بخشش و روش های رهایی از رنج

بخشش و روش های رهایی از رنج

آخرین بار که کسی شما را رنجاند کی بود آیا تا به حال او را بخشیده اید یا هنوز نه؟

 به شما پیشنهاد میکنم این مقاله را بخوانید :

برای بسیاری از ما گذشتن و بخشیدن کاری بسیار سخت و گاه غیرممکن است، در صورتی که برای بعضی دیگر چندان هم سخت نیست و می توانند به راحتی دیگران را ببخشند و اشتباهاتشان را فراموش کنند. در واقع وقتی از بخشیدن دیگران خودداری می کنیم ترجیح می دهیم به جای آنکه گامی در جهت بهبود اوضاع برداریم، در گذشته و مشکلات آن باقی بمانیم و همواره دیگران را سرزنش کنیم. هنگامی که خود را نمی بخشیم در واقع ماندن در احساس گناه را بر می گزینیم و بدین ترتیب خود را در رنج روحی بیشتر قرار می دهیم.وقتی از بخشش دیگران امتناع می کنیم در واقع این ما هستیم که رنج می بریم و در اغلب موارد  فرد گناهکار حتی خبر ندارد که در فکر ما چه می گذرد. در حالی که ما خویش را در کانون رنج های روانی قرار داده ایم. اگر من از بخشیدن فرد خاطی  خودداری کنم،  در واقع خود من رنج می برم. او زخم معده نمی گیرد، بدخواب و افسرده نمی شود، او مزه تلخی در دهانش احساس نمی کند، من می کنم. هنگام رنجش، وقتی خشمگین می شوید و کلامتان تند و طعنه‌آمیز می‌شود، مغز بیکار نمی‌نشیند و هورمون‌های کورتیزول و آدرنالین ترشح می‌کند و به سلامت جسمانی و روانی شما آسیب برساند.کینه ورزی یکی از اصلی ترین علل بیماری هاست. بعلاوه، تا وقتی که دیگران را بخاطر ناخشنودی خود مسئول و گناهکار بدانیم از قبول مسئولیت امتناع می کنیم. با سرزنش کردن دیگران هرگز راه به جایی نمی بریم، فقط وقتی می توانیم قدمی در جهت بهبود اوضاع برداریم که دست از سرزنش دیگران بکشیم. ملامت کردن دیگران بهانه ایست برای نپرداختن به واقعیت، بهانه ای برای قدم برنداشتن.

اگر فردی بگوید: « من ترا می بخشم اما نمی توانم کارت را فراموش کنم» در واقع می گوید: « من تو را تا اندازه ای می بخشم اما دلم می خواهد بعضی از دلخوری ها را برای خودم نگه دارم تا بعدها آسانتر بتوانم آنها را به یادت بیاورم.» بخشش واقعی فراموش کردن و بیرون ریختن تمامی کدورت هاست.

وقتی از کسی دلخور هستیم و این کدورت را با او بازگو نمی کنیم شروع به خود گویی و خود خوری میکنیم و گاه حرف های نزده را با خود مرور میکنیماین مرور  اتفاق ها و حرف های نزده در درون ما یک سیکل معیوب خشم  نهفته ایجاد میکند و باعث می شود نه تنها مشکل حل نشود  بلکه بیشتر اوج بگیرد امکان دارد در زمان تکرار برخورد  با فرد خاطی یا مورد مشابه  با خشم و رفتار پرخاشگرانه مضاعف  همراه شویم و یا باز هم جواب ندهیم و دوباره در همان سیکل معیوب خشم نهفته بمانیم . .

هنگامی که راه بخشش را بر می گزینیم مسیر فکری خود را تغییر می دهیم،وقتی ما تغییر میکنیم دیگران هم تغییر می کنند. وقتی نگرش خود را نسبت به دیگران عوض می کنیم آنها هم شروع به تغییر رفتار خود می کنند، گویی در همان لحظه ای که تصمیم به تغییر زاویه دید خود می گیریم، دیگران هم به انتظارات تغییر یافته ما پاسخ مثبت می دهند.

اگر بخشیدن دیگران مشکل است بخشیدن خود به مراتب دشوارتر است. بسیاری از افراد در طول زندگی بخاطر کوتاهی هایی که بخود نسبت می دهند به تنبیه روانی و جسمانی خود می پردازند. این مجازاتها به اشکال گوناگون همچون پرخوری، کم خوری، ویران کردن نظامدار همه روابط، و زندگی در فقر و بیماری ظاهر می شوند. ریشه تمامی این رنجها در نظام باوری است که می گوید: اعمال شیطانی بسیاری از من سرزده است، من گناهکارم، یا من لیاقت سلامتی و خوشحالی را ندارم، علت بیماری بسیاری از افراد آن است که آنها خود را لایق تندرستی نمی دانند.
باید این را بدانیم با تداوم احساس گناه  در سالهای آینده باز هم مشکلی حل نخواهد شد این احساس را از خود بیرون کنید ، گرچه بیرون کردن آن همیشه کار آسانی نیست.
نگهداشتن یک ذهن سالم مانند نگهداشتن یک جسم سالم احتیاج به تلاش فراوان دارد اما به زحمتش می ارزد.

