چرا احساس خودکشی میکنید؟

برخی از افراد ممکن است گاهی اوقات چنان تحت تاثیر فشارهای زندگی قرار بگیرند و احساس ناتوانی کنند که افکار آسیب زدن به خود سراغشان بیاید و این امری کاملاً طبیعی است اگر که گذرا باشد. بیشتر کسانی که به خودکشی فکر می کنند دست به این کار نمی زنند ولی برخی ها متاسفانه برای آن برنامه ریزی کرده و در یک زمان مشخص اقدام به آن می کنند. اگر که درگیر مسئله و درد و رنجی هستید و فکر میکنید که راهی برای آن وجود ندارد این را بدانید که در هر حال روش هایی برای مقابله با افکار و احساسات تمایل به خودکشی وجود دارد.

خودکشی چیست؟

خودکشی هنگامی رخ می دهد که فرد به عمد بخواهد زندگی خودش را تمام کند. در این وضعیت انگیزه و دلیلی برای ادامه زندگی نمی بیند و دوست دارد به هر طریقی که شده در این دنیا نباشد. با این حال مرگ در اثر خودکشی تنها قسمتی از داستان است ولی کسی که پس از خودکشی ناموفق جان سالم به در برده است بیشتر از هرکسی به درمان و مراقبت های پزشکی و روانی نیاز دارد. خودکشی با آسیب به خود متفاوت است. کسی که به خودش آسیب می زند قصد مردن ندارد. بر اساس آمار زن ها به دلیل اینکه عاطفی تر هستند بیشتر از مردها اقدام به خودکشی می کنند ولی آمار مرگ و میر خودکشی در مردها بیشتر از زنها است. کسانی که دچار اختلالات روحی و روانی هستند و یا اختلال شخصیت دارند بیشتر از افراد عادی احتمال دارد با هر مشکلی احساس ناتوانی کنند و دست به خودکشی بزنند. آگاهی از نشانه ها و علائم خودکشی نقش زیادی در کمک به چنین افرادی دارد.

علائم خودکشی

داشتن احساسات ناامیدی بسیار زیاد و اعتقاد به بیهوده بودن و پوچ بودن زندگی در این دنیا

دوری از جمع ها و گوشه گیری

تغییرات شدید خلقی

استفاده بیش از حد از مشروبات الکلی و مواد

تغییر در اشتها و انجام کارهای روزانه

حلالیت گرفتن از دیگران و یا یادگاری دادن به آنها

انجام کارهای پرخطر با نیت از بین بردن خود

صحبت در مورد خودکشی و یا پشیمانی از این که به دنیا آمده است

احساس بی ارزشی و انتقاد دائم از خود

بی لذتی نسبت به کارهایی که قبلاً آنها را با علاقه انجام میداد

صحبت در مورد اینکه سربار دیگران است

افسردگی، اختلال در تمرکز و حملات عصبی

صحبت در مورد انتقام، احساس شرم یا گناه

دلمشغولی غیرعادی نسبت به مردن یا خشونت

اضطراب و استرس شدید

خریدن اسلحه یا دارو یا موادی که میتواند سبب مرگ فرد شود

به این نکته مهم توجه کنید که تعداد زیادی از افرادی که قصد خودکشی دارند ممکن افکار خود را بیان کنندن و نشانه ای دال بر وجود مشکل بروز ندهند.

 

چرا احساس خودکشی می کنید؟

 

فکر به خودکشی هنگامی سراغ انسان می آید که فرد تصور می کند که دیگر قادر نیست با شرایط ناخوشایند و آزاردهنده کنار بیاید. این شرایط احتمال دارد ریشه در مسائلی همچون مرگ فردی عزیز، مسائل مالی، از دست دادن رابطه یا شکست عشقی و یا بیماری ناتوان کننده داشته باشد. مشکلات مالی، پشیمانی، سوء استفاده جنسی، طرد شدن و جدایی یا طلاق از جمله رایج ترین رویداد نامطلوب زندگی است که سبب بروز افکار خودکشی میشود. شایع ترین عوامل خودکشی شامل موارد زیر هستند:

سابقه خانوادگی بیماری روانی

امنیت شغلی ضعیف یا رضایت شغلی کم

سابقه سوء استفاده از فرد

تشخیص بیماری لاعلاج

انزوا و گوشه گیری از اجتماع

اختلال مصرف مواد

آسیب های دوران کودکی یا سوء استفاده های جنسی در آن دوران

سابقه خودکشی در خانواده یا اقوام نزدیک

تلاش های قبلی فرد برای از بین بردن خود

از دست دادن های اجتماعی مانند از دست دادن شغل یا یک رابطه مهم

جدایی از همسر

نبود هیچ گونه کمک یا حمایت

دسترسی به انواع وسایل کشنده و خطرناک مانند سلاح های گرم یا داروهای مربوط به آن

اعتقادات معنوی ضعیف

اختلال روان پریشی و بیماری روانی

کمبود خواب

احساس درماندگی

سابقه خانوادگی خشونت یا مصرف مواد

پیروی از عقایدی که خودکشی را به عنوان یک راه حل می پذیرد

 

