درمان با TDCS یا تحریک مغزی

TDCS یک روش غیر تهاجمی است که مغز را تحریک می کند و سبب می شود که به واسطه جریان الکتریکی بر روی فعالیت قشر مغز تاثیر گذاشته شود. ایده اصلی که پشت TDCS است تنظیم نواحی خاص مغز است به طوری که برخی از عملکردهای مغز تقویت شود و یا سرکوب صورت بگیرد. نام مشخص و ملموس TDCS، تحریک جریان مستقیم ترانس کرانیال است.

TDCS چیست؟

وقتی در مورد TDCS یا تحریک مغزی صحبت می شود شرایط به این صورت است جریان الکتریکی ضعیفی روی سر صورت می گیرد به طوری که فعالیت مغز را تقویت می کند. این روش موجب جریان مستقیم فراجمجمه ای TDCS می شود و روشی نسبتاً غیر تهاجمی است.

تحریک مغزی ابزاری برای تحقیقات مربوط به علوم اعصاب است و توانسته با قابلیت اجرای آسانی که دارد مورد پذیرش و رضایت محققان قرار بگیرد. این روش ارزان بوده و غیر تهاجمی است و هیچ دردی برای شخص ایجاد نمی کند.

از تحریک مغزی برای دردهای مزمن عصبی استفاده می شود و سبب می شود که سکته مغزی و حتی وزوز گوش تا حد زیادی برطرف شود. این روش برای تشخیص آسیب دیدگی مغزی و نخاع نیز استفاده می شود و کمک زیادی به کشف بیماری و درمان آن می کند.

عملکرد دستگاه TDCS

دستگاه تحریک مغزی نوعی دستگاه کوچک است و باتری خور بوده و دارای کنترل پنل مخصوصی است. این دستگاه به بیمار کمک می کند تا برنامه ریزی مخصوصی داشته باشد. مدت و شدت تحریک توسط این دستگاه تنظیم می شود. دستگاه TDCS دارای الکترودهایی است که روی سر قرار می گیرد و به واسطه گیره یا سر بند مخصوص محکم می شود. هر الکترود به دستگاه محرک مخصوص به خود توسط یک سیم وصل شده است. این دستگاه ها دارای مقاومت سنج و جریان سنج هستند و تحریک در وضعیت ایمن برای سر صورت می گیرد.

جلسات درمانی توسط دستگاه TDCS به این صورت است که مغز بیمار تحریک می شود و الکترودها روی بخش های خاصی از سر قرار می گیرند. الکترودها به واسطه سربندهای پلاستیکی و یا کش در محل مورد نظر تثبیت می شوند. در نهایت جریان الکتریکی در مغز شخص ایجاد می شود و مقداری سوزش و خارش کاملاً طبیعی است.

TDCS و افزایش تمرکز

پژوهش ها نشان می دهد که یک سری مطالعات جالب روی تمرکز افراد صورت گرفته است به طوری که نقش درمانی مثبت و امیدوارکننده ای در خصوص افزایش عملکرد حافظه در این روش دیده می شود. اینطور که مشخص است مطالعات مشخص کرده است که تحریک غیر تهاجمی مغز می تواند سبب برگشت عملکرد شناختی مناسب با سن و سطح مشکلات حافظه شوند. بهبود فرایند شناختی و تقویت وضعیت شناختی در سالمندان به کمک روش TDCS صورت می گیرد.

ارزیابی ها مشخص می کند که حافظه و زبان و کنترل مهارتی از مواردی است که در راستای تمرکز سنجیده می شود و روش تحریک مغزی توانسته این موضوع را به دقت ارزیابی کند.

کسانی که درگیر مشکلاتی اعم از آلزایمر هستند و یا از پارکینسون رنج می برند توسط روش TDCS به موقعیت خوبی می رسند و در این راستا شخص می تواند موقعیت درمان خود را بهبود بخشد. افسردگی و اضطراب و سکته مغزی از دیگر مواردی است که به کمک TDCS سنجیده شده و به شکل حرفه ای بررسی می شود. در نهایت کسانی که درگیر ضربه نخاع هستند نیز توسط این روش می توانند از وضعیت خود بیشتر باخبر شوند.

اثرات درمانی TDCS

حال قصد داریم در خصوص اثرات درمانی روش تحریک مغزی صحبت کنیم به طوری که کاربرد این روش در شرایط مختلف سنجیده شود:

• افزایش کسب مهارت و یادگیری

TDCS یکی از روش هایی است که کمک به یادگیری بیشتر و بهتر می کند. بر اساس پژوهش های صورت گرفته مشخص شده است که اگر شخص در پردازش اعداد دچار مشکل باشد به کمک تحریک مغزی می تواند پروسه درمان اولیه را طی کند و در این زمینه قشر حرکتی اولیه مغز مشخص می شود و مهارت های حرکتی نیز بهبود می یابد.

• کنترل و درمان افسردگی

پژوهش های زیادی در خصوص تاثیر TDCS بر افسردگی صورت گرفته است و شواهد نشان می دهد که تحریک مغزی پتانسیل کمک به افسردگی را دارد و یا حداقل می تواند علائم افسردگی را کاهش دهد.

این یافته ها امیدوارکننده هستند اما هنوز باید پژوهش بیشتری را پشت سر بگذارند و سطح کارایی و ایمنی آنها سنجیده شود. دقت کنید که این روش به درمان اختلالات خلقی نیز کمک زیادی می کند.

• تسکین درد و کنترل آن

افرادی که درگیر بیماری هایی هستند که همیشه درد مزمن دارند معمولاً بسیار در عذاب هستند. TDCS کمک می کند که پروسه درمان به خوبی صورت بگیرد و بیمار بتواند موقعیت درمان را طی کند. دقت داشته باشید که در این زمینه مدیریت درد بسیار مهم است و تحقیقات زیادی در این راستا صورت گرفته است که به مدیریت درد کمک زیادی می کند.

• افزایش توانایی زبانی

از TDCS برای تحریک لوب چپ پیشانی مغز استفاده می شود و توانایی کلامی و زبان را بهبود می دهد و در نهایت سبب می شود که حافظه مبتنی بر زبان بهبود یابد.

• تاثیر بر کیفیت خواب

تاثیر TDCS بر افزایش راندمان خواب از موضوعاتی است که این روزها بسیار از آن صحبت می شود. این روش کمک می کند که مدت زمان خواب عمیق بیشتر شود و در عین حال خواب در وضعیت سبک تری قرار بگیرد. دقت کنید که یک سری محدودیت های مهم در این زمینه وجود دارد که می بایست سنجیده شود و البته که بیماری های مختلفی نیز در راستای موقعیت کیفیت خواب ارزیابی می شود. در هر صورت مشکلاتی که در خواب برای شخص ایجاد می شود به کمک تحریک مغزی قابل تشخیص است.

آیا TDCS بر اختلال کم توجهی تاثیر دارد؟

اختلال کم توجهی که با عنوان بیش فعالی نیز ارزیابی می شود به صورتی است که سبب می شود شخص درگیر تکانشگری گسترده باشد و همینطور توانایی وی در تمرکز نیز کاهش یابد. اینطور که مشخص است TDCS می تواند تا حدودی علائم کم توجهی و بیش فعالی را تشخیص دهد و این روند را به صورت کاملاً حرفه ای بهبود بخشد.