هیپنوتیزم درمانی میگرن و سردرد های تنشی
هیپنوتیزم درمانی میگرن و سردرد های تنشی
سردرد میگرنی به نوعی از سردرد اطلاق می شود که بصورت درد یکطرفه سر که گاهی ضرباندار بوده خود را نشان می دهد، همچنین فرد ازعلائم دیگری شامل تهوع و استفراغ، سرگیجه ، افزایش حساسیت به نور، صدا و یا بو شکایت دارد. سردردهای میگرنی در جامعه شیوعی بالغ بر ۱۵% دارند.
این اختلال نتیجه تغییرات عملکردی مغز است که باعث تغییر در جریان خون مغز می شود و در نهایت، گشادی عروق مغز و سپس تنگ شدن عروق مغزی در واکنش به آن سبب بروز سردرد می شود (البته تئوری های دیگری مثل افزایش حساسیت عصب ۵ نیز در پاتوفیزیولوژی میگرن مطرح می باشند) شدت سردرد در افراد مبتلا به حدی است که فرد را از انجام فعالیت های روزمره خود ناتوان می کند.
درمانهای رایج سردردهای میگرنی، درمانهای دارویی هستند که از جمله میتوان به پروپرانولول، آمی تریپتیلین، سوماتریپتان و ارگوتامین اشاره کرد. بسیاری از بیماران از عدم اثربخشی کافی داروها شکایت دارند ، همچنین عوارض جانبی این داروها نیز مانعی بزرگ در مصرف آنها توسط بیماران است.
امروزه هیپنوتراپی به عنوان روش درمان غیردارویی، اثرپیشگیری کننده خود را در حملات میگرن اثبات کرده است. هیپنوتراپی روشی است که به فرد کمک می کند تا آگاهی خود را نسبت به فعالیتهای فیزیولوژیک مغزش بالا ببرد و فرد به مرور یاد می گیرد که چطور فعالیت های سیستم عصبی خود را تحت کنترل خود درآورد.
امروزه مطالعات زیادی در زمینه اثر بخشی این روش در بیماران مبتلا به میگرن انجام شده که همین امر موجب شده است که در اغلب کتب تخصصی مغز و اعصاب درمان خط اول میگرن به جای درمان دارویی ، به درمان غیر داروئی توصیه شود .
هیپنوتراپی ، درمانی برای کاهش سردرد
مطالعات نشان می دهند که هیپنوتراپی ، به عنوان یکی از روش های درمانی جایگزین می تواند روش موثر و ایمنی برای درمان انواع سردرد تنشی و میگرن باشد.
بنیاد ملی سردرد اروپا گزارش کرده است که انواع روش های درمان بدون دارو ، به عنوان یکی از رایج ترین و پرکاربردترین روش های درمانی مکمل توسط بیماران مبتلا به میگرن مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش درمانی افراد می آموزند که چگونه با استفاده از ذهن خود، عملکردهای بدن خود را کنترل کنند. این روش درمانی امروزه به عنوان یکی از موثرترین و بی خطرترین گزینه های درمان انواع دردهای مزمن به خصوص سردرد مورد توجه قرار دارد.
اساس روش درمانی هیپنوتراپی بر مبنای تئوری توانایی ذهن در کنترل اعمال غیرارادی فیزیولوژیک بدن مانند فشار خون، ریتم تنفس، انقباض عضلانی، دمای بدن و امواج مغزی پایه گذاری شده است. در سال های ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ اولین پژوهش های تجربی علمی توسط کمیل، نیل میلر، دیوید شاپیرو و محققان دیگری انجام شد که در آن ارتباط بین ذهن و عملکرد زیستی بدن را در حیوانات و انسان ها مورد بررسی قرار گرفت. درمان با روش بدون دارو در سال های اول چندان مورد استقبال جوامع پزشکی قرار نگرفت. با این حال در طول ۳۰ سال گذشته این روش درمانی به طور گسترده ای مورد پذیرش قرار گرفته و موسسه ی ملی بهداشت جهانی این روش درمانی را برای درمان برخی بیماری ها از جمله انواع سردرد و میگرن پذیرفته است.
در هیپنوتراپی استفاده از تمرکز در هوشیاری فرد و ارتباط با ضمیر ناخوداگاه است که در مورد عملکرد فیزیولوژیک بدن اطلاعاتی در اختیار وی قرار می دهد. به عبارت دیگرهیپنوتراپی با استفاده از تمرکز هوشیاری ، شما را نسبت به اعمال زیستی بدنتان که پیش از این هیچ گونه آگاهی و کنترلی در موردشان نداشته اید، هشیار می کند.این روش درمانی به شما می آموزد که چگونه برای کنترل انقباض عضلانی یا دمای بدن خود از افکار و احساسات و ذهن خود استفاده کنید.
درمان هیپنوتراپی یک روش درمانی کاملا تخصصی است که تنها کادرهای درمانی که علاوه بر گذراندن دوره های تخصصی دانشگاهی مورد نظر ، دوره های هیپنوتیزم درمانی را گذرانده باشند از جمله روانشناسان بالینی ، پزشکان، دندانپزشکان و درمانگران طب فیزیکی می توانند بعد از گذراندن دوره های آموزشی مورد نیاز به ارائه ی خدمات درمانی هیپنوتراپی اقدام کنند.
درمان هیپنوتیزمی ، درمانی نسبتاً کوتاه مدت است که تداوم و پیگیری آن اهمیت زیادی در اثربخشی آن خواهد داشت با این حال بعد از اتمام جلسات درمان و انجام تمرینات خود هیپنوتیزمی فرا گرفته شده در طول درمان ، اثربخشی آن به شکل مناسبی پایدار باقی خواهد ماند.
درمان میگرن: هیپنوتراپی یا مصرف دارو؟ کدام یک موثرترند؟
محققان دانشگاه پنسیلوانیا در آمریکا در پژوهشی به مقایسه ی اثربخشی روش درمانی بدون دارو هیپنوتراپی ومصرف داروهای آرام بخش پرداخته اند. در این پژوهش بیماران مبتلا به میگرن به طور تصادفی در ۲ گروه گماشته شدند.گروه اول تحت درمان با داروی آرام بخش پروپرانولول ۸۰ میلی گرم قرار گرفتند و گروه دوم به مدت ۲ ماه تحت درمان بدون داروهیپنوتراپی قرار گرفتند.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که میزان بهبودی در گروهی که تحت درمان با روش آرام بخشی هیپنوتراپی قرار گرفته بودند ۷۰ درصد بوده است. هم چنینی نتایج این مطالعه نشان داده اند که طول مدت حملات میگرن و دفعات استفراغ در گروهی که تحت درمان هیپنوتراپی قرار گرفته بودند به مراتب کمتر از گروه دیگر بوده است. علاوه بر این نتایج این تحقیق نشان داده است که بعد از ۱ سال دوره ی پیگیری، میزان برگشت و عود مجدد حملات میگرن در گروهی که تحت درمان هیپنوتیزمی قرار داشته اند ۳۷/۹ درصد و در گروهی که پروپرانولول مصرف می کردند ۵۴/۳۸ درصد بوده است.
پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا بر اساس نتایج این تحقیق گزارش کرده اند که استفاده از روش درمانی بدون دارو اثربخشی قابل ملاحظه ای در مقایسه با مصرف پروپرانولول (دارو) بر علائم میگرن دارد.
دکتر حریری
شاد باشید