شاید برایتان جالب باشد که بدانید خیلی از مردم از برقراری تماس‌های تلفنی هراس دارند. اگر برای شما هم این استرس تماس آشناست بدانید که ممکن است دچار فوبیای تماس تلفنی شده‌اید. برخی از مردم از برقراری تماس تلفنی هراس دارند و اینم ممکن است در زندگی شخصی و حرفه‌ای آنها مداخلات ایجاد کرده باشد. برای آشنایی بیشتر با این نوع فوبیا در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
تلفن هراسی یا فوبیای تلفن چیست؟
برخی از افراد ممکن است صحبت کردن با تلفن را دوست نداشته باشد یا حتی ترس از آن داشته باشند اما این ترس زمانی که فوبیا است کاملاً متفاوت می‌باشد. این ترس هنگامی فوبیا محسوب می‌شود که فرد هنگام برقراری تماس تلفنی نشانه‌های استرس شدید و یا تنگی نفس و افزایش ضربان قلب را تجربه کند. ترس از تلفن می‌تواند یکی از زیر گروه‌های فوبیای اجتماعی باشد ولی کسانی که این اختلال را ندارند هم ممکن است فوبیای تماس تلفنی داشته باشند. چنین افرادی احتمالاً در تعاملات اجتماعی احساس راحتی بیشتری دارند تا موقع صحبت کردن با تلفن. به این دلیل که در موقعیت‌های اجتماعی می‌توانند نشانه‌های غیرکلامی را متوجه شوند و ارتباطات خود را طبق آنها پیش ببرند اما چنین چیزی برایشان در تماس تلفنی وجود ندارد. با این حال چنین مسائلی نشان دهنده مشکلاتی در برقراری تعاملات اجتماعی با دیگران است که پنهان مانده است.
علت فوبیای تماس تلفنی
عوامل زیادی هستند که می‌توانند سبب فوبیای تماس تلفنی شوند و مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر است:
اضطراب عملکرد
رایج‌ترین دلیل فوبیای تلفنی اضطراب عملکرد می‌باشد که در فوبیای اجتماعی هم به چشم می‌خورد به همین علت برخی‌ها فوبیای تلفنی را زیر مجموعه فوبیای اجتماعی می‌دانند. کسانی که به علت اضطراب عملکرد از تماس تلفنی هراس دارند یا از آن اجتناب می‌کنند ترس از قضاوت شدن یا مورد ارزیابی منفی قرار گرفتن و ترک شدن از سوی دیگران را دارند.
افسردگی
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند باعث فوبیای تماس تلفنی شود افسردگی افراد است به این معنا که آنها نشانه‌هایی همچون خستگی احساس گناه و عذاب وجدان انزوای اجتماعی و غم و اندوه شدید و کاهش انرژی دارند. در دوره افسردگی عمده برخی از افراد تمایل به دوری از ارتباطات اجتماعی از جمله تماس‌های تلفنی دارند.
شخصیت‌های درونگرا
برخی اوقات علت اجتناب از تماس‌های تلفنی درونگرا بودن فرد است یعنی اینکه این افراد بیشتر بر افکار و احساسات درونی خود متمرکز هستند تا اینکه دنبال محرک‌های بیرونی باشند. این افراد درونگرا معمولاً پیامک یا ایمیل را ترجیح میدهند چرا که از تماس‌های تلفنی برایشان متفاوت است و باعث می‌شود که از آداب و رسوم اجتماعی همچون برخی صحبت‌های خاص خودداری کنند. به طور کلی فضای مجازی و دنیای دیجیتالی برای افراد درونگرا بهتر است چرا که راحت‌تر می‌توانند مکالمات خود را مدیریت کرده و قبل از پاسخ دادن کمی تفکر و تأمل داشته باشند.
اختلال استرس پس از سانحه
این اختلال نوعی وضعیت روانی می‌باشد که فردی که ترومای را تجربه کرده باشد به صورت نشانه‌هایی همچون گسستگی، تجربه مجدد آن اتفاق و مشکلاتی در توانایی‌های شناختی او اتفاق می‌افتد. کسانی که ترومای آسیب‌زا را از طریق تلفن کسب کردن احتمال دارد دچار اختلال استرس پس از سانحه و فوبیای تلفنی شوند. بنابراین افراد ترجیح میدهند که تلفن خود را خاموش کنند یا از صحبت کردن خودداری کنند.
ریشه اجتناب از تماس تلفنی
طبق گفته‌های محققین صحبت کردن با تلفن بدون آگاهی از زبان بدن و تماس چشمی رو در رو برای برخی از افراد استرس‌آور است. علت این مسئله می‌تواند به عواملی همچون محدودیت فرد به صدای خود مربوط باشد. چرا که افراد هنگام تماس رودررو به صحبت‌های خود تسلط دارند و می‌توانند کلمات را با آگاهی بیشتری انتخاب کنند. این را بدانید که افرادی که دچار اضطراب روزانه هستند معمولاً ترجیح میدهند تماس از طریق پیامک داشته باشند تا گفتگوی تلفنی. از طرف دیگر طبق پژوهش‌های روانشناسی و سایبری فوبیای تلفن می‌تواند به این امر ارتباط داشته باشد که افراد استرس دارند که دیگران در مورد آنها چه قضاوتی می‌کنند و گفته‌های آنان را چگونه برداشت می‌کنند. علاوه بر این فرد با شنیدن صدای تلفن هنگامی که دچار استرس می‌شود لازم است از صداهای آرامبخش استفاده شود تمرین‌هایی به مرور زمان نشانه‌های فوبیای تلفنی را کمرنگ می‌کند و کمک به بهبود افکار می‌نماید.
