگرند و می خواهند از جوانب و ابعاد قضیه، نیکو سر در آورند.
واقعیت امر این است که بسیاری از کودکان خردسال، حتی آنها که د رسنین تمیزند از دیدن بدن دیگران قصد لذتی ندارند و حتی می توان گفت معنی چنین لذتی را نمی فهمند، ولی ضمناً باید افزود که ایم مساله عمومیت ندارد. بررسی های روانکاوان نشان داده است که در اثر دیدن ها برای برخی از آنها لذتی حاصل می شود که شبیه همان لذت جنسی است و ما در این رابطه گاهی شاهد نگاههای دزدانه، شوخی های زشت و خنده های تحرک کننده آنها ئیم.
کودک در یک محیط متنوع گاهی نگاه های زیرکانه و مخفی دارد، زمانی خود را به خواب می زند تا از واقعه ای سر درآورد، در مواردی به تماشای خود و دیگران مشغول می شود و حتی دوست دارد شاهد روابط دیگران باشد که اینها همه یا مستقلاً حکایت از انحراف دارند و یا مقدمه ای برای انحرافات می باشند.
سحر سلیمانی
کارشناس ارشد بالینی
مرکزمشاوره گروه همراه سعادت آباد
