همسر کنترل گر

فرد کنترل گر ویژگی هایی دارد که باعث می شود احساس صمیمیت و همدلی میان او و شریک اش از بین برود. او دائماً سعی می‌کند همسرش را به بهانه‌های مختلف محدود کند و تسلط داشته باشد. چنین رفتارهایی به تدریج ادامه زندگی را برای هر دو نفر سخت می کند. برای اینکه با ویژگی های افراد کنترل گر آشنا شوید و ببینید چه راهکارهایی برای درمان این افراد وجود دارد ادامه مقاله را دنبال کنید.

شخصیت کنترل گر چه کسی است؟

فرد کنترل کننده دائم در پی آن است که آنچه را که در محیط اطرافش رخ می دهد تحت تسلط داشته باشد. البته سطح این کنترل گری در همه افراد مشابه نیست. بعضی از آنها سعی می‌کنند تا از روش های بی خطر دیگران را تحت نظارت داشته باشند اما عده دیگر روش های ناخوشایندی در پیش می‌گیرند. اختلال رفتاری کنترل گری در سطوح متفاوتی آشکار می شود. برخی ها می خواهند یک نفر را کنترل کنند و بعضی ها هم می خواهند دنبال کنترل کردن گروهی از افراد باشند. ویژگی های این افراد مانند اختلال شخصیت پارانوئید است.

 

علت ایجاد شخصیت کنترل گری

مسائل مختلفی در ایجاد چنین شخصیتی دخیل هستند و بسیاری از این رفتارها به گذشته و دوران کودکی افراد بر می گردد و لازم است که واکاوی هایی در آن دوران صورت بگیرد تا علت این رفتارها مشخص شود. با این حال از مهمترین علت هایی که در ایجاد شخصیت کنترل گری سهیم هستند شامل موارد زیر می شود:

۱. کسانی که در دوران کودکی ضربه های روحی و روانی شدیدی دیده اند احتمالاً در بزرگسالی رفتارهای کنترل کننده در پیش می‌گیرند. این افراد در کودکی به علت ناتوانی ها و محدودیت هایی که داشتند نمی توانستند اوضاع را به درستی ارزیابی کنند و از خیلی از خطر ها پیشگیری کنند. اینگونه تجربیات ناخوشایند سبب میشود که در بزرگسالی بخواهند با کنترل کردن بر اوضاع تسلط پیدا کنند و جلوی تکرار تجربیات تلخ را بگیرند.

۲. عامل دیگر که می‌تواند در ایجاد شخصیت کنترل گر تاثیر گذار باشد ضعف نفس و اعتماد به نفس است. کسانی که احساس می کنند دیگران برتر و بهتر از آنها هستند دوست دارند با کنترل کردن برتری خودشان را به دیگران نشان دهند. این گونه رفتارها احتمال دارد به علت شنیدن سرزنش های زیادی که فرد در زندگی خود تجربه کرده شکل بگیرد.

 

نشانه ها و ویژگی های شخصیت کنترل گر

بهتر است ابتدا نشانه های افراد کنترل گر را بشناسید تا بتوانید به سراغ بروید. برخی از نشانه های افراد کنترل گر شامل موارد زیر می شوند:

انتقاد دائمی در مورد هر مسئله ای

کسی که شخصیت کنترل گری دارد به دنبال آن است که با سرزنش و انتقاد همسرش را کوچک کند و خودش به چشم آید. در واقع می خواهد با این کار نشان دهد که همسرش وابسته و محتاج به او است. فرد کنترل گر در خیلی از مسائل حتی جزئی ترین ها هم از شریکش انتقاد می کند و شاید این انتقادها ابتدا محدود باشد اما به تدریج به همه حوزه‌های زندگی کشیده می‌شود و زندگی را برای همسر غیرقابل تحمل میکند.

ایجاد احساس گناه

فرد کنترل گر می خواهد همسرش را مجبور به رفتارها و کارهایی کند که خودش دوست دارد. در صورتی که شما بخواهید قدمی بر خلاف نظر وعقاید او بردارید در شما احساس عذاب وجدان و شرم ایجاد می کند. این کارها ابزارهایی است تا شما را مطیع خودش کند.

جدا کردن شما از دیگران

همسر کنترل گر می خواهد شما را از دوستان و اطرافیان تان جدا کند ممکن است بخواهد با انتقاد کردن از عزیزان و اطرافیان تان کاری کند تا از آنها فاصله بگیرید و فقط پیش او بمانید. مثلاً سعی میکند نشان دهد که فلانی انسان جالبی نیست و بهتر است که دیگر رفت و آمد با او را قطع کنید یا حتی خودش دیگران را وادار کند که از شما فاصله بگیرند. به‌هرحال ایزوله کردن از ابزارهای یک فرد کنترل گر است. حتی ممکن است در مواردی این رفتارش آن قدر تند شود که نگذارد شما خانواده خودتان را ببینید.

