شاید تاکنون برایتان پیش آمده باشد که از برخی چیزها به طور غیر عادی می‌ترسید و حتی فکر می‌کنه که ترس شما غیر عادی است. این ترس‌های غیرمنطقی تنها می‌تواند در زندگی شما مداخله کرده و سبب دردسرهای بیشتر شود. به این نوع ترس‌های بیش از حد که با واقعیت انطباقی ندارد فوبیا گفته می‌شود. برای آشنایی با فوبیا، علائم و درمان آن ادامه مقاله را دنبال کنید.
مشاوره افسردگی با بهترین روانشناسان سعادت آباد
فوبیا یا هراس زدگی
فوبیا نوعی ترس بلند مدت غیر واقعی و بسیار شدید از یک شخص جسم یا حتی حیوان و موقعیت است که سبب اضطراب زیادی می‌شود و فرد آن را به زور تحمل کرده یا از آن دوری می‌کند. برخی از فوبیاها محدود می‌باشند یعنی شخص فقط از گربه یا عنکبوت ترسیده با دوری کردن از همان چیز می‌تواند تقریباً بدون استرس باشد. اما برخی دیگر از فوبیاها موقعیت‌های متفاوتی را در بر می‌گیرند. مثلاً کسی که از ارتفاع می‌ترسد احتمال دارد با رانندگی روی پل یا حتی نگاه کردن به بیرون یک ساختمان طبقه دچار استرس و ترس زیادی شود. ترس از محیط‌های محدود یا تنگنا هراسی هم می‌تواند به هنگام رفتن به آسانسور یا حتی دستشویی‌های کوچک بروز یابد. کسانی که این نوع فوبیا را دارند احتمال دارد در کارهای عادی و روزمره خود مانند رانندگی رفتن به محل کار یا تحصیل و یا فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی مشکلات زیادی پیدا کند. در زمینه فوبیا می‌توانید از بهترین روانشناس سعادت آباد کمک بگیرید.
علائم فوبیا چیست؟
فوبیاها معمولاً در سنین ۵ تا ۹ سالگی اتفاق می‌افتد و برخی از فوبیاها با دوام‌تر بعد از دوران کودکی تازه شروع می‌شوند. مثلاً فوبیای افراد بزرگسال چندین سال طول کشیده و نمی‌تواند به خود درمان شود مگر آنکه به روانشناس مراجعه شود. بدون درمان فوبیا می‌تواند اختلالات روانی دیگری را هم به وجود بیاورد. رایج‌ترین علائم شامل:
فرد از یک موقعیت، جسم یا فعالیت خاصی بسیار می‌ترسد و این ترس او دائمی است.
احساسات یا هیجانات او در مورد آن موقعیت بسیار غیر معقول بوده و با شرایط و محیط واقعی هیچگونه مناسبتی ندارد. مثلاً هر کسی ممکن است از یک سگ وحشی بترسد اما این افراد حتی از یک سگ کوچک که آرام در جایی نشسته است و صاحبش حضور دارد باز هم می‌ترسد.
این افراد از موقعیت یا شرایطی که می‌ترسند خودداری می‌کنند و در مواردی این رفتار می‌تواند سبب شرم و خجالت آنها شود. مثلاً در یک مهمانی که همه حضور دارند هیچکس از یک گربه کوچک که در جای خودش ساکت است نمی‌ترسد ولی این ترس غیر عادی باعث می‌شود که فرد دچار فوبیا با زور و اجبار شرایط را تحمل کند و تصمیم بگیرد به خاطر این ترس خود از هر نوع موقعیتی که فکر می‌کند گربه وجود دارد دوری کند. آنها از ترس خود خجالت می‌کشند به علت آنکه می‌دانند غیر منطقی است و مثلاً کودکان خیلی راحت آن حیوانی که به او فوبیا دارند نزدیک می‌شوند و بازی می‌کنند ولی خودشان علائم اضطراب نشان می‌دهند.