بیماری هایی که با افزایش خطر به خودکشی همراه هستند:

اختلالات اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی، شیزوفرنی، اختلال اضطراب بعد از سانحه، اختلال فوبیا، اختلال افسردگی عمده، آشفتگی جنسی یا اختلال هویت جنسی، اختلال هویت تجزیه ای، اختلال شخصیت بوردلاین، اختلال خود زشت انگاری، اختلال دوقطبی، بی اشتهایی عصبی و اختلال سازگاری.

فکر کردن به خودکشی چه زمانی اتفاق می افتد؟

کسانی که دچار مشکلات سلامت روان هستند یا با فشار ها و سختی های مختلفی در زندگی روبرو می شوند در برهه ای از زندگی خود تمایل به خودکشی در آنها بیشتر می‌شود بدون آنکه بدانند اصلاً چرا این افکار سراغشان می‌آید. نکته مهم این است که این افراد معمولاً به دور از چشم دیگران و بدون اینکه آنها باخبر شوند در تنهایی خود دست و پنجه نرم می کنند و حجم عظیمی از احساسات غم و اندوه وجودشان را فرا میگیرد. گاهی اوقات درد عاطفی شدید هم ممکن است به قدری شما را اذیت کند که احساس کنید تنها راه چاره خودکشی است. بنابراین در این وضعیت دیدن راه حلهای دیگر گاهی غیر ممکن به نظر می رسد و فرد ذهنش به جایی نمی رسد. اینجاست که توصیه می شود از افراد با اعتماد یا مشاوران و درمانگران کمک بگیرید.

بحران خودکشی یک احساس زودگذر است

این را بدانید فردی که غرق در ناامیدی شده است و وجودش را احساسات منفی و درد و رنج پر کرده است تصورش بر این است که این مشکلات او هرگز به پایان نمی‌رسد و تا آخر عمرش اینگونه خواهد بود درحالی که می دانید هرگز چنین چیزی نیست و هر مسئله‌ای هرچقدر هم که بحرانی و پیچیده باشد باز هم موقتی است. احساسات انسان همیشه به یک شکل نیست و اتفاقات مثبت غیرقابل‌پیش‌بینی در زندگی انسان از راه می رسد. خودکشی یعنی یک راه حل بلند مدت برای یک مشکل موقتی.

برخی از مسائل روحی روانی همچون افسردگی و اختلالات دوقطبی با تغییر در سبک زندگی و مشاوره کاملاً برطرف می شوند. حتی اگر قبلاً تحت درمان بوده‌اید اما نتیجه مطلوبی نگرفته‌اید بدانید که لازم است با ترکیب انواع راه حل ها بهترین درمان را برای خود انتخاب کنید. در واقع یک درمانگر ماهر می داند که چه نوع درمانی برای شما مناسب است و چه کارهایی هم باید پس از درمان انجام دهید.

 

راه های کنار آمدن با افکار خودکشی

این را بدانید که هرچند برای هر فردی ممکن است افکار خودکشی به وجود بیاید اما این وضعیت همیشگی نیست و شما دوباره احساسات خوشایندی را تجربه خواهید کرد. برخی از راهکارها برای کنار آمدن با افکار و احساسات خودکشی موثر هستند:

هر روز رو در رو با فردی صحبت کنید

 

هرچند دوست دارید به دلیل مشکلات و احساسات منفی که دارید از اجتماع و دوستان و آشنایان خود کناره گیری کنید اما سعی کنید با یکی از دوستان یا افراد معتمد وقت بگذرانید و ملاقات حضوری داشته باشید. یا اگر فرصت صحبت رودررو را ندارید می توانید تماس بگیرید و احساسات خود را بیان کنید. وقتی که شما حرف های خود را میزنید احساس میکنید سبک شده اید و مسائل تان آنقدرها هم غیر قابل حل و پیچیده نیستند. البته توجه کنید در صورتی که فرد قابل اعتمادی دوروبر خود ندارید فوراً با یک روانشناس خواص یا درمانگر صحبت کنید. حتی می توانید از از مشاوره های آنلاین هم کمک بگیرید.

یک برنامه مطمئن تنظیم کنید

مجموعه ای از کارهایی را که می توانید در طی یک بحران خودکشی انجام دهید تهیه نمایید. مثلا لیستی از درمانگران و افرادی که می‌توانند در آن لحظات سخت به کمک شما بیایند داشته باشید.