انجام رفتارهای خوب برای کنترل بیشتر

برخلاف تصور خیلی ها فرد کنترلگر همیشه انسان خشمگین و تندخویی نیست و گاهی با مهربانی و از سر دلسوزی می خواهد شما را کنترل کند. مرد کنترل گر ممکن است در کارهای خانه و آشپزی به زنش کمک کند و با این کار نشان دهد که برایش اهمیت دارد یا حتی هدایای گران قیمتی بخرد اما این رفتارها برای صمیمیت و عشق و محبت نیست بلکه با هدف وابسته کردن و نشان دادن تسلط است.

حسادت زیاد

این طبیعی است که هر فردی همسرش در بعضی مواقع به او حسادت کند مخصوصاً زمانی که همکاری از جنس مخالف دارد. اما میزان این حسادت به اندازه ای نیست که شریکش را اذیت کند. این حسادت ها حتی در موارد جزئی و پیش پا افتاده هم اتفاق می‌افتد. مثلاً ممکن است شما یک پست را در فضای مجازی منتشر می کنید. یک همسر کنترل گر به اینکه چه کسانی شما را لایک کردند و چه پیام هایی برای تان گذاشته اند حساس می شود. او پیگیر ماجرا است و دائما شما را مورد بازجویی قرار میدهد. رفتارهای حسادت گونه او ممکن است بهانه ای باشد تا در موارد دیگر هم همچنان حساسیت بالایی از خود نشان دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حسادت زنانه کلیک کنید.

کنترل مخارج مالی

در محیط خانواده زن و شوهر مخارج مالی را در کنار یکدیگر مدیریت می‌کنند و سعی می کنند در مورد هزینه ها و مخارج با هم مشورت کنند اما در زندگی که یکی از همسران شخصیت کنترل گری دارد این مشارکت وجود ندارد و فرد کنترل گر می خواهد تا در امور مالی هم تسلطش را نشان دهد و هرگونه خرج و هزینه همسرش را زیر نظر بگیرد.

پرسیدن سوالات زیاد

شاید برایتان جالب باشد بدانید که فرد کنترل گر می خواهد با وجود زیاد سوالات شما را تحت تسلط قرار دهد و به شما نشان دهد که حتما مسئله ای هست. اگر بخواهید تصمیم بگیرید یک فرد کنترل گر آنقدر سوالات متعدد می پرسد تا از زیر و بم هر چیزی سر در بیاورد و حتی اگر شده شما را منصرف کند. هدفش این است که نشان دهد در هر موردی باید خودش باشد و حرف نهایی با نظراو انجام شود.

تهدید کردن

وقتی یک فرد کنترل گرد ببیند که هر جور شده نمی‌تواند شما را تحت تسلط قرار دهد از تهدید به عنوان ابزاری برای هدف استفاده می کند. مثلاً اگر نخواسته باشید مطابق با خواسته های او رفتار کنید ممکن است شما را تهدید به جدایی یا موارد دیگری کند. این تهدید ها شاید بعضی وقتا به خودش برگردد و با آسیب زدن به خود مانند افراد اختلال شخصیت مرزی بخواهد حرفش را به کرسی بنشاند.

دوست داشتن با شرط و شروط

در یک ازدواج معمولی و سالم به زن و مرد همدیگر را بدون قید و شرط دوست دارند. آنها اگر برای هم کاری انجام می دهند و لطفی می کنند به خاطر عشق پاک و واقعی است. اما وقتی با یک فرد کنترل گر ازدواج می کنید حتی اگر بی نهایت هم شما را دوست داشته باشد باز هم زمانی این عشق ادامه دار می شود که شما طبق خواسته ها و نیازهای او پیش بروید. به محض آنکه متوجه شود دیگر نمی تواند بر شما نظارت داشته باشد این حس دوست داشتن هم کم رنگ می شود.

جاسوس زندگی

یک همسر کنترل گر مانند جاسوسان فیلم ها عمل می کند و کوچکترین رفتارهای شما را زیر نظر می‌گیرد و حتی از آن سوء برداشت خاصی میکند. شما در کنار زندگی با او فکر می کنید که می خواهد در مورد هر مسئله سرک بکشد و حتی گوشی شما را دائما چک کند و ببیند چه کسانی به شما پیام دادند یا دوست دارند به مخاطبان شما دسترسی داشته باشند. این رفتار همسر کنترل گرد بسیار آزاردهنده و غیرقابل تحمل برای شریکش می شود.

گوش ندادن به حرف های شما

گوش کردن فعالانه یکی از مهارت‌های مهم ارتباطی در زندگی زناشویی است که نقش مهمی در هر کردن مسائل و مشکلات دارد. کسی که به حرفهای همسرش با دقت گوش می دهد احساس همدلی بیشتری دارد و به او آرامش و امید می دهد اما یک همسر کنترل گر نمی تواند حرف های شما را گوش دهد و بلافاصله جبهه گیری می کند. به این دلیل که اعتماد به شما را برخلاف روحیه کنترل کننده اش می داند.

