چند روش بسیار ساده برای تقویت حافظه

داشتن حافظه ای خوب حقیقتا برای هر فردی مهم است . یادآوری چهره، نام، اطلاعات،تاریخ،رویداد،شرایط و دیگر چیزها در زندگی روزمره ،معیاری است برای اندازه گیری قابلیت شما در کسب موفقیت در جامعه پرسرعت و متکی بر اطلاعات این روزها. با بهره مندی از حافظه ای خوب ، دیگر ترس از فراموش کردن امور مهم یا قرار دادن چیزها در جای غلط نخواهید داشت و می توانید بر موانع ذهنی که نمی گذارد در شغل، عشق، و زندگی خصوصی تان به موفقیت برسید فائق آیید.

قابلیت حافظه

حافظه از پیوندهای عصبی پیچیده ای در مغز تشکیل شده است و اعتقاد بر این است که می توانند میلیون ها داده را در خود جای دهند .قابلیت ذهن در ذخیره تجارب گذشته به شیوه ای بسیار سازمان یافته به انسان این توانایی را می دهد تا ایده های مختلفی را فرا گیرد و خلق کند. تجارب انسان بستری است برای دستاوردهای عظیم تر و همزمان راهنما و محافظی در مقابل خطرات است. اگر در این خصوص حافظه تان به خوبی در خدمت شما باشد ، از رنج تکرار اشتباهات گذشته مصون خواهید ماند. با به یاد آوردن حوادث و درس های حیاتی گذشته ، از اشتباهات و شکست هایی اجتناب خواهید کرد که دیگران نیز تجربه کرده اند.

به جز در مواردی که انسان ، بیماری یا معلولیتی دارد، حافظه ضعیف اغلب به خاطر فقدان توجه و تمرکز حواس،مهارت های ناکافی شنیداری ، و دیگر عادت های بد درونی افراد است . اما با استفاده از شیوه های مناسب می توان به تقویت و توسعه حافظه پرداخت . بسیاری از مردم بر این عقیده هستند که حافظه شان با پیر شدن ضعیف تر می شود . این باور فقط برای افرادی مصداق دارد که از حافظه خود به شیوه مناسبی استفاده نمی کنند.حافظه مثل یک ماهیچه است؛ هرچه بیشتر از آن استفاده کنید ، بیشتر تقویت می شود. هرچه بیشتر به آن بی توجهی کنید، بیشتر ضعیف می شود. به همین دلیل است که افراد پیر نسبت به جوانان در به یاد آوردن چیزها مشکلات بیشتری دارند . در عین حال افرادی که سن شان بالا می رود می توانند بر این معضل غلبه پیدا کنند و حتی می توانند از طریق ادامه تحصیل ، پالایش ذهن، پذیرا شدن تجارب جدید، استفاده مستمر از تخیل ،حافظه خود را بیش از پیش تقویت کنند .

نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که افراد گوناگون شیوه های مختلفی برای یادگیری دارند .شیوه یادگیری مردم اغلب عاملی است که تعیین می کند چه موضوعاتی را مطالعه کنند، با کدام مدرسان ارتباط برقرار کنند، و به دنبال چه شغل هایی بروند.

انواع حافظه

آن‌چه از آن به عنوان حافظه یاد می‌کنیم در حقیقت شامل رمزگذاری، ذخیره‌سازی، نگهداری، یاداوری اطلاعات و تجربیات گذشته است.سه نوع حافظه وجود دارد .

حافظه حسی

جایی است که اطلاعات موقتی به صورت گذرا در آنجا ثبت می شوند. تصاویری نظیر عکس یک مجله و طرح لباس یک مشتریموقتا در حافظه حسی ذخیره می شود. این حافظه به سرعت با خاطره حسی دیگر جایگزین می شود مگر آن که برای حفظ آن کاری انجام دهید.

حافظه کوتاه مدت

مطالب در آن 20 تا 30 ثانیه نگهداری می شود، اطلاعات محدودی را در برمیگیرد و برای پردازش  تجارب و گرداوری معمولی داده ها مثل رویدادهای روزمره ضروری است . برای مثال استاد شما فنونی عالی را به شما یاد داده است تا بتوانید به آسانی مسائل پیچیده ریاضی را حل کنید. بار دیگر که امتحان ریاضی می دهید ، ممکن است برخی از این فرمول ها را به یاد آورید ، اما بعید است که بتوانید تمام شیوه های یاد داده شده را به خاطر آورید و به کار ببرید.