طبق بررسی محققان و روانشناسان افرادی که می توانند ببخشند، افسردگی، خشم و استرس کمتری دارند و امیدشان به آینده هم بیشتر است. همچنین سیستم ایمنی بدنشان قوی تر است و نشاط و شادابی بیشتری را تجربه می کنند.

بخشیدن، فراموش کردن و از خود گذشتگی نیست و با تحمل کردن افرادی که ما را رنجانده اند فرق دارد. شما مجبور نیستید دیگران را ببخشید ولی هنگامی که بدانید اگر از اشتباهات دیگران بگذرید و به آنها نچسبید، چقدر آرامش بیشتری دارید، هرگز کینه توزی، خشم و قهر را انتخاب نمی کنید. فراموش نکنید که بخشیدن نشانه عزت نفس بالای شماست. بخشیدن، فراموش کردن و رها شدن از احساسات شدیدی است که به حوادث گذشته مربوط می شود.

 در واقع ما نمی توانیم منکر اشتباهات خود شویم؛ اما می توانیم رفتار خود را تغییر دهیم تا شرایط مطلوب تر و آینده بهتری را به خود نوید دهیم.در واقع بخشش، آمادگی برای رهایی از رنج های گذشته و تصمیمی است برای پایان دادن به مشکلاتی که از گذشته با خود داریم.

برای همه ما پیش آمده که بارها و بارها از دیگران رنجیده ایم. بعضی از رنجش ها کوتاه و گذراست و می توان آنها را زود فراموش کرد؛ اما هنگامی که احساس می کنیم کسی عمیقا آزارمان داده است به مرحله دشواری می رسیم؛ آیا باید بگذاریم این رنج در وجودمان بماند و شادمانی ما را با خود ببرد یا باید از معجزه بخشش برای التیام زخم هایمان بهره مند شویم؟

مشاوره فردی

 افکار ناراحت کننده ای که به ذهن خود وارد می کنیم  عوارض منفی زیادی بر سلامت ما دارند. بنابراین اگر می خواهیم خود را از فشار و ناراحتی های ناشی از درد و رنج ها رها کنیم باید مراقب افکارمان باشیم. همانطور که در مورد داروها و تأثیرات جانبی آنها بر جسم خود مواظب و حساس هستیم، تأثیرات جانبی و مخاطره آمیز نبخشیدن و کینه داشتن از دیگران و افکار منفی می تواند آثار بسیار بدی بر سلامت جسمانی و روانی ما بگذارد. برای مثال می توانیم به این امراض و ناراحتی ها بر اثر نبخشیدن اشاره کنیم؛ سردرد، کمردرد، زخم معده، اضطراب، بی خوابی و ناامیدی. بسیاری از ما برای درمان بیماری های جسمانی خود همیشه در حال مصرف دارو هستیم، درحالی که برای افکار بیماری زایی که به ذهن خود وارد می کنیم هیچ انتخاب و گزینشی نداریم و اجازه می دهیم حتی چیزهایی که سلامت جسم مان را تهدید می کنند به راحتی وارد ذهنمان شوند.

اما چگونه از ابتلا به این بیماری ها جلوگیری کنیم و کدام دارو قوی ترین بوده و بیشترین اثر را برای شفای افکار بیماری زا دارد؟

 “بخشش” پاسخگوی تمام این سؤالات است زیرا قوی ترین و شعف انگیزترین دارو محسوب می شود و قدرت رفع تمام این علائم و بیماری ها را دارد.

شاید برای بسیاری از ما بخشیدن کار آسانی نباشد. اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید، توقع نداشته باشید یکباره بتوانید دیگران را ببخشید. عمل بخشیدن نیازمند زمان است؛ اما هر چه بیشتر روی آن کار کنید بیشتر به آن پی خواهید برد. پس برای سلامت جسم و روان خودتان هم که شده همین حالا تصمیم بگیرید بخشیدن را تمرین کنید. شما می توانید این کار را با بخشش های کوچک شروع کنید تا کم کم بتوانید کسانی را هم که خیلی شما را آزرده اند ببخشید.