پایین کشیدن همسر

فرد کنترل کننده نمیخواهد پیشرفت و موفقیت همسرش را ببیند و تا جایی هم به او اجازه می دهد که خودش احساس ضعف نکند. این افراد در موارد زیادی می خواهند شما را پایین تر از خودشان بدانند و حتی موفقیت های شما را ناچیز و کوچک جلوه دهند تا از این طریق احساس ضعف عزت نفس خود را جبران کنند. همسر کنترل گر در مواردی حتی می تواند مانعی برای حرکت شریکش ایجاد کند.

نحوه رفتار با همسر کنترل گر

یکی از سوالات مهم این است که اکنون که متوجه شدید همسرتان ویژگیهای کنترل گری را دارد بهترین شیوه رفتار با او چیست؟ برخی از روش‌های مناسب برای رفتار با چنین همسری شامل موارد زیر هستند:

اوضاع را بدتر نکنید

منظور این است که شما باید بپذیرد همسرتان ویژگی کنترل گری دارد. بنابراین در رابطه با او به موارد مهمی توجه داشته باشید یکی از آنها این است که آرامش و خونسردی خود را حفظ کنید. شاید این مورد ساده به نظر برسد اما در خیلی از موارد یکی از رفتارهایی که سبب بدتر شدن همسر کنترلگر می شود ساز مخالف زدن با او شدن و پرخاشگری های دائم است.

یاد گرفتن روش های مخالفت

بعضی از افراد فکر می کنند برای اینکه تیشه به ریشه همسر کنترل گر نزنند باید هرچه که او می‌گوید بپذیرند و غلام حلقه به گوش او باشند. این گونه رفتارها سبب می شود که همسر کنترل گرد بدتر شود و دیگر امیدی برای درمان او باقی نماند. آنچه که مهم است این است که یاد بگیرید چگونه در مواردی که نمی خواهید طبق خواسته های او پیش بروید مخالفت کنید اما مخالفت آشکار هیچ کمکی نمی کند. بعید به نظر می‌رسد چنین فردی کوتاه بیاید. برای اینکه مخالفت کنید باید تدبیر های عاقلانه ای در پیش بگیرید. مثلا می توانید به او بگویید که برای حل مسئله راه کارهای دیگری هم وجود دارد پیشنهاد تو خوب است اما می‌توان این روش را هم امتحان کرد.

از این کنترل گری برای اهداف خود استفاده کنید

از آنجایی که همسر شما یک فرد کنترل گر است می توانید از همین ویژگی شخصیتی او در جهت پیش بردن اهداف تان استفاده کنید مثلا می‌توانید کارهای مالی را به او بسپارید و بخواهید که بر دخل و خرج خانه نظارت داشته باشد یا وظیفه بردن فرزندان به مدرسه و آوردن آنها به خانه را به عهده بگیرد. تنها می توانید برای مشکلاتی که به وجود می‌آید از او کمک بگیرید و بخواهید که خودش آنها را حل کند.

اجازه ندهید محدود تان کند

از ویژگی های رفتاری یک همسر کنترل گر این است که میخواهد جلوی رفت و آمدهای شما با دوستانتان را بگیرد. شما با قاطعیت و احترام می توانید مانع این رفتارهایش شوید. برای حل این مشکل میتوانید در رفت و آمدهای خانوادگی همسرتان را با خود ببرید یا اگر برنامه تفریحی با دوستانتان میریزید همسر خودتان را با آنها آشنا کنید و بگذارید که او هم در جمع های دوستانتان حضور پیدا کند.

آنچه که مهم است این نکته است که خودخوری نباید پیش بیاید. اگر بخواهید دائماً با همسرتان ساز مخالف بزنید زندگی برایتان سخت می شود و از طرف دیگر هم اگر دائم طبق خواسته های او پیش بروید حجم زیادی از فشارها و افکار منفی سراغتان می آید. بهتر است که حد تعادل را در پیش بگیرید تا هم شما و هم شریک تان به آرامش برسید.

 

کلام آخر

در کل زندگی با یک همسر کنترل گر سختی ها و پیچیدگی های خاص خودش را دارد و ممکن است که نتوانید در بلند مدت با رفتارهای او کنار بیایید. در چنین مواردی توصیه می‌شود که همسرتان را برای رفتن نزد یک متخصص و درمان روانشناسی ترغیب کنید. یک مشاور با تجربه می تواند با بررسی رفتارهای همسرتان و دوران کودکی او مسائلش را ریشه یابی کند تا گامی به سوی درمان موفقیت آمیز بردارد. در این زمینه میتوانید با مشاوران و درمانگران ما در کلینیک روانشناسی همراه در ارتباط باشید.