افسردگی ماژور: از تشخیص تا بهبود

هر فردی ممکن است در دوره‌ای از زندگی خود درگیر احساسات مختلفی چون غم یا ناراحتی شود یا احساس بی‌ارزش بودن کرده باشد. اما اگر این حالت‌ها موقتی باشد کاملاً طبیعی بوده و در هر کسی رخ می‌دهد. چنانچه احساسات غم و ناراحتی  مدت بیشتری به طول بینجامد و در زندگی و کارهای روزانه فرد مداخلات ایجاد کند به عنوان اختلال افسردگی شناخته می‌شود. برای آشنایی با اختلال افسردگی ماژور و راهکارهای بهبود آن ادامه مقاله را دنبال کنید.

افسردگی ماژور چیست ؟

افسردگی نوعی اختلال تک قطبی ناخته شده است که سبب ایجاد خلق و خوی پایین و غمگینی می‌شود. افسردگی ماژور به صورت مزمن نمایان می‌شود و نشانه‌های شدیدی ایجاد کرده که بر احساسات ، افکار و رفتار اثر می‌گذارد. افراد احتمال دارد که افسردگی را در حالت‌های مختلفی تجربه نمایند. افسردگی علاوه بر تاثیر بر احساسات می‌تواند مشکلات جسمانی هم ایجاد کند. مهمترین نشانه‌های افسردگی به شرح زیر است:

• گوشه‌گیری و عدم شرکت در فعالیت‌های اجتماعی

شدت افسردگی می‌تواند آنقدر زیاد باشد که فرد تمایلی به حضور در جمع‌ها یا ارتباط با انسان‌ها نداشته باشد. این افراد معمولاً در محل کار یا سایر فعالیت‌های اجتماعی خود دچار بی‌انگیزکی و بد خلقی شده و حوصله و انرژی کافی برای کارهای خود را ندارند. هر چند گاهی انسان‌های عادی هم شاید حوصله رفتن به جمع‌ها و شلوغی را نداشته باشند اما افراد افسرده بیشتر اوقات از جمع‌ها و رتباطات دوری می‌کنند.

• احساس غم مداوم

یکی از نشانه‌های رایج افسردگی ماژول احساس ناراحتی و غم همیشگی است. هر کسی احتمال دارد در زمان‌های کوتاهی درگیر احساس ناراحتی شود اما احساس غم در افراد افسرده دلیل خاصی ندارد و به صورت بلند مدت جریان دارد. البته هر کسی که احساس غم یا ناراحتی دارد نباید فورا به خود برچسب افسرده بزند بلکه این تشخیص می‌بایست توسط یک روانپزشک یا روانشناس بالینی صورت بگیرد.

• از دست دادن احساس علاقه یا لذت

کسانی که درگیر افسردگی خفیف تا شدید هستند دیگر با انجام کارهای لذت بخش گذشته احساس رضایت و لذت ندارند. خستگی می‌تواند سبب از دست رفتن انرژی برای کارهای همیشگی شود طوری که حتی دیگر میل به تفریح و سفر هم وجود ندارد.

• کم خوابی یا پرخوابی شدید

افسردگی ماژور می‌تواند در افراد اختلالات خواب همچون کم خوابی یا پرخوابی ایجاد کند. بی‌خوابی در افراد درگیر اختلال افسردگی ماژور رایج‌تر از پرخوابی است. نکته مهم دیگر این است که خواب ناکافی می‌تواند تغییراتی در سطح سروتونین بدن ایجاد کند. کاهش هورمون سروتونین می‌تواند نقش مهمی در افسردگی داشته باشد.

چه کسانی بیشتر در معرض افسردگی ماژور هستند ؟

برخی از عوامل می‌تواند در افسردگی ماژور نقش داشته باشد همچون وراثت ، اختلالات هورمونی ، ناقل‌های شیمیایی در مغز ، بیماری‌های جسمانی و موارد دیگر. طبق تحقیقات و مطالعات برخی از افراد بیشتر از سایرین در معرض افسردگی ماژور قرار دارند که شامل موارد زیر هستند:

• کسانی که بیماری‌های جسمی یا روانی حاد یا مزمنی دارند
• استفاده از برخی داروها مثل قرص‌های خواب یا داروهای ضد فشار خون
• کسانی که درگیر اختلالات خواب ، استرس پس از سانحه یا دیگر اختلالات اضطرابی هستند
• افرادی که درگیر اعتیاد یا سابقه افسردگی و خودکشی دارند
• زن‌ها بیشتر از مردها در معرض افسردگی هستند مخصوصاً کسانی که بالاتر از ۳۰ سال سن دارند
• افراد بین سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی هم بیشتر احتمال دارد درگیر افسردگی ماژور شوند
• کسانی که رویدادهایی مانند ورشکستگی ، طلاق ، روابط عاطفی ناخوشایند یا شکست عشقی و… را تجربه کرده‌اند.

مشاوره خانواده در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران

عوارض اختلال افسردگی ماژور

چنانچه افسردگی بدون درمان باقی بماند سبب مشکلات عاطفی ، رفتاری و جسمانی می‌شود که وجوه مختلف زندگی را مختل می‌کند. مهمترین عوارض افسردگی ماژور شامل:

• مشکلات مربوط به وزن که احتمال ایجاد دیابت یا بیماری‌های قلبی را بالا می‌برد
• بیماری‌های روان تنی یا دردهای جسمانی
• سوء مصرف مواد مخدر یا الکل
• اختلال اضطراب اجتماعی یا انواع فوبیا
• گوشه‌گیری
• مشکلاتی در روابط بین فردی با دیگران و درگیری در محل کار یا زندگی و تحصیل
• فکر کردن متعدد به خودکشی یا اقدام به آن و حتی مرگ زودرس

راه تشخیص افسردگی ماژور

افراد می‌توانند با مراجعه به روانپزشک و روانشناس بالینی و با استفاده از روش‌های جدید به تشخیص و درمان قطعی افسردگی برسند. برای تشخیص افسردگی از معاینه جسمانی ، ارزیابی روانپزشکی ، بررسی نشانه‌ها و تست‌های مختلف استفاده می‌شود. گاهی احتمال دارد افسردگی به علت وضعیت جسمانی یا مسائل خاص پزشکی و یا مصرف داروهای خاصی باشد. بنابراین تشخیص افتراقی در چنین شرایطی لازم است. برای درمان افسردگی از داروهای همچون فلوکستین ، سیتالوپرام و سرترالین یا داروهای مهار کننده باز جذب سروتونین استفاده می‌شود.

راه‌های درمان افسردگی ماژور

افرادی که درگیر افسردگی ماژور هستند ممکن است با توجه به شدت نشانه‌ها به روان درمانی یا دارودرمانی نیاز داشته باشند. دارودرمانی می‌بایست به کمک یک روانپزشک صورت بگیرد که با تجویز داروهای ضد افسردگی برای درمان این اختلال کمک کننده خواهد بود. البته بهتر است بدانید که صرف دارو به تنهایی کاری را از پیش نمی‌برد مگر اینکه همراه با مشاوره و روان درمانی مناسب توسط روانشناس کارآمد باشد. مهمترین درمان‌های کمک کننده برای افسردگی شامل:

• دارودرمانی

افرادی که درگیر افسردگی ماژور هستند سروتونین پایینی دارند. سروتونین ماده‌