چگونه بدون آن که کسی را ذره ای از خود برنجانیم شدیدترین انتقادات را از وی به عمل آوریم

چگونه بدون آن که کسی را ذره ای از خود برنجانیم، شدیدترین انتقادات را از وی به عمل آوریم

اگر می خواهید ایراد کسی را به وی گوشزد نمایید اما نگرانید که ممکن است با این کار به غرور وی لطمه وارد ساخته و او را از خود برنجانید، از استراژی روانشناسی این مقاله استفاده نمایید. به این ترتیب می توانید اطمینان حاصل کنید که کسی از انتقادات شما ناراحت نخواهد شد.

غرور، اساسی ترین محور وجودی انسان است زیرا تنها بخش از وجودمان که در اثر ناملایمات آسیب می بیند، غرورمان می باشد. غرور، تصویری است که ما از خود در ذهن داریم و مایلیم که همه جهانیان، چنین تصویری از ما در ذهن داشته باشند. هنگامی که این تصویر مورد تهدید قرار گیرد، مانگران و عصبانی می شویم و اگر خدشه ای به آن وارد شود، ما نیز خرد خواهیم شد. از آنجایی که غرور بسیار آسیب پذیر است، هنگام گفتگو و برخورد با دیگران باید مواظب غرورشان باشید تا آن ها را از خود آزرده نسازید. هر چه فرد، حقیقت موضوعی را که عنوان می کنید بیشتر باور داشته باشد و بسته به این که تا چه حد نسبت به آن موضوع حساس می باشد، شما باید احتیاط بیشتری در انتقاد خود، به خرج دهید.

اگر انتقاد خود را به شیوه ای صحیح عنوان کنید، مانع از آزردگی و رنجش طرف مقابل خود خواهید شد. همانطور که احتمالاً خودتان نیز تاکنون تجربه کرده اید، بعضی وقتها انتقاد را با رویی باز می پذیرید ولی در بعضی مواقع کوچکترین انتقادی که از شما به عمل می آید موجب رنجش خاطر شما گردیده و سبب می گردد که موضع تدافعی به خودتان بگیرید و با طرف مقابل به بحث و جدل بپردازید. موضوع انتقاد، نحوه انتقاد، و مکان و زمان انتقاد، در چگونگی پذیرش آن تاثیر به سزایی دارد.

مهمترین بخش از این استراژی، مربوط به زمان انتقاد می باشد. بهترین زمان انتقاد وقتی است که شما از واقعه دور شده باشید. مثلاً اگر می خواهید با همسرتان در باره این که چطور می تواند رابطه جنسی دلپذیری با شما داشته باشد بحث کنید، نباید در حالی که در رختخواب هستید و تنها پنج دقیقه از عمل مقاربت شما می گذرد، آن را عنوان کنید. بلکه زمانی آن را مطرح نمایید که از آن محیط دور شده اید مثلاً چند روز بعد که با اتومبیل به گردش رفته اید.

دور بودن از محیط واقعه، و همچنین در نظر گرفتن یک محدوده زمانی میان واقعه و انتقادی که از آن واقعه به عمل می آورید، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به عبارت دیگر، اگر چند روزی از واقعه ای که می خواهید از آن انتقاد کنید سپری شود، از وابستگی غرور فرد به واقعه مزبور کاسته شده و به همین دلیل حساسیت کمتری در برابر انتقاد خواهد داشت. برعکس، اگر به فاصله ای اندک از زمان واقعه و در همان فضای واقعه، انتقاد خود را مطرح کنید، وابستگی و حساسیت او نسبت به رفتارش بیشتر بوده و به همین دلیل موضعی تدافی تر به خود خواهد گرفت.

علاوه بر آنچه که گفته شد، هشت عامل روانشناسی زیر به شما کمک می کنند که بتوانید انتقادتان را بدون این که کسی را ناراحت کنید یا از خودتان برنجانید، مطرح نمایید.

1ـ بدون آن که مسئله را خیلی بزرگ جلوه دهید به وی خاطر نشان سازید که به این دلیل از او انتقاد می کنید که به او اهمیت می دهید و برای دوستیتان ارزش قائلید.

2ـ همیشه به صورت خصوصی و بدون حضور سایرین از فرد انتقاد به عمل آورید. حتی اگر موضوع انتقاد چندان مهم نباشد بهتر است در پشت درهای بسته آن را با فرد مورد نظر در میان گذارید.

3ـ انتقاد خود را با تحسینی که از فرد به عمل می آورید، شروع کنید. مثلاً ( بیل، تو بهترین دوستی هستی که من تا به حال داشته ام اما می خواستم بگم که…)

4ـ از موضوع، انتقاد کنید نه از شخص. به عبارت دیگر به جای گفتن: ( وقتی که تو… می کنی، از دستت دلخور میشم) بهتر است بگویید: ( تو فوق العاده ای، فقط بعضی وقتها که این اتفاق رخ می دهد…)

5ـ به وی کنایه نزنید که این کار را عمداً و از روی آگاهی انجام داده است، بلکه بهتر است آن را به گونه ای برای وی تشریح کنید که گویی ندانسته و به صورت تصادفی آن را انجام داده است.

6ـ در صورت امکان، بخشی از مسئولیت را به گردن بگیرید. توجه داشته باشید که منظور این نیست که در خطای وی شریک شوید بلکه بدین معنی است که به جای آن که خود را در مقابل وی قرار دهید، سعی کنید که به اتفاق بر مشکل فایق آیید. به عبارت دیگر به جای گفتن: ( من از این که تو… می کنی، خیلی بدم میاد)، می توانید بگویید: ( وقتی که ما این کار را شروع کردیم، من باید توضیحات بیشتری به تو می دادم)

7ـ راه حلی برای مسئله ارائه دهید. اگر اصلاً راه حلی برای رفع مشکل وجود نداشته باشد، نباید از ابتدا انتقاد خود را مطرح کنید زیرا هیچ سودی در بر ندارد. و همچنین اگر فکر می کنید هر راه حلی را به وی پیشنهاد می کنید، از شما نخواهد پذیرفت، باز هم لزومی ندارد که انتقاد خود را مطرح کنید چرا که در این حالت نیز مشکلی حل نخواهد شد و تنها خودتان را خسته خواهید کرد.

8ـ انتقاد، زمانی بیشترین تاثیر را خواهد داشت که فرد راخاطرنشان سازید که او تنها نیست، یعنی اگر او را آگاه سازید که اشتباهی را که مرتکب شده یا مرتکب می شود بسیار مرسوم است و اکثر مردم ممکن است چنین اشتباهی را مرتکب شوند، آن را شخصی تصور نکرده وبه غرور وی لطمه ای وارد نخواهد شد.

بر گرفته از کتاب روش های جذب و متقاعد کردن دیگران

مرکز مشاوره گروه همراه سعادت آباد