مشاوره کودک با بهترین روانشناسان سعادت آباد
نشانه های مرتبط با اضطراب شامل تعریق بیش از حد، حالت تهوع، سرگیجه ،تپش قلب و علائم جسمی دیگری هستند که نشان دهنده پاسخ جنگ و گریز بوده و حتی فوبیا می‌تواند در مواردی حملات پانیک را ایجاد کند مخصوصاً اگر فرد درمانی نکرده باشد.فوبیا در صورت ادامه یافتن می‌تواند سبب افسردگی شود.
تشخیص فوبیا
تشخیص فوق یا توسط یک متخصص روانپزشک یا روانشناس بالینی صورت می‌گیرد. فرد متخصص می‌تواند با تشخیص نشانه‌ها و مصاحبه و شرح حالی که از مراجعه به دست می‌آورد فوبیا را متوجه شده و راه‌هایی برای درمان انتخاب کند. یک روانپزشک روانشناس می‌داند که در کنار فوبیا چه نشانه‌های دیگری هم فرد را درگیر می‌کند مثلاً در مورد افسردگی یا حتی استفاده از مواد مخدر هم پرسش‌هایی دارد به این علت که فوبیا می‌تواند این موارد را ایجاد کند . معمولاً فوبیای کودکان زودتر از بین می‌رود در حالی که فوبیا در بزرگسالان بلند مدت و مزمن بوده طوری که بدون درمان هرگز از بین نمی‌رود.
راه‌های درمان فوبیا
فوبیا می‌تواند باعث دردسر یا مشکلات بیشتری در زندگی و کار فرد شود. لذا درمان آن بسیار اهمیت دارد. مهم‌ترین راه‌های درمان فوبیا شامل:
روان درمانی
مواجهه درمانی یکی از درمان‌هایی است که سبب تغییر در فوبیا شده و می‌تواند تا حدی استرس را کم کند. روان درمانی به طور کلی بر تشخیص و اصلاح افکار و باورهای منفی و نادرست و عکس‌العمل‌های منفی به موقعیت‌های استرس‌زا معطوف هستند. در روان درمانی فرد با استفاده از راهکارهایی می‌تواند آن حساسیت و نگرانی خود را نسبت به شرایط یا موقعیت فوبیا از بین ببرد و یاد بگیرد که چگونه عکس‌العمل خود را کنترل نماید. با این نوع درمان‌ها زندگی فرد اصلاح شده و ناراحتی و استرس‌های او در مورد موقعیت‌ها مختلف کاهش پیدا می‌کند. معمولاً مواجهه درمانی باعث می‌شود که شخص مستقیم با رویداد استرس روبرو شده و ترس او کم شود. البته توجه کنید که این روش برای همه مناسب نیست و اگر ترس فرد بسیار زیاد باشد درمانگر با استفاده از حساسیت زدایی منظم گام به گام شخص را با شرایط استرس زا و ترس آور روبرو می‌کند.
دارودرمانی
داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب هم می‌توانند برای درمان مفید باشند. هرچند دارو نمی‌تواند ناگهان معجزه کند بلکه در شرایط خاص ترکیب دارو با روان درمانی می‌تواند به عنوان درمان مناسب فوبیا توصیه شود. معمولا داروها زمانی جویز می‌شوند که ترس فرد بسیار غیر قابل کنترل باشد طوری که موجب نشانه‌های جسمانی هم شده باشد.
کلام پایانی
فوبیا انواع مختلفی داشته و شخص می‌تواند با توجه به شرایط مختلف زندگی سن جنسیت یا سابقه و موارد دیگر درگیر آن شود. یک متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا به تدریج بتوانید با این ترس و استرس خود کنار بیایید. و استفاده از مصاحبه و آزمون‌های مختلف شرایط شما را می‌سنجد و راهکارهای مناسبی را در اختیارتان قرار می‌دهد. با استفاده از درمان‌ها و تکنیک‌های روان درمانی مختلف فرد می‌تواند با تروما یا هر نوع تجربه دیگری که سبب فوبیا شده است، مقابله کند. این باور اشتباه را کنار بگذارید که فوبیا می‌تواند خود به خود برطرف شود. لذا بی‌توجهی به این اختلال می‌تواند موانع جدی ایجاد کند.
