راههای مقابله روانی با زلزله
زلزله از بلایای طبیعی می باشد که خسارتهای فراوانی را به بشر می دهد،معمولا افراد مختلف بنا بر پیشینیه و تاریخچه فردی خود، میزان استرس پذیری متفاوتی را تجربه می کنند.استرس های ناشی از زلزله که شامل انواع خسارت های جانی و مالی می باشد فشارهای روانی مضاعفی را به افراد و جامعه تحمیل می کند. افراد معمولا دو نوع ترس را تجربه می کنند:1) ترس از غیر قابل پیش بینی بودن زلزله که تمام لحظات را در بر می گیرد. این ترس ریشه در ترس هایی مربوط به از دست دادن دارد و تداعی کننده فقدان های دردناک در زندگی می باشد.2) ترس و وحشت پس از وقوع زلزله که فرد را دچار شوکهای شدیدی کرده و او را در وضعیت بسیار سختی قرار می دهد.
علائم یا تغییرات رفتاری در پیش بینی زلزله و یا بعد از آن و راه حل های کلی درمانی شامل موارد زیر می شود:
مشکلات خواب، بی قراری، تحریک پذیری، از دست دادن تمرکز، خستگی، از جا پریدن، عصبی بودن، افسردگی، اضطراب، گوشه گیری و خودداری. همچنین امکان دارد احساساتی مثل ترس، خشم، گناه و شرمساری و انکار عامل یا واقعه استرس زا وجود داشته باشند وفرد طوری رفتار می‌کند که انگار هیچ اتفاقی نیافتاده است.
علل و عوامل افزایش دهنده خطر:
۱- میزان نامطلوب بودن تغییراتی که عامل استرس زا به وجود آمده است
2- اینکه آیا واقعه استرس زا به طور ناگهانی رخ داده یا قبلا انتظار آن می‌رفته است
۳- اهمیت منحصر به فرد واقعه استرس زا در زندگی فرد
۴- نبود حمایت های اجتماعی مناسب از فرد
۵- میزان آسیب پذیری فرد به تجربیات استرس زا در زندگی
عواقب مورد انتظار: معمولا با موفقیت در سازگاری با تغییرات زندگی یا پایان واقعه استرس زا مشکل خودبه خود حل می‌شود. در مواردی که فرد نتواند خود به تخفیف علائم کمک کند، درمان کمک کننده خواهد بود. اختلال سازگاری اصولا شایع بوده اما معمولا موقتی است.
عوارض احتمالی :
۱ – اشکال در حفظ روابط یا شغل
۲ – مزمن شدن مشکلات
۳ – روی آوردن به الکل یا موادمخدر برای غلبه بر علائم و احساسات نامطلوب
۴ – اضطراب و افسردگی مزمن.
اصول کلی درمان :
۱- مراقبت از خود، روان درمانی و در بعضی از موارد، استفاده از دارو.
۲- انتخاب درمانی بر مبنای شدت اختلال سازگاری و تاثیری که بر زندگی فرد گذاشته است خواهد بود.
۳- خانواده و دوستان فرد می‌توانند به وی در سازگاری با واقعه کمک کنند. همچنین فرد با کمک آنها می‌تواند در زندگی خود تغییراتی را به وجود آورد که در آینده بتواند سازگاری بهتری با وقایع زندگی داشته باشد.
۴- خود فرد هم می‌تواند روش سازگاری با واقعه استرس زا را فرا گیرد، عوامل استرس زا و احساسات خود را در مورد آنها به طور روزانه یادداشت کند، با دوست خود در مورد تجربیاتش صحبت کند، به یک گروه حمایتی بپیوندد، و سلامت جسمی خود را فراموش نکند ورژیم غذایی، ورزش، و خواب مناسب داشته باشد.
۵-روش‌های روان درمانی مختلفی برای کمک به فائق آمدن به اختلال سازگاری وجود دارد و اثربخشی آنها به اثبات رسیده است. هر کدام از این روش‌ها که مورد استفاده قرار گیرد غالبا برای مدت کوتاهی مورد نیاز خواهد بود. در بعضی از موارد ممکن است خانواده درمانی نیز توصیه شود.دارو درمانی برای درمان کم خوابی وعوارض آن توصیه می‌شود.
برگرفته از کتاب استرس و راههای مقابله با آن
تالیف : دکتر مریم خدابخشی