• برای تمرین بخشش هرگز منتظر عذرخواهی دیگران نباشید. بسیاری از افرادی که شما را رنجانده اند اصلا قصد عذرخواهی ندارند. بنابراین اگر منتظر شنیدن معذرت خواهی آنها باشید، ممکن است هیچ وقت نتوانید آنها را ببخشید.
• سعی کنید گاهی از دید دیگران به مسائل نگاه کنید؛ اگر گاهی با فرد موردنظر همدردی کنید، ممکن است متوجه شوید که این کار را از روی نادانی، ترس یا حتی علاقه انجام داده است.
• فواید بخشش را بشناسید. مطالعات نشان می دهند افرادی که قدرت بخشش دیگران را دارند توانایی و انرژی بیشتری دارند. همچنین اشتهای بهتر و الگوهای خواب بهتری هم دارند. فراموش نکنید که باید بتوانید خودتان را هم ببخشید. برای بعضی افراد بخشیدن دیگران راحت تر از بخشیدن خودشان است. اما توجه داشته باشید که اگر نتوانید خودتان را ببخشید، اعتماد به نفستان را از دست می دهید و همواره احساس گناه می کنید.
• ترس یکی از مهم ترین موانع بر سر راه بخشش است.
• اینکه نتوانیم از فکر گذشته رها شویم، مانعی بر سر راه بخشش خواهد بود.تحقیقات نشان داده است افکار و احساساتی که در ذهن خود پرورش می دهیم در بسیاری مواقع باعث بروز ناهنجاری و علائم فیزیکی مانند اضطراب، افسردگی، تحریک پذیری، هیجان، انواع سردردها، کمردردها و … می شود و سیستم ایمنی بدن را نیز ضعیف می کند.
• گاه نیز قضاوت های نادرست ما مانع از آن می شود که بتوانیم دیگران را ببخشیم؛ بنابراین هیچ گاه دیگران را بدون توجه به شرایط خاص خودشان قضاوت نکنید. به یاد داشته باشید افکار و عقاید ما تعیین می کنند که چگونه زندگی کنیم و هدف و نتیجه ای هم که از بخشش حاصل می کنیم رها کردن مشکلات مربوط به گذشته است.

احساس رنجش خود را بپذیرید و به خود حق دهید که چنین احساسی داشته باشید فقط به صرف اینکه شما انسان هستید

 شرایط ایجاد رنجش را در خود بررسی و علت‌های آن را پیدا کنید.

 با کلامی قاطعانه (اما همراه با احترام)، این احساس را با کسی که از او رنجیده‌اید، در میان بگذارید. شما می‌توانید اگر امکان‌پذیر و شرایط مهیاست، گریه کنید. در بسیاری از موارد اگر قادر به ابراز ناراحتی باشید، دلخوری و عصبانیت تان از دیگران کم خواهد شد.

وقتی که موضوع را بیان می کنید از ضمیر من استفاده کنید ( من احساس خوبی نداشتم وقتی….)

 به این نکته توجه کنید که کسی که از او رنجیده‌اید، ممکن است مشکل روان‌شناختی داشته باشد (غم، اضطراب، حسادت و…). ممکن است طرف مقابلتان، آگاهی‌های محدودی از شما و شرایطتان داشته و به همین دلیل ناخواسته و بدون اینکه خودش متوجه باشد، رفتاری انجام داده که مورد رضایت شما نبوده است. به این موضوع دقت کنید که اگر این شخص عاقل‌تر و آگاه‌تر بود، شاید به نحو دیگری عمل می‌کرد اما او داناتر و آگاه‌تر نیست.

وقتی فرد عذر خواهی کرد موضوع را کش ندهید و همان جا  بحث را پایان بدهید

 فراموش نکنید که سو د  بخشیدن، برای شماست نه برای دیگران. بخشش، یک انتخاب است برای آرامش بیشتر در زندگی. پس به نفع شماست که رنجش خود را کنار بگذارید تا از زندگی لذت ببرید.
اگر با استفاده از این راهکارهای ساده، قادر به کنار گذاشتن رنجش‌های خود یا حل و فصل آنها نیستید یا رنجش‌هایتان زیاد و کهنه شده‌اند (وقتی رنجش‌‌ها به کینه تبدیل می‌‌شوند)، برای التیام زخم‌های روانی ناشی از آنها از مشاور کمک بگیرید.

البته با بخشیدن، واقعیت های گذشته عوض نمی شوند زیرا گذشته را نمی توان تغییر داد. ما فقط می توانیم دیگران را ببخشیم تا به آرامش بیشتری برسیم. بخشش به ما اجازه می دهد با گناه، سرزنش و احساس شرم خداحافظی کنیم و به ما یاد می دهد که با دوست داشتن دیگران از شر ترس های گذشته رها شویم.

   ســـید عــلـــی دربــــانـــــــــی         

          کارشناس ارشد مشاوره خانواده 

مرکز مشاوره گروه همراه سعادت آباد