زمان هایی را برای استراحت و تفریح قرار دهید

زمان هایی را برای این که در معرض آفتاب باشید حتی به مدت کوتاه اختصاص دهید. علاوه بر آن می توانید در طبیعت یا پارک نزدیک خانه خود قدم بزنید و پیاده روی کنید. تحقیقات نشان می دهد که انجام سه فعالیت ۱۰ دقیقه ای حال شما را بسیار خوب می کند. پس کارهای کوچک را جدی بگیرید و روزانه زمانی را برای ورزش سبک قرار دهید. هنگامی که شما از حالت سکون خارج می شوید و فعالیتی انجام میدهید هورمون های شادی بخش هم ترشح میشوند و روی روحیه و افکارتان تاثیر میگذارند. حتی می توانید کارهای لذت بخشی مانند خواندن یک کتاب یا دیدن یک فیلم خنده دار و گوش کردن به موسیقی مورد علاقه تان را انجام دهید.

اهداف شخصی داشته باشید

سعی کنید زمان هایی را به اهداف و رویاهایتان اختصاص دهید و در مورد آنها فکر کنید. یعنی اینکه چه کارهایی می خواهید انجام دهید و برای آینده تان چه نقشه ای دارید. اگر در حال حاضر شغلی ندارید یا حتی مسائلی همچون اخراج از کار یا شکست تحصیلی، جدایی از فرد مورد علاقه، طلاق یا هر بحران دیگری در زندگی برایتان پیش آمده است، بعد از اینکه احساسات خود را با یک مشاور در میان گذاشتید به این فکر کنید که از این به بعد باید چه کارهایی انجام دهید. برای خودتان اهداف بلند مدت بریزید و آنها را تقسیم به خرده اهداف کنید و برای هرکدام قدم هایی بردارید. یادتان باشد همین که شما برای مسئله تان کاری انجام می دهید حس خوبی سراغتان می آید و اعتماد به نفس و امیدتان به زندگی چند برابر می شود.

 

کاهش خطر فکر به خودکشی

اقدامات زیر می تواند خطر فکر به خودکشی را کاهش دهد:

دوری از مصرف الکل و مواد مخدر

دوری از انزوا و برقراری ارتباط با محیط بیرون

رژیم غذایی متعادل و مناسب

خواب منظم در شبانه روز به مدت ۷ الی ۸ ساعت

دور کردن مواد خطرناک یا وسایلی همچون اسلحه و چاقو

شرکت در گروه های خودیاری و حمایتی و در میان گذاشتن مسائل با کسانی که می‌توانند درکتان کنند

مدیریت و کنترل استرس

نوشتن افکار و احساسات

 

برای از بین بردن تمایل به خودکشی از چه چیزهایی باید اجتناب کرد؟

تنهایی: کسی که تنها زندگی می کند یا حتی در خانه با اعضای خانواده چندان صمیمی نیست و ترجیح می دهد در اتاقش با خودش باشد افکار خودکشی بیشتر او را آزار میدهد. برای فرار از تنهایی بهتر است از اطرافیان خود یا دوستان کمک بگیرید.

مصرف الکل و مواد مخدر: مصرف مواد می تواند طرف افزایش احساسات غم و اندوه و حتی افسردگی در انسان شود. این مواد توانایی فرد را برای مقابله با مشکل کاهش داده و سبب رفتارهای تکانه ای یا ناگهانی میشود.

انجام کارهایی که حال فرد را بدتر میکند: گاهی اوقات گوش دادن به موسیقی های غمگین یا دیدن فیلم هایی با محتوای منفی، خواندن رمان های مربوط به شکست عشقی یا رفتن زیاد به قبر عزیزان آن می تواند باعث برانگیخته شدن احساسات منفی در انسان شود. تا حد امکان سعی کنید از این موقعیت ها دوری کنید.

فکر کردن در مورد خودکشی و دیگر افکار منفی: تگ کنید تا حد امکان افکارتان درگیر موضوعات منفی نشود چرا که سبب تقویت میل به خودکشی می شود. تا جای امکان حواس خودتان را پرت کنید و حتی اگر این کار موقتی باشد باز هم نتیجه بخش است.

 

کلام پایانی

متاسفانه روزها برخی از افراد تصور می‌کنند که صحبت در مورد خودکشی می تواند محرکی برای اقدام به آن باشد در حالیکه این باور از اساس نادرست است. هرچقدر کسی بتواند افکار منفی و احساسات نامطلوب خود را بیان کند راحت تر می شود به او در پیشگیری از میل به خودکشی کمک کرد. هرچند ممکن است افراد زیادی دوروبرتان باشد که بخواهید با آنها صحبت کنید اما ترجیح بر آن است که از یک مشاور و درمانگر که آگاهی و تخصص دارد کمک بگیرید. تیم مشاوران ما در کلینیک همراه آماده ارائه خدمات به شما هستند.