اختلال اضطراب اجتماعی نوعی اختلال روانی محسوب می‌شود که شخص نمی‌تواند کارهایی در حضور جمع ها همچون خوردن یا صحبت کردن را به راحتی دیگران انجام دهد. در این نوع اختلال افراد سعی می‌کنند تا حد امکان از هر نوع موقعیت اجتماعی دوری کنند تا از قضاوت دیگران در امان باشند. در پی این اختلال احساسات شرم و خجالت و افسردگی ایجاد می‌شود. برای آشنایی بیشتر با اختلال اضطراب اجتماعی ، دلایل و راه‌های غلبه بر آن ادامه مقاله را دنبال کنید.
مشاوره خانواده در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
اختلال اضطراب اجتماعی
کسانی که دچار اختلال اضطراب اجتماعی هستند از قضاوت دیگران هراس داشته و به همین دلیل تصور می‌کنند که در حضور آنها ممکن است تحقیر یا خجالت زده شوند. این اختلال می‌تواند گاهی آنقدر شدت بگیرد که شخص در تحصیل کار و دیگر امور زندگی خود دچار مشکل شود. افراد دچار اختلال اضطراب اجتماعی برخی اوقات آنقدر ترسشان غیر عادی و شدید است که نمی‌توانند آن را کنترل کنند. این افراد اگر بخواهند در محل کار یا تحصیل سمینار و یا کنفرانسی داشته باشند چند روز یا چند هفته پیش از آن دچار ترس و دلشوره و نگرانی هستند تا جایی که ترجیح می‌دهند آن را به تعویق بیندازند. نشانه‌های فیزیکی که همراه این اختلال هستند شامل تعریف ، لرزش ، سرخ شدن ، حالت تهوع و حتی اختلال در گفتار است. اختلال اضطراب اجتماعی مواردی همچون انواع فوبیا و اختلال وسواس فکری عملی ارتباط مستقیم دارد.
نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی
مهمترین نشانه‌های اختلال اضطراب اجتماعی شامل موارد زیر است:
- شخص از موقعیت‌ها و شرایط اجتماعی که تصور می‌کند مورد توجه یا بازپرسی اطرافیان است هراس دارد. مثلاً هنگامی که می‌خواهد با افراد غریبه ملاقات کند یا در حضور آنها خوردن، آشامیدن و سخنرانی داشته باشد.
- شخص می‌ترسد به گونه‌ای در حضور دیگران رفتار کند که سبب شود مورد قضاوت منفی قرار بگیرد یا خجالت بکشد.
- این افراد همیشه وقتی در موقعیت‌های اجتماعی قرار می‌گیرند اضطراب بالایی را تجربه می‌کنند.
- شخص از موقعیتی که نسبت به آن هراس دارد دوری کرده یا با اضطراب زیادی آن را تحمل می‌کند.
- اضطرابی که فرد از موقعیت‌های اجتماعی دارد غیر طبیعی بوده و با واقعیت همخوانی ندارد.
- این ترس و اضطراب دائمی و معمولاً بین ۶ ماه یا بیشتر دوام دارد.
- این نوع اضطراب ر زندگی و عملکرد روزمره و روابط بین فردی مداخلات زیادی ایجاد می‌کند.
نشانه های فیزیکی اضطراب اجتماعی به صورت لرزش ، افزایش ضربان قلب یا احساس تهی شدن ذهن ، سرخ شدن چهره ، حالت تهوع و به هم خوردن وضعیت مزاجی می‌باشد. همچنین افراد دچار اضطراب اجتماعی از برقراری تماس چشمی با دیگران خودداری کرده و یا بسیار آهسته صحبت می‌کنند.
مشاوره افسردگی در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
دلایل اختلال اضطراب اجتماعی
عوامل مختلفی بر احتمال ایجاد اضطراب اجتماعی نقش دارند که مهمترین آنها به شرح زیر می‌باشد:
- نشانگرهای بیولوژیکی: بالا رفتن جریان خون در قسمتی از لیمبیک این افراد مشاهده شده است. نواحی دیگر مغزی که در این اضطراب نقش دارند شامل قشر حرکتی ، قشر پیش پیشانی و ساقه مغز هستند.
- عوامل ژنتیکی: مانند سایر اختلالات اضطرابی در این نوع اختلال هم عوامل ژنتیکی نقش بارزی دارند. به این معنا که معمولاً دچار اختلال اضطراب اجتماعی هستند این اختلال در سایر اعضای درجه یک و خانواده آنها وجود دارد.
- محیط: برخی اوقات محیط و شرایط در ایجاد اضطراب اجتماعی نقش دارند. مثلاً کسانی که در جمع گروه‌ها و همسالانی قرار دارند که اضطراب بالایی را تجربه می‌کنند خودشان هم از آنها تاثیر می‌پذیرند.
- ظاهر فیزیکی: گاهی اوقات ویژگی‌های جسمانی می‌تواند باعث ایجاد اضطراب اجتماعی شود. مثلاً کسانی که تصور می‌کنند ظاهر زیبایی ندارند یا ایرادی در ظاهرشان دارند اضطراب بالایی را در جمع‌ها و حضور در بین غریبه‌ها تجربه می‌کنند.
- خلق و خو: عدم علاقه برای حضور در فعالیت‌ها و ملاقات با افراد غریبه یا شرایط جدید می‌تواند از علائم اضطراب اجتماعی باشد. این نشانه‌ها با خجالتی بودن زیاد در حضور افراد جدید بروز می‌یابد.
- شغل یا موقعیت‌های اجتماعی جدید: برخی اوقات تغییرات در زندگی همچون مهاجرت یا رفتن به موقعیت متفاوت چه از لحاظ محل زندگی یا کار یا تحصیل می‌تواند یک محرک برای ایجاد اختلال اضطراب اجتماعی باشد.
درمان اختلال اضطراب اجتماعی
مهمترین روش‌های درمان این اختلال شامل موارد زیر می‌باشد:
روان درمانی: رفتار درمانی شناختی نوعی درمان رایج برای این اختلال است به این علت که می‌تواند شیوه‌های بهتری برای تفکر رفتار و واکنش به رویدادها را به افراد آموزش دهد. روان درمانی به نوعی تغییرات مسالمت آمیزی در ساختارهای مغزی که در پردازش و تنظیم احساسات نقش دارند ایجاد می‌کند.
دارو درمانی: داروها می‌توانند در کوتاه مدت برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی کمک کننده باشند اما اگر در کنار رنامه روان درمانی و مشاوره نباشند فایده‌ای نخواهند داشت. مهمترین داروهایی که برای مدیریت اضطراب اجتماعی استفاده می‌شوند شامل داروهای ضد اضطراب ، ضد افسردگی ، سرترالین و مسدود کننده‌های بتا هستند.
مشاوره فردی در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
مقابله با اضطراب اجتماعی
راه‌های دیگر که در کاهش نشانه‌های اضطراب اجتماعی نقش دارند شامل:
- سعی کنید تا حد امکان به گروه‌های حمایتی پیوسته و محیط مناسبی را برای حضور در جمع‌ها پیدا کنید. شما در حضور دیگران می‌آموزید که افکارتان در مورد آنها چقدر غیرمنطقی و نادرست است.
- الگوهای افکار ناخوشایند خود که شامل یشبینی موقعیت‌ها و تفکر در مورد بدترین اتفاقات هستند را شناسایی کرده و آنها را به چالش بکشید.
- تمام توجه و حواستان را به بیرون پرت کنید تا آنقدر متمرکز بر احساس‌های بدنی و ظاهر خود متمرکز نشوید.
- زمان‌هایی را برای مدیتیشن و مراقبه و آرامش روان خود اختصاص دهید. شما می‌توانید در کلاس‌هایی متناسب با این زمینه شرکت کنید.
- مصرف کافئین را کنار بگذارید چرا که می‌تواند سبب تشدید اضطراب شود.
- سعی کنید اسیدهای چرب امگا ۳ همچون ماهی‌ها و مغزها را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- کمال گرایی را کنار بگذارید و ر تمرینی را در این زمینه آموخته‌اید آن را انجام دهید. این را بدانید که با هر بار حضور در جمع و صحبت کردن ر اعتماد به نفس شما افزوده شده و از اضطرابتان کم می‌شود.
کلام پایانی
شاید برای شما هم پیش آمده باشد هنگامی که می‌خواهید در محل کار یا دانشگاه سخنرانی کنید یا کنفرانسی ارائه دهید آنقدر نگرانی و اضطراب داشته باشید که بخواهید از آن صرف نظر کنید یا آن را به تعویق بیندازید. به هر حال اضطراب اجتماعی می‌تواند در صورت عدم درمان مانع جدی برای رسیدن به اهداف و موفقیت‌هایتان باشد. لذا اگر شما هم درگیر چنین اختلالی هستید توصیه می‌شود که حتماً از روانشناس و متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
