حتماً تاکنون با افرادی مواجه شده‌اید که از قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که نمی‌توانند خارج شوند هراس دارند. به این نوع ترس‌ها که بیش از حد و غیر منطقی است آگورافوبیا گفته می‌شود. افرادی که درگیر اختلال آگورافوبیا هستند از احساس حبس شدن و ناتوانی در کمک گرفتن یا فرار از آن موقعیت می‌ترسند. برای آشنایی بیشتر با اختلال آگورافوبیا دلایل و راه‌های بر آن ادامه مقاله را دنبال کنید.
اختلال آگورافوبیا چیست؟
آگورافوبیا نوعی از اختلالات اضطرابی به شمار می‌رود که شخص ترس از مکان‌ها و شرایط مختلف پیدا می‌کند. چنین افرادی نمی‌توانند در محیط‌های شلوغ یا فضاهای باز بمانند و حتی از تنها ماندن در خانه ترس دارند. این ترس شدید می‌تواند در زندگی روزانه تداخل ایجاد کند و تا جایی پیش برود که افراد نتوانند از خانه خارج شوند و به کارهای همیشگی خود برسند. ترس از رانندگی ، خرید ، حضور در مکان‌های عمومی ، خارج شدن از خانه به تنهایی و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی از موارد رایج آگورافوبیا می‌باشند که در صورت عدم درمان فرد را زمین گیر خواهند کرد.
مشاوره افسردگی در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
نشانه‌های ابتلا به اختلال آگورافوبیا
غالباً کسانی که دچار اختلال آگورافوبیا هستند از شرایطی که سبب ترس در آنها می‌شود خودداری کرده و سعی می‌کنند با یک فرد مطمئن از خانه خارج شوند. چنانچه شخصی که دچار این اختلال است در شرایط استرس آور قرار بگیرد نشانه‌های حملات عصبی یا پنیک را تجربه می‌کند مانند بالا رفتن ضربان قلب احساس بیماری و کسالت ، احساس گرما و تعریق. مهمترین نشانه‌های فرد دچار بیماری آگورافوبیا شامل:
ترس شدید و غیرمنطقی از مکان‌ها یا شرایط خاص: افراد دچار اختلال آگورافوبیا از فضاهای باز مکان‌های شلوغ و هم استفاده از وسایل عمومی یا ماندن در مکان‌های بسته هراس دارند.
حملات پنیک: کسانی که دچار آگورافوبیا هستند درگیر حملات ناگهانی ترس و اضطراب شدید می‌شوند و نشانه‌هایی مانند تپش قلب سرگیجه ، احساس مرگ قریب الوقوع و تنگی نفس را گزارش می‌دهند.
اجتناب از مکان‌ها و موقعیت‌های ترسناک دو. کسانی که دچار این اختلال هستند سعی می‌کنند تا حد امکان از موقعیت‌های ترس‌آور خودداری کنند.
اضطراب و نگرانی دائمی: ترس و اضطراب آگرافوبیا می‌تواند همه وجوه زندگی را در بر بگیرد و فقط به مکان‌های شرایط خاص وابسته نباشد.
افسردگی: افراد دچار آگورافوبیا به دلیل آنکه مدام در حال اجتناب کردن هستند درگیر اختلال افسردگی هم خواهند شد.
اختلالات خواب: اختلال آگورافوبیا گاهی به شکل شکلات شدید در کیفیت خواب نمایان می‌شود.
دلایل آگورافوبیا
دلایل متعددی می‌تواند در اختلال آگورافوبیا نقش داشته باشد. مهمترین آنها به شرح زیر است:
- حملات پانیک که درمان نشده‌اند
- وجود فوبیاهای دیگر
- وجود اضطراب‌های دیگر با حساسیت بالا
- داشتن سوء مصرف مواد مخدر
- سابقه خانوادگی اختلال آگورافوبیا
- سابقه آزار و اذیت جسمی یا جنسی
- تجربه وقایع استرس آور مانند مرگ عزیزان یا جدایی
مشاوره فردی در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
شرایط خطرساز برای آگورافوبیا چیست؟
آگورافوبیا یکی از اختلالات اضطرابی است که شخص از مکان‌ها و موقعیت‌های مختلف و گیر کردن در آنها ترس زیادی دارد که این عامل ریشه در عوامل محیطی و ژنتیکی دارد. برخی از شرایطی که سبب احتمال ایجاد این اختلال می‌شوند شامل:
- جنسیت: زن‌ها معمولاً بیشتر از مردها درگیر این اختلال می‌شوند.
- شخصیت: کسانی که خصیت‌های حساس و ترس و اضطراب بیشتری دارند در معرض این اختلال هستند.
- عوامل بیولوژیکی: طبق تحقیقات و مطالعات این عوامل می‌توانند در ایجاد آگورافوبیا سهیم باشند.
- اختلالات خلقی: کسانی که درگیر اختلالات خلقی اضطراب و افسردگی هستند بیشتر در معرض آگورافوبیا هستند.
- مصرف مواد: سوء مصرف مواد و الکل می‌تواند عامل ایجاد آگورافوبیا باشد.
تشخیص آگورافوبیا
آگورا فوبیا را می‌توان از روی علائم آن متوجه شد. معمولا روانپزشک و روانشناس در مورد نشانه سوالاتی می‌پرسد مانند اینکه از چه زمانی این علائم را تجربه کرده‌اید و هر چند وقت یکبار بروز می‌کنند. همچنین آنها می‌بایست اطلاعاتی در مورد سابقه خانوادگی و پزشکی شما داشته باشند. جهت تشخیص نشانه‌های آگورافوبیا معیارهایی وجود دارد که بر اساس انجمن روانپزشکی آمریکا است. برای تشخیص آگورافوبیایی که همراه با حملات پنیک می‌باشد معیارهای دیگری همچون ترس از رخ دادن حملات پانیک و تغییر کردن رفتارهایشان به خاطر آن وجود دارد. برای تشخیص نهایی آگورافوبیا می‌بایست شخص حداقل دو مورد از نشانه‌هایی را که سبب ترس و وحشت شده است تایید نمایند.
مشاوره خانواده در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
راه‌های درمان آگورافوبیا
مهمترین روش‌های درمان آگورافوبیا شامل موارد زیر است:
مشاوره و روان درمانی
یک درمانگر با تجربه می‌تواند به افراد کمک کند که ترس‌های خود را شناسایی کرده و به آنها مقابله کند. مهمترین درمان‌ها برای هلال آگورافوبیا درمان شناختی رفتاری است که افکار شخص شناسایی شده و سعی بر آن است که افکار مناسبی جایگزین آنها شود. همچنین روان درمانگر از تکنیک‌های حساسیت زدایی منظم و آرامسازی هم برای غلبه بر شرایط استرس‌ها زا استفاده می‌کند. علاوه بر این چنین درمان‌هایی باعث می‌شود که شخص یاد بگیرد تا چگونه در موقعیت‌های ترس‌آور افکار سالمی داشته باشند و احساساتش را کنترل کند.
مواجهه درمانی هم شکلی دیگر از درمان وانشناسی می‌باشد که شخص به تدریج با رویدادهای استرس‌زا و روبرو می‌شود تا ترس او کاهش پیدا کند.
دارو درمانی
دارودرمانی هم یکی دیگر از روش‌های لازم برای کنترل نشانه‌های آگورافوبیا یا حملات پانیک می‌باشد. رایج‌ترین آنها داروهای ضد افسردگی هستند. برخی از داروهای کمک کننده دیگر شامل مهار کننده‌های انتخابی با جذب سراتونین مانند پاکسیل یا پروزاک ، مهار کننده های انتخابی بازجذب سراتونین و نوراپی نفرین مانند ونلافاکسین و داروهای ضد اضطراب همچون کلونازپام و زاناکس هستند.
تغییر در سبک زندگی
هر چند تغییر سبک زندگی در درمان آگورافوبیا نقش اساسی ندارد ولی می‌تواند به عنوان یک درمان کمک کننده مفید باشد. منظور از تغییر در سبک زندگی این است که شخص راهکارهایی را انجام دهد تا بتواند احساس نشاط و آرامش بیشتری در زندگی داشته باشد مانند ورزش کردن ، رعایت رژیم غذایی مناسب ، انجام مدیتیشن یا یوگا و تمرینات تنفسی عمیق برای کاهش استرس و کنترل حملات پانیک. همچنین شما می‌توانید به گروه‌های حمایتی پیوسته و از افراد مورد اعتماد کمک بگیرید.
کلام پایانی
عوامل مختلفی در ایجاد آگورافوبیا نقش دارند که در این مقاله به آنها اشاره شد. اگر شما هم از جمله کسانی هستید که محیط‌های بسته یا مکان‌های باز ترس دارید توصیه می‌شود که حتماً از روانشناس متخصص و با تجربه در این زمینه کمک بگیرید.
