افسردگی بعد از سقط جنین

سقط جنین در بعضی از زنان چه به عمد باشد یا ناخواسته در هر حال مشکلات روحی و روانی زیادی ایجاد می کند. بیشتر زن ها بعد از این اتفاق احساسات غم و افسردگی را تجربه می کنند. سقط جنین اگر بعد از چندین بار بارداری ناموفق باشد تاثیرات عمیق‌تر عاطفی بر روی زنان می گذارد. برای اطلاعات بیشتر در مورد افسردگی بعد از سقط جنین ادامه مقاله را دنبال کنید.

افسردگی چیست؟

افسردگی یعنی دوره بلندمدت تجربه غم، روحیه نامساعد و انزوا. هر فردی در دوره ای از زندگی خود احساس افسردگی دارد و می تواند علت آن را به رویدادهای شخصی نسبت دهد. در ایجاد افسردگی دو پدیده از دست دادن و شکست تجربه هایی مانند از دست دادن شغل یا فوت بستگان می تواند سبب شروع دوره ای از اندوه، خمودگی و تکرار دائمی برخی از افکار منفی شود. علاوه بر این شکست هایی مانند قبول نشدن در امتحان یا عدم موفقیت در قانع کردن فرد مورد علاقه برای ازدواج هم باعث ناامیدی و افسردگی میشود.

بیشتر مردم این احساسات را می توانند در عرض چند روز تجربه کنند و بعد از آن زندگی عادی خود را از سر بگیرند اما بعضی از افراد با نشانه های افسردگی در زمان های زیادی دست و پنجه نرم می کنند و دیگر نمی تواند زندگی نرمال خود را آغاز کنند. آن ها از نظر هیجانی، رفتاری، شناختی و جسمانی تحت تاثیر افسردگی قرار گرفته اند که ممکن است به افسردگی بالینی منجر شود یعنی افسردگی قابل تشکیل با معیارهای روانشناسان.

نشانه های هیجانی و انگیزشی افسردگی

منظور از این شانه ها اینست که فرد دچار احساساتی مانند ناامیدی و اندوه آشفتگی عدم لذت به زندگی و دلسردی می گردد. این افراد دیگر انگیزه‌ای برای ادامه زندگی نمی بینند و این می‌تواند خطرناک باشد به این علت که احتمال رفتار خودکشی را اگر درمان نشود افزایش می دهد. آنان ممکن است که با هر رفتار و حرکتی زود زیر گریه بزنند. برای آنها به ندرت پیش می آید که احساس رضایت یا حس مطلوبی داشته باشند. معمولاً حتی به شوخی ها و بذله گویی های دیگران هم نمی خندند. افراد افسرده علاقه خود را به کارهایی که قبلا با شور و هیجان انجام می دادند از دست می‌دهند و دیگر دوست ندارند با دیگران ارتباط اجتماعی داشته باشند و ترجیح شان این است که تنها باشند.

نشانه های شناختی افسردگی

افرادی که دچار افسردگی می شود معمولاً در مورد توانایی های خود قضاوت نادرست می کنند و کوچکترین اشتباه را به ناتوانی یا بد بودن خود نسبت می دهند. آنها آینده تیره و تاری برای خودشان ترسیم می کنند و هیچگونه امیدی به آن ندارند. این افراد ممکن است به محض آنکه اشتباه کوچکی کردند مثلاً در یک امتحان رد شدند به جای این که به فکر جبران باشند خودشان را بی عرضه و ناتوان و بی لیاقت خطاب کنند. عدم توجه و تمرکز  و ناتوانی در تصمیم گیری هم از دیگر مواردی هستند که در افسرده ها دیده می شود. افسرده ها به تدریج باورهای غلطی در مورد خودشان و دیگران و دنیا پیدا می‌کنند که احساسات آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.

نشانه های رفتاری افسردگی

معمولاً افسرده ها رفتار هایی دارند که دیگران به تدریج متوجه آن می شوند. مثلاً یک فرد افسرده زمان های طولانی در رختخواب بی حرکت می ماند یا اینکه با جملات کوتاه و با صدای آهسته صحبت می کنند. آن ها غالباً از خستگی بی رمقی و بی انرژی بودن شکایت می‌کنند. حتی اگر بخواهند کوچکترین حرکت فیزیکی انجام دهند خیلی زود خسته می شوند. ظاهر افسرده ها اینگونه است که به لباس‌ پوشیدن خودشان اهمیت نمی‌دهند و برخی از آنها لباس های کثیف و پاره ای به تن می کنند. حتی آن ها موهای خود را شانه نمیکنند و در مورد مسائل بهداشتی بی اهمیت به نظر می رسند. البته بعضی از افسرده ها هستند که به جای کندی در رفتارهایشان بیقراری نشان می‌دهند مثلا نمی‌توانند یک جا بنشینند و دائماً دست های خود را به هم می مالند یا تند تند راه می روند.

نشانه های جسمانی افسردگی

معمولا افراد افسرده تغییراتی در اشتها و وزن آنها مشاهده می شود. این افراد ممکن است به خاطر بی اشتهایی یا پراشتهایی اضافه وزن یا کاهش وزن قابل ملاحظه ای پیدا کنند. در افسرده های شدید اضافه وزن شدید که به علت بی میلی به انواع غذاها به وجود می آید خطرناک است. علاوه بر این زنان افسرده مشکلاتی در سیکل عادت ماهیانه خود پیدا می کنند. افسردگی می تواند در کیفیت و کمیت خواب هم اثرگذار باشد و حتی باعث شود بعضی از افسرده ها بیش از حد بخوابند.

افسردگی بعد از سقط جنین

سقط جنین اتفاق ناخوشایند برای زن ها محسوب می شود و باعث تغییرات روحی و روانی در آن ها می گردد. در کنار تغییرات هورمونی که بعد از سقط جنین اتفاق می‌افتد افسردگی یکی از رایج ترین مشکلات روانی است. افسردگی بعد از سقط جنین ناراحتی برای نداشتن فرزندی است که ممکن است مدتی آرزوی آن را در سر پرورانده اید و اشتیاق زیادی برای بدنیا آمدنش داشته اید. در این مرحله افکار ناخوشایند به ذهن انسان هجوم می آورد و روانش را محاصره می کند مانند این که شاید من شایسته مادر شدن نیستم و تقصیر من بود یا اینکه آیا در بارداری های بعدی هم ممکن است چنین اتفاقی بیفتد؟ گاهی بعضی از زن ها پس از سقط جنین برای اینکه به گفته خودشان افسردگی شان از کم کنند مجدد اقدام به بارداری می کنند در حالی که این کار نتیجه ندارد و باعث می شود که افسردگی درمان نشده به جنین منتقل شود. مثلا ممکن است که فرزندی با وزن کم یا خلق و خوی نامناسب به دنیا بیاورند.

نشانه های افسردگی بعد از سقط جنین

افسردگی بعد از سقط جز اختلالات خلقی است و نشانه هایی دارد که شامل موارد زیر هستند:

گریه و زاری

یکی از رایج ترین نشانه های افسردگی بعد از سقط جنین گریه و زاری است. هرچند این که زنی جنینش را سقط کند و دچار ناراحتی شود یا از اندوه آن گریه کند طبیعی است اما اگر این گریه ها به مدت زمان طولانی یعنی بیشتر از یک ماه ادامه پیدا کند طوری که زندگی‌اش را مختل کند جز نشانه های افسردگی بعد از سقط جنین محسوب می شود. راه نجات از این وضعیت پذیرش غم است نه انکار آن.

تغییرات خلق و خو

بعد از سقط جنین تغییرات هورمونی زیادی در بدن انسان اتفاق می‌افتد اما در کنار آن تغییرات خلق و خو هم به وضوح وجود دارند. زنان ممکن است بعد از سقط جنین دچار مواردی هم چون افزایش حساسیت و تحریک پذیری، عصبانیت های زیاد، اندوه شدید و احساس بی انرژی و خستگی بودن شوند. مجموعه این رفتارهای می تواند به بی میلی جنسی هم منجر شود.

احساس گناه

در برخی از موارد بعد از سقط جنین زنان ممکن است احساس کنند که مرتکب گناه زیادی شده اند و یا اینکه این بارداری ناموفق آنها به علت خطا های گذشته شان بوده است یا خدا برای آنها فرزندی نمی خواسته و…  اگر به این احساس گناه پرداخته نشود روز به روز شدت می گیرد و باور و جهان بینی زن نسبت به خودش تغییر میکند. طبیعتاً یک روح آزرده دیگر نمی تواند زندگی عادی خود را بگذراند.

رفتار با همسر بعد از سقط جنین

بعد از سقط جنین ممکن است برگشت به شرایط عادی کمی چالش انگیز باشد اما به هر حال هم شما و هم همسرتان نیاز به حمایت دارید. در چنین شرایطی توجه به نکات زیر ضروری است:

غم حاصل از سقط جنین را تقسیم کنید

وقتی که متوجه می شود فرزند که می خواستید دیگر ندارید قطعاً هم تجربه پدر شدن و تجربه مادر شدن را از دست می دهید و این می‌تواند برای شما اندوه زیادی به وجود بیاورد. در چنین شرایطی قبل از اینکه مجدد اقدام به بارداری کنید بهتر است که این تجربیات خود را با یک روانشناس با تجربه در میان بگذارید. توصیه می شود که زن و شوهر در این دوران سوگواری به نیازهای هم دیگر بیشتر توجه کنند و در مورد این مسئله شان با هم  صحبت کنند. شما قطعا نیاز به کمک و حمایت دارید و این کاملاً طبیعی است.

حمایت از همسرتان

زن ها در چنین وضعیتی به حمایت ویژه‌ای از جانب مرد نیاز دارند چرا که ممکن است زن با جنین داخل شکم ارتباط برقرار کرده و آن را نوازش می کرده و برای خودش آینده ای ایده آل ترسیم می کرده است و حالا به یکباره باید تمام آنها را کنار بگذارند. یک مرد همدل و حمایتگر در این زمان نیاز است که زن بتواند حرف هایش را با او در میان بگذارد.

تلاش برای بارداری دوباره

شما و همسرتان می توانید برای یک بارداری موفقیت آمیز اقدام کنید. به این نکته توجه کنید که گاهی ممکن است بخاطر حرف های اطرافیان یا فامیل در این شرایط تحت فشار باشید و بخواهید فورا اقدام به بارداری کنید اما این را بدانید که این فرآیند زمان‌بر است و تا زمانی که شما با احساسات نگرانی و ناراحتی ناشی از سقط جنین کنار نیامده اید و نتوانسته اید درمانی برای آن انجام دهید بهتر است که بارداری را به تعویق بیندازید.

درخواست کمک

در مورد سقط جنین این را بدانید که هر چند تجربه‌ای بسیار تلخ و ناخوشایند برای زن و مرد است اما بلاخره شما از این وضعیت نجات پیدا می کنید. تغییرات بلاخره در زندگی رخ می دهند مهم این است که شما بتوانید از چنین شرایطی به راحتی بیرون بیاید و یک قدم برای زندگی تان بردارید. اگر تحت فشار هستید و فکر میکنید که نمی توانید با این اتفاق کنار بیایید توصیه می شود که حتماً از یک مشاور یا روانشناس با تجربه کمک بگیرید.

حمایت روانی و عاطفی خانواده بعد از سقط جنین

موقعی که زنی سقط می کند همچنان به حمایت عاطفی خانواده اش نیاز دارد. در این وضعیت خانواده باید مانند کسی که تازه زایمان کرده و نیاز به مراقبت و پرستاری دارد، شرایط آرامش و حمایت را فراهم کنند. خانواده باید توضیح دهند که این اتفاق به هر دلیلی که افتاده باشد برای هر فردی هم میتواند رخ دهد و باید به او کمک کنند تا زن بتواند دوباره روحیه خود را بازیابد. بسیاری از زنها با حمایت خانواده شان می توانند دوباره برای یک بارداری موفقیت آمیز اقدام کنند.

مردها هم باید سعی کنند که محیط مناسب و شادی بخشی برای همسرشان ایجاد کند و در این وضعیت برای تغییر او صبور باشند. آن ها باید به همسرشان دلداری دهند که می تواند روزهای خوش دیگری با هم داشته باشد و او هیچ تقصیری در این مورد نداشته است و می‌توانند در آینده فرزند سالمی به دنیا بیاورند. طبق نظر متخصصان سه ماه بعد از سقط جنین زمان کافی برای بارداری بعدی است اما این مورد برای هر فردی متفاوت است و به تغییرات خلق و خو و شرایط روحی روانی زن بستگی دارد. اگر مادری بتواند بعد از چند بار سقط جنین از لحاظ روحی کنار بیاید می تواند برای بارداری اقدام کند در غیر اینصورت بهتر است ابتدا به یک روانشناس مراجعه کند و بعد از گذشت مدتی طبق نظر متخصص برای بارداری آماده شود.

درمان افسردگی بعد از سقط جنین

زمانی که زنی به علت سقط جنین غرق در اندوه و ناراحتی است، روح و روانش روز به روز آزرده تر می شود. در این شرایط رفتار حمایتگرانه اطرافیان و همسر ضرورت دارد. با این حال درمان افسردگی لازم است با کمک یک روانشناس و درمانگر باتجربه صورت بگیرد.

جلسه های درمانی گفتگو محور

جلسات درمانی گفت و گو محور برای درمان افسردگی بعد از سقط جنین الزامی هستند. در اینگونه جلسات روانشناس از رفتار درمانی شناختی استفاده می‌کند و به شخص کمک می‌کند تا افکار و احساساتش را ارزیابی کنید و باورها و عقاید نادرستش را کنار بگذارد تا بتواند  با شرایط سازگار شود. هرچند برخی افراد برای درمان افسردگی دارودرمانی را پیشنهاد می کنم اما داروها تاثیرات کوتاه مدتی دارند و بعد از قطع مصرف آن دوباره فرد به حالت عادی برمیگردد. اما جلسات درمانی در کنار یک روانشناس باعث می شود که فرد مهارت‌های موثر را بیاموزد و بتواند کیفیت زندگی مطلوبی داشته باشد. اگر شما هم دچار افسردگی بعد از سقط جنین شده اید می توانید از درمانگران بالینی و مشاوران ما در کلینیک روانشناسی همراه کمک بگیرید.