استفاده از مواد مخدر می‌تواند آسیب‌های جدی روحی و روانی به انسان وارد کند. این اختلالات شامل مواردی همچون اضطراب ، افسردگی ، حملات پانیک و در مواردی اختلالات روان پریشی می‌شود. از لحاظ فیزیکی و جسمانی هم استفاده از مواد مخدر می‌تواند سبب عواملی همچون مشکلات قلبی و ریوی ، نارسایی کبد و اختلالاتی در مغز شود. همچنین وابستگی به مواد می‌تواند سیستم ایمنی بدن انسان را تضعیف کند و بیماری‌های مختلفی را به وجود بیاورد.
مصرف مواد مخدر باعث چه اختلالاتی می‌شود؟
افرادی که دچار اعتیاد هستند علاوه بر مسائل مربوط به سلامتی، مشکلات سلامت روان هم دارند. بیشتر مواد اعتیادآور و افیونی به سلول‌های عصبی انسان آسیب زده و حتی می‌توانند آنها را نابود کنند. مهم ترین اختلالات ناشی از مصرف مواد مخدر هستند شامل:
اسکیزوفرنی
استفاده از مواد مخدر مخصوصاً سوء مصرف روی مغز انسان اثر گذاشته و سبب تغییراتی در آن می‌گردد. لذا یکی از اختلالات به به دنبال مصرف مواد ایجاد می‌شود اسکیزوفرنی یا روان پریشی است. در این نوع اختلال فرد دچار توهم و هذیان شدید شده و رفتارهای غیرمعمول و نامتعارفی بروز می‌دهد. همچنین اگر فردی سابقه بیماری روانی افسردگی را داشته باشد با مصرف مخدر احتمال اسکیزوفرنی بیشتر می‌شود. طبق مطالعات و تحقیقات موادی همچون حشیش و یا آمفتامین‌ها می‌توانند احتمال ابتلا به اختلالات روان پریشی را افزایش دهند.
اضطراب
یکی دیگر از اختلالاتی که در پی مصرف مواد مخدر ایجاد می‌شود اضطراب شدید می‌باشد. کسانی که مواد مخدری همچون هروئین ، داروهای آرامبخش همچون بنزودیازپین و یا الکل را استفاده می‌کنند احتمال دارد درگیر اضطراب غیرقابل کنترل و شدیدی شوند.
اختلال دو قطبی
از جمله اختلالات مشکل سازی که به علت استفاده از مواد مخدر ایجاد می‌شود اختلال دو قطبی است. نام دیگر این اختلال افسردگی- شیدایی می‌باشد. در این نوع اختلال فرد رفتارهای غیر عادی نشان می‌دهد و ممکن است یک روز در حال سرخوشی و شادی باشد و روز دیگر دچار افسردگی شود. ستفاده از مواد مخدری همچون محرک‌های روانی ، شاهدانه و الکل یا انواع داروها می‌تواند سبب ایجاد این اختلال شود.
روان پریشی
روان پرشی یا سایکوت یکی از اختلالاتی است که به علت مصرف مواد ایجاد می‌شود می‌تواند هم به دلیل مصرف آن یا ترک مواد باشد. این اختلال به قدری حاد است که نیاز به درمان روانپزشکی یا حتی بستری در بیمارستان دارد به این دلیل که فرد توهمات و تفکرات غیر معمولی دارد.
شخصیت مرزی
از جمله اختلالاتی که به علت مصرف مواد ایجاد می‌شود شخصیت مرزی می‌باشد که فرد نمی‌تواند تکانه‌ها احساسات و رفتارهایش را کنترل کند. علاوه بر این اختلال شخصیت مرزی می‌تواند سبب افزایش مصرف مواد شود. برخی تحقیقات هم نشان دادند که استفاده از مواد می‌تواند به سبب اختلال شخصیت مرزی شود.
اسکیزو افکتیو
در این اختلال ترکیبی از نشانه‌های اسکیزوفرنی همچون هذیان یا توهم و نشانه‌های اختلالات خلقی مانند افسردگی یا مانیا بروز پیدا می‌کند. علت این اختلال می‌تواند برخی تغییرات در عملکرد مغز باشد. همچنین مصرف مواد و داروهای روانگردان با این اختلال در افراد ارتباط مستقیمی دارد.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی
در این نوع اختلال فرد به حقوق و نیازهای دیگران بی‌توجهی می‌کند و با آنها هیچ گونه همدلی یا همدردی ندارد. افراد دچار این تیپ شخصیتی غالباً از دیگران سو استفاده می‌کنند و یا آنها را فریب می‌دهند. طبق مطالعات و تحقیقات مصرف مواد مخدر و الکل در ایجاد این اختلال نقش دارد.
بیش فعالی
یکی از اختلالاتی که با مصرف مواد ارتباط دارد بیش فعالی است که تاثیرات آن متقابل است به این معنا که افراد بیش فعال بیشتر مستعد مصرف مواد و الکل هستند و از سوی دیگر استفاده از مواد مخدر هم می‌تواند سبب این اختلال در بزرگسالی شود.
اختلالات مربوط به مصرف انواع مواد مخدر
مواد مخدر می‌تواند تاثیرات مختلفی بر عملکرد مغز انسان بگذارند.
اختلالات ناشی از مصرف کوکائین: یکی از خطرناک‌ترین مواد کوکائین است که سبب اختلالاتی در حافظه و قدرت تصمیم‌گیری انسان می‌شود به این دلیل که قسمت‌های بیشتری از مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
اختلالات ناشی از مصرف ماری جوانا: استفاده از این مواد می‌تواند سبب انزوای اجتماعی، مسمومیت و مشکلات زیستی و روانی و اجتماعی گردد. بیشتر مصرف کننده‌های این مواد درگیر اختلالات خواب ، مشکلات حافظه و روان پریشی هستند.
اختلالات ناشی از مصرف هروئین: استفاده از این ماده مخدر سبب تغییراتی در مغز انسان شده و تصمیم گیری و احساسات او تغییراتی ایجاد می‌کند. طوری که هروئین می‌تواند باعث اختلال دو قطبی ، اختلالات خواب و اسکیزوفرنی شود.
تاثیر نیکوتین بر مغز و سیستم عصبی: بهتر است بدانید که حتی نیکوتین سیگار هم تاثیرات مخربی بر مغز و سیستم عصبی مرکزی دارد. هرچند نیکوتین ابتدا باعث ترشح هورمون نشاط آور و لذت می‌شود اما افسردگی بعد از ترک آن شایع‌ترین اختلال روانی است. همچنین استفاده دائم از سیگار می‌تواند بر خلق و خو ، توجه و تمرکز و یادگیری انسان تاثیر بگذارد.
اختلالات ناشی از مصرف حشیش: حشیش مخصوصاً در ان نوجوانی احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی را بالا میبرد. همچنین دود آن می‌تواند به تدریج بر روی ریه‌های انسان تاثیرات منفی بگذارد. کسانی که حشیش مصرف می‌کنند با مشکلاتی همچون کاهش حافظه و تمرکز یا اختلالاتی در خواب مواجه می‌شوند.
اختلالات ناشی از مصرف ماشروم: این ماده مخدر بر روی عملکرد مغز انسان تاثیر گذاشته و می‌تواند سبب افزایش اضطراب، روان پریشی یا اختلالات شخصیتی شود. مصرف ماشروم می‌تواند حتی سبب تهدید به آسیب زدن به خود یا دیگران شود.
کلام پایانی
در این مقاله با آسیب‌های ناشی از مصرف مواد مخدر آشنا شده‌اید. این روزها متاسفانه مواد در جامعه بین جوان‌ها و نوجوان‌ها رایج شده و به صورت آماده و در دسترس است. برخی از افراد به دور از چشم خانواده‌ها این مواد را مصرف می‌کنند در حالی که آسیب‌های آن را جدی نمی‌گیرند. اگر شما هم درگیر مصرف مواد هستید یا حتی متوجه استفاده آن توسط یکی از اعضای خانواده خود شده‌اید توصیه می‌شود که حتماً از روانشناس متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