نشانه‌های فوبی تلفنی
در نحوه تشخیص فوبیای تلفن و اختلالاتی که در عملکرد افراد ایجاد می‌کند شایع‌ترین آنها شامل مواد زیر می‌شود:
آنها در پاسخ به تلفن تاخیر دارند
برای اجتناب از پاسخ دادن ممکن است هر بهانه‌ای بیاورند
افراد پیش و پس از پاسخ دادن به تلفن دچار استرس می‌شوند و در حین صحبت کردن هم این ترس مشاهده می‌شود
فرد از این ترس دارد که به هنگام صحبت کردن دچار لکنت شود یا مطالب را نتواند به درستی ادا کند
از اینکه شاید مخاطب خود را آزرده خاطر نماید ترس دارد
فرد به علت فوبیای تلفنی دچار نشانه‌های فیزیکی ترس مانند تپش قلب یا تنگی تنفس می‌شود
پس از پایان رساندن تماس تلفنی شروع به تحلیل مطالب رد و بدل شده می‌کند
هنگام صحبت کردن ممکن است حتی لرزشم داشته باشند
نمیتوانند بر مطالبی که می‌گویند تمرکز نمایند
از اینکه موقع صحبت کردن دچار خجالت شود نگران است
درمان فوبیای تلفنی
برای مقابله با هر نوع فوبیایی روان درمانی‌های گوناگونی وجود دارد که برخی از آنها شامل موارد زیر است:
بازسازی شناختی
در این روش روانشناس به فرد کمک می‌کند تا بتواند افکار منفی خود را شناسایی کند و آنها را با افکار مثبت جایگزین نماید. در ذهن هر فردی ممکن است خطاهای شناختی وجود داشته باشد که مدت‌هاست ریشه گرفته است و باعث هراس از تماس تلفنی شده باشد. درمانگر می‌تواند این باورها را به چالش بکشد و افکار منطقی‌تری را جایگزین نماید.
مواجهه درمانی
یکی از روش‌های مناسب برای درمان فوبیا مواجهه درمانی یعنی روبرو شدن با آنچه که از آن ترس دارید می‌باشد. در این روش روانشناس به تدریج فرد را با انچه که می‌ترسد مواجه می‌کند. این مواجهه ابتدا است و بعد بیشتر می‌شود. در مورد نحوه مواجهه هم روانشناس خود شیوه خاصی را برنامه‌ریزی می‌کند. مثلاً اگر تماس تلفنی در جمع بیشترین اضطراب را برای فرد داشته باشد این مورد آخرین مواجهه می‌شود.
راه‌های غلبه بر تماس تلفنی
برخی از راهکارهایی که می‌تواند برای غلبه بر تماس حراسی مناسب باشد شامل:
آماده کردن نکات گفتگو
هنگامی که برای تماس تلفنی آشفته می‌شوید بهتر است که قبل از آن خودتان را آماده کرده باشید تا تمرکزتان هم بیشتر شود. بهتر است بدانید که چه چیزهایی می‌خواهید بگویید و سعی کنید که آن گفتگو را از قبل پیش‌بینی نمایید.
لبخند بزنید
اگر فوبیای تلفن دارید بهتر است که نفس نفس زدن یا صدای لرزان خود را لمس کنید و لبخند بزنید و بدانید که این اتفاقات برای دیگران هم می‌افتد. لحن صدای شما تاثیر خاصی روی مخاطب می‌گذارد. بنابراین وقتی که می‌خندید مخاطب شما آن حس خوشایند را دریافت می‌کند و این کار برای شما اعتماد به نفس و آرامش بیشتری خواهد داشت.
نشخوار فکری نکنید
افراد مضطرب و دچار فوبیا دائماً فکرهای گوناگونی به ذهنشان می‌رسد که همین ترس و اضطراب آنها را بیشتر می‌کند. این افراد هرگز از مکالمات خود رضایت ندارند و مدام در فکر این هستند که دیگران چه تصوری از آنها دارند و شاید برای یک تماس تلفنی مجبور شوند مدت‌ها ذهنشان درگیر شود. به این گونه افراد توصیه می‌شود که نشخوار فکری را کنار بگذارند و نیازی نیست که دائماً درگیر تک تک جملات باشند.
کلام پایانی
فوبیا تماس تلفنی همانند سایر فوبیا نیازمند روان درمانی و روانشناس بالینی است. این را بدانید که هیچ فوبیایی خود به خود بهبود نمی یابد بلکه لازم است مراحل درمانی طی شود.