حافظه بلند مدت

این حافظه شامل تحکیم و سازماندهی دانش و اطلاعات پیچیده برای رجوع به آن در آینده و انجام دیگر فرایندهای شناختی ذهنی نظیر تبدیل مطالب یادگیری یا اطلاعات به تجاربی معنی دار است .مثال های آن عبارت است: روز تولدتان، نام پدرتان، و شکل خانه تان .

به طور خلاصه حافظه انسان شبیه کتابخانه ای گسترده و پیچیده اما سازمان یافته است و نه مانند سطل زباله یا انباری درهم و برهم.

نکاتی راجع به تقویت حافظه

رعایت موارد زیر برای تقویت حافظه اهمیت دارد:

استرس را کاهش دهید

تحقیقات پزشکی نشان می دهد که افرادی که همیشه مضطرب هستند ” هورمون های استرس زایی” مثل کورتیزول ترشح می کنند که به سلول های مغزی صدمه می زند. تلاش کنید که کاری انجام دهید تا هر روز احساس آرامش کنید . به مدیتیشن دست بزنید ، یوگا کار کنید ، چای بنوشید ، حمامی طولانی بگیرید ،و خلاصه هر آن چه برای شما موثر واقع می شود را انجام دهید . شیوه بسیار کارامد در کاهش استرس نفس عمیق و تصور این وضعیت است که پی آمد مورد انتظار هر واقعه ای مثبت خواهد بود . فراموش نکنید که به اندازه کافی استراحت کنید. حافظه ضعیف اغلب ناشی از خودانگاره ای ضعیف ، تصویر ضعیف هر فردی از خویشتن است. به هر صورت همه چیز در ذهن شروع می شود و در ذهن خاتمه میابد .بنابراین برای این که ذهن سالمی داشته باشید ، باو کنید که می توانید به هر آنچه تمایل دارید دست یابید . عزت نفس خود را بالا ببرید و به قابلیت های خود اعتماد کنید .نگرش شما باید پشتیبان اهداف شما باشد .

تمرینات قلبی-عروقی مانند قدم زدن، جریان خون را تقویت می کند و برای قلب و مغز خوب است . اگر از قدم زدن صرف کسل می شوید ، به ورزش هایی که دوست دارید بپردازید . بسکتبال، والیبال، تنیس،و یا هر ورزش دیگری که برایتان هیجان انگیز است . با تمرین کردن می توانید احتمال مبتلا شدن به فشار خون بالا را کاهش دهید. فشار خون خود عاملی است که با بالا رفتن سن به از دست دادن حافظه کمک می کند. پس از جنب و جوش دست نکشید. با این کار نه فقط به بدنی سالم و اندامی مناسب دست خواهید یافت بلکه حافظه خود را نیز تقویت و خلاقیت خود را بهبود خواهید بخشید .

بازی هایی انجام دهید که فکر شما را درگیر می کند. با مردم صحبت کنید، کتاب های آموزنده بخوانید،به مطالب آموزشی گوش دهید، و عادت کنید که مداوما یاد بگیرید و چیزهای جدیدی تجربه کنید. اگر احساس می کنید که حافظه شما واقعا دیگر آن گونه نیست که قبلا بودفبه پزشک مراجعه کنید .

شما آن چیزی هستید که می خورید

غالبا گفته می شود که مغز شما احتمالا حریص ترین عضو بدن است، و در رژیم غذایی شما به نوع بسیار خاصی از تغذیه نیاز دارد . پس جای تعجب نیست که رژیم غذایی شما بر نحوه عملکرد مغزتان تاثیر می گذارد و وقتی میزان مناسبی گلوکز دریافت می نمایید بهتر عمل می کند . صبح قبل از آن که از خانه بیرون بروید ، بهترین کار آن است که با خوردن صبحانه ای دلچسب سوخت لازم را به مغز خود برسانید .

منابع خوب آنتی اکسیدان ها که بهبود حافظه  کمک می کنند عبارت اند از:

*ویتامین A و بتاکاروتن: کاهو، اسفناج، طالبی،کدو حلوایی

*ویتامین C: مرکبات ، کلم بروکلی، توت فرنگی،گوجه

*ویتامینE: آجیل ، دانه ها،روغن نباتی، آرد، مغز گندم

از غذاهای چرب کم کنید و به جای آن از غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان استفاده کنید .

یافته مهم دیگر آن است که سیگار کشیدن می تواند بر قابلیت مغز شما در پردازش مناسب اطلاعات تاثیر بگذارد.کسانی که پشت سر هم شیگار می کشند بیشتر در معرض آسیب رساندن به حافظه های تصویری و کلامی خود هستند. بنابراین بار دیگر که به فکر سیگار کشیدن می افتید ، به یاد داشته باشید که این کار نه فقط برای سلامتی شما خطرناک است ، بلکه کارکردهای حافظه خود را نیز فدای این کار می کنید .

کافئین و الکل موجب اضطراب و ناآرامی می شود. چنین حالاتی مانع از آن می شود که اطلاعات به طور مناسبی وارد ذهن شما بشود زیرا حافظه ، زمانی به بهترین شکل عمل می کند که شما آرام و هوشیار هستید .

خواب و حافظه

تحقیقات حاکی از آن است که بهتر می توانید اطلاعاتی که می خوانید را به خاطر آورید در صورتی که بلافاصله پس از یادگیری آن مطالب بخوابید .اما دو محدودیت وجود دارد:

1-مطالبی که تصمیم دارید به خاطر آورید باید آسان باشد،یا اینکه باید قبل از دانش یا تجربه نسبتا قابل توجهی درباره ی موضوع مورد بحث داشته باشید.

2-به هنگام خواندن مطالب نباید بیش از حد خسته یا بی رمق باشید . دفعه بعد که باید چیزی یاد بگیرید این شیوه را امتحان کنید و ببینید که آیا برای شما موثر است.

یادگیری و عواطف

احساسات و عواطف نقش مهمی در فرایند یادگیری و حفظ مطالب در حافظه دارند . تعادل بین ذهن و بدن و شرطی شدنی که درون مغز اتفاق می افتد ممکن است بر تحصیل دانش و اطلاعات تاثیر گذارد. به این دلیل است که داشتن حالت روحی خوب در برداشت ،دریافت و بازیابی اطلاعات عاطفی و همچنین ذهنی بسیار مهم است. در زیر نکات و ترفندهای ارزشمندی برای شرطی کردن حالات روحی گفته می شود که حتما به شما کمک خواهد کرد تا ظرفیت های ذهنی خود را ارتقا دهید .

1-چشم های خود را ببندید و آهنگی را تکرار کنید که به شما کمک خواهد کرد تا تصویر ،سناریو یا تجربه بسیار مرتبطی را به خاطر آورید.این کار را همچنین می توانید با تکرار جمله بسیار مثبت مثل این جمله انجام دهید “مهم نیست که شما درباره من چه می گویید یا چه کار می کنید ، من همچنان فرد ارزشمندی هستم “. به یاد آوردن چنین کلماتی می تواند در زمان امتحان ، در زمان یادگیری و یا حتی تقلاهای روزانه نیز اعتماد به نفس شما را بالا ببرد .

2-چهره فردی را تصور کنید که در گذشته به نوعی شما را مایوس و دلسرد کرده است مثل یکی از اعضای خانواده ، معلم،دوست یا همسر سابق تان . پس از آن که تصویر چهره او را در ذهن خود مجسم کردید بگویید ” مهم نیست که شما درباره من چه می گویید یا چه کار می کنید ، من همچنان فرد ارزشمندی هستم “.این جملات خاطر شما را آسوده می کند و در ارتباط با افراد دیگر و غریبه ها به شما روحیه مثبتی می دهد. تصاویر ذهنی همچنین شما را از شر استرس ناشی از تجارب بد و مخرب رها می کند .

3-شیوه های فیزیکی وجود دارد که حالات روحی شما را ارتقا می دهد و می تواند جایی را که یادگیری در آن رخ می دهد  بهبود ببخشد . شمع های معطر ، اشیا خوش بو یا حتی خیال دستیابی به آسایش با استفاده از رنگ های خرم و سرشار از آرامش نظیر رنگ های ملایم ،برخی از شیوه های عملی است که به شما کمک می کند تا هنگام یادگیری یا کسب دانش و اطلاعات به آرامش برسید . در محیط های کنترل نشده که مستلزم واکنشی خود جوش است ، بهترین کار هنگام انجام وظایف و کارهای یادگیری ،خلق تصاویر ذهنی است مانند تصور آرامش و رنگ آبی دریا،یا منظره طراوت بخش دشت و صحرای سرسبز.

کلام آخر

اکنون که با روش‌های تقویت حافظه و یادگیری سریع‌تر آشنا شدید، وقتش است که از همین حالا دست به کار شوید. امیدواریم با مطالعه‌ی این روش‌ها ترغیب شده باشید سبک زندگی‌تان را بهبود ببخشید. راهکارهایی را که یاد گرفتید به کار ببندید تا باهوش‌تر از قبل زندگی کنید. این نکته مهم را بدانید که گاهی مسائل روحی و روانی مانند استرس و افسردگی تا درمان نشوند در برابر هر گونه روش تقویت حافظه مداخله می کنند. اینجاست که توصیه می شود از یک روانشناس باتجربه کمک بگیرید.