راهی برای از یاد بردن خاطرات تلخ گذشته

هر کسی در گذشته ممکن است اتفاقات ناخوشایندی داشته باشد که ترجیح دهد آنها را از یاد ببرد ولی این کار را نتواند انجام دهد. گاهی زخم‌های عاطفی و احساسی از دوران گذشته بر انسان وارد می‌شود که سال‌ها روح و روانش را درگیر می‌کند و با هر بار یادآوری آن حالش بد می‌شود. اما سوال مهم این است که آیا راهی برای فراموشی این دردهای تلخ وجود دارد یا خیر؟ برای رسیدن به پاسخ در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

تاثیر مرور خاطرات تلخ گذشته

مرور خاطرات گذشته می‌تواند از راه‌های گوناگونی بر رفتار انسان‌ها تاثیرگذار باشد. گاهی احتمال دارد در ذهن خود به عقب برگردید و با یادآوری خاطرات احساس کنید که آنها دوباره در حال روی دادن هستند. مرور خاطرات تلخ گذشته می‌تواند روی جسم احساس و روان و همه وجوه زندگی افراد اثر بگذارد. برخی از مهمترین تاثیرات خاطرات منفی شامل:

آسیب‌ها و پاسخ‌های فیزیکی

گاهی خاطرات تلخی که در دوران گذشته رخ داده است میتواند نشانه‌های جسمانی ترس یا استرس را در شما برانگیخته نماید. شما با یادآوری آن خاطرات ناخودآگاه بالا رفتن ضربان قلب و تنفس، لرزش دست و صدا حالت تعریق و غیره را تجربه می‌کنید. حتی ممکن است حس کنید که دهانتان خشک شده است و احساس گرما و گرگرفتگی در بدنتان کنید. برخی اوقات اگر نشخوار زیادی در مورد خاطرات ناخوشایند داشته باشید میتواند به شکل بیماری‌های روان تنی یا جسمی ظاهر شوند. مثلاً شما معده درد شدید می‌گیرید یا بدن درد را تجربه می‌کنید در حالی که منشا آن کاملاً روانی است. جالب است بدانید که حتی بیماری‌هایی مانند ام اس و سرطان‌ها هم ریشه روانی دارند.

آسیب‌ها و پاسخ‌های شناختی

مرور این خاطرات می‌تواند حتی در توجه و تمرکز و حافظه شما هم تاثیر منفی بگذارد. مثلاً تصور کنید که اگر در حین رانندگی هستید و ناخودآگاه خاطره تلخ مربوط به رابطه عاطفی گذشته خود را به یاد آورید احتمال دارد همان لحظه حواستان پرت شود و توجه تان کم شده و تصادف کنید. بنابراین استرسی و اضطرابی که شما همان لحظه پیدا می‌کنید در خیلی از کارهای مهم تان تداخل به وجود می‌آورد و می‌تواند مانع از پیشرفتتان شود.

آسیب‌ها و پاسخ‌های احساسی

یادآوری خاطرات گذشته می‌تواند سبب شود که شما طیف گسترده‌ای از احساس‌هایی همچون ناراحتی، استرس وحشت شرم و خجالت و.. را تجربه نمایید. تجربه یک خاطره تلخ در گذشته مخصوصاً اگر ضربه عاطفی باشد و احساساتشان به شدت جریحه‌دار شده باشد، حال شما را برای مدت طولانی به هم می‌ریزد. شما متوجه می‌شوید که دیگر آن فرد سابق نیستید و خیلی از حالت‌های شما دست خودتان نیست. مثلاً ممکن است که ناخواسته شروع به گریه کردن کنید یا بغض گلویتان را بگیرد و حتی احساس خشم و نفرت سراغتان بیاید. واقعیت این است که ‌زخمهای گذشته هرگز خود به خود از بین نمی‌روند و خودشان را به شکل‌های مختلف نشان می‌دهند.

راه‌هایی برای فراموش کردن خاطرات تلخ گذشته

این را بدانید که هر کسی ممکن است گذشته ناخوشایندی داشته باشد و هیچ انسانی تاکنون زندگی سرشار از شادی و آرامش مطلق را تجربه نکرده است. بدانید که برای فراموشی گذشته شما نیاز به زمان دارید نمی‌توانید فوراً همه چیز را از یاد ببرید مخصوصاً اگر آن خاطره برایتان بار احساسی و هیجانی بالایی داشته باشد. مناسب‌ترین راه‌های فراموشی گذشته شامل موارد زیر می‌شوند:

طرز تفکرتان را عوض کنید

اگر دائماً بخواهید تفکرتان را روی گذشته بگذارید و مدام افکار منفی را در ذهنتان مرور کنید، نتیجه‌اش آن می‌شود که آن اتفاقات دوباره در ذهنتان تکرار می‌شود چرا که شما با افکارتان به آنها انرژی می‌دهید تا دوباره راه ورود در زندگی‌تان را پیدا کنند. درکتان می‌کنیم که شما ممکن است در گذشته به علت اتفاقی که رخ داده یا رفتار بدی که از دیگران دیده‌اید یا چیزهایی که از دست داده‌اید دل شکسته باشید. اما بهتر است آن خاطرات منفی را یک بار برای همیشه روی کاغذ یادداشت کنید و شروع به بازیابی افکارتان نمایید. ابتدا سعی کنید دلیل این غم خود را متوجه شوید و بعد افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید. این را بدانید که گذشته شما نمی‌تواند آینده‌تان را تعیین کند شما می‌توانید هر روز انسان بهتری از دیروز شوید. اگر برایتان سخت است که بخواهید افکار منفی‌تان را تغییر دهید یا اینکه دائماً در ذهنتان مرور شوند توصیه می‌شود که از یک روانشناس بالینی کمک بگیرید.

کنار گذاشتن برخی از دوستان

گاهی اوقات شما با افرادی رفت و آمد دارید که وجودشان سرشار از افکار و باورهای منفی است و دائماً از غم و غصه‌های زندگی برایتان می‌گویند. این افراد هیچ خیری در زندگی شما ندارند و فقط باعث به تعویق افتادن کارها و اهدافتان می‌شوند. شما خودتان متوجه می‌شوید که هر بار با دیدن این افراد حالتان بد می‌شود و خسته از زندگی می‌شوید. ایرادی ندارد که بخواهید آنها را کنار بگذارید یا رابطه‌تان را محدود کنید. اگر شما می‌خواهید خودتان را از نو بسازید باید در انتخاب دوستان و اطرافیانتان تجدید نظر کنید. حتی اگر به قیمت آن باشد که بخواهید برای مدت طولانی تنها باشید.

یاد بگیرید که ببخشید

یکی از چیزهایی که می‌تواند وجود انسان را به مرز نابودی بکشاند کینه و نفرت می باشد. شما با حس انتقام و کینه‌ای که نسبت به دیگری دارید فقط خودتان را از بین می‌برید. به این نکته مهم توجه کنید که اگر فردی دل شما را شکسته یا کار بدی در حقتان کرده، شاید به دلیل زخم عاطفی بوده که در گذشته خورده یا اینکه حتی شما را برتر از خودش می‌دیده است یا اینکه به دلیل فرهنگ و تربیت نادرست خانوادگی‌اش اینگونه رفتار کرده است. در هر حال این شما هستید که می‌توانید انتخاب کنید که او را ببخشید یا خیر هرچند بخشیدن کسی که احساسات شما را جریحه‌دار کرده است کار آسانی نیست اما این شما هستید که می‌توانید با بخشش او خودتان را رها کنید.

از دیدن هر آنچه شما را یاد گذشته می‌اندازد دوری کنید

گاهی برخی از مکان‌های خاص مانند پارکی که رفته اید یا خیابانی که از آن عبور می‌کرده‌اید شما را یاد یک خاطره تلخ همچون تصادف دردناک یا… می اندازد. در این شرایط بهتر است از رفت و آمد در آن مکان‌ها خودداری کنید. همچنین برخی اشیای خاص مانند دفترچه یا هدیه می‌تواند احساسات شما را برانگیخته کند و آن خاطره را دوباره در ذهنتان زنده کند. اگر حتی نمی‌توانید از این یادگاری‌ها دل بکنید بهتر است آنها را تا مدتی دور از دسترس قرار دهید یا در یک جای خانه که دور از دیدتان هست بگذارید.

روی خاطرات شادتر تمرکز کنید

قطعاً لحظاتی در زندگی داشته‌اید که بسیار شیرین بوده است و هر بار با مرور آنها حالتان بهتر می‌شود. بهتر است روی همان خاطرات شاد تمرکز کنید تا خاطرات تلخ گذشته باعث نشوند که خلقتان منفی شود و استرس یا افسردگی سراغتان بیاید. شما می‌توانید به تدریج آنقدر به این کار عادت کنید که مثبت اندیشی و مرور خاطرات شاد جزوی از روتین برنامه زندگیتان شود. به همان میزان متوجه می‌شوید که به تدریج حالتان مساعدتر شده و کمتر در گذشته تلخ خود فرو می‌روید.

ذهن خود را درگیر کنید

تجربه نشان داده است که هر چقدر فکر انسان آزادتر باشد و کاری برای انجام دادن نداشته باشد، افکار منفی هم سریعتر به سراغش می‌آید. هر چقدر زمان کمتری برای فکر کردن داشته باشید کزتان بر افکار منفی هم کمتر می‌شود. شما می‌توانید زمان‌هایی که وقت کافی دارید، آن را به خواندن یک کتاب مورد علاقه، دیدن فیلم و ورزش کردن یا زنگ زدن به کسانی که دوستشان دارید و.. اختصاص دهید. هر چقدر زمان شما با امور مثبت و مفید پر شود کمتر به گذشته می اندیشید.

احساسات خود را سرکوب نکنید

سرکوب احساسات مربوط به خاطره ناخوشایند سبب می‌شود که خودشان را با شدت بیشتری نمایان کنند. ممکن است با مرور خاطره تلخ احساس غم، نفرت، شرم، خجالت یا عصبانیت در شما شکل بگیرد. اگر احساسات اجازه بروز پیدا نکنند قطعاً خودشان را به شکل بیماری‌های جسمانی یا روانی بدتر نشان می‌دهند. پس آنها را سرکوب نکنید. شما می‌توانید احساسات خود را روی کاغذ بیاورید و به آنها از یک تا ۱۰ نمره دهید. کار مهم این است که هرگز آنها را نادیده نگیرید بلکه برای فراموشی گذشته بهتر است بپذیرید که این اتفاق تلخ برایتان رخ داد و اکنون این احساس را دارید. حتی شما می‌توانید در مورد خاطرات خود با دیگران صحبت کنید البته کسانی که مورد اعتمادتان هستند و مطمئنید که شما را قضاوت نمی‌کنند.

از ترفندهای آرام بخش کمک بگیرید

روش‌های آرامبخشی همچون مراقبه و مدیتیشن یا ذهن آگاهی ریلکس کردن می‌تواند در کاهش مرور خاطرات منفی تاثیرگذار باشد. مثلاً زمانی که شما از ذهن آگاهی استفاده می‌کنید تمرکز شما روی حال است و گذشته و آینده را رها می‌کنید. ورزش‌های منظم و مدیتیشن هم خلق و خوی شما را بهبود بخشیده و از استرس و احساسات ناراحتیتان تا حد زیادی می‌کاهد. شما همچنین می‌توانید معنویت خود را تقویت کنید چرا که این کار سبب می‌شود آرامش بیشتری تجربه کنید و امید و انگیزه بیشتری به زندگی داشته باشید.

سبک زندگی خود را تغییر دهید

غالباً کسانی که خاطرات تلخی در گذشته برای آنها رخ می‌دهد در آن فرو می‌روند و حتی ممکن است که تا مدت‌های مدیدی در اشتها و خوابشان تغییرات زیادی ایجاد شود. آنها معمولاً حوصله ورزش کردن یا رفتن به تفریح و گوش دادن به موسیقی لذت بخش را ندارند. این افراد اگر دنبال درمان نباشند سلامت جسمی و روانی شان به خطر می‌افتد. توصیه این است که حتماً سعی کنید رفتن به باشگاه یا داشتن ورزش منظم، ملاقات با کسانی که دوستشان دارید، خواندن کتاب، انجام روش‌های مراقبه و داشتن رژیم غذایی سالم را در اولویت زندگی خود قرار دهید. این را بدانید که این شما هستید که می‌توانید به خودتان کمک کنید و هیچ کس دیگری نمی‌تواند تا خودتان نخواهید، قدمی برایتان بردارد.

از یک روانشناس کمک بگیرید

گاهی اوقات اتفاقات تلخ می‌تواند در انسان اختلالات روانی همچون استرس پس از سانحه یا انواع افسردگی‌ها را ایجاد کند. تشخیص این اختلالات توسط یک متخصص باید صورت بگیرد. اگر شما احساس می‌کنید که در دام یک اتفاق تالخ در گذشته افتاده‌اید و به شکل یک تروما دائماً در ذهنتان تکرار می‌شود بدانید که در معرض خطر هستید و نیت جدی به درمان دارید. شاید دارودرمانی در ابتدای راه موثر باشد اما قطعاً نمی‌تواند در تغییر نگرش و شخصیت شما اثری داشته باشد. پس برای رهایی از خاطرات گذشته توصیه جدی می‌شود که حتماً از یک روان تحلیلگر یا روانشناس بالینی کمک بگیرید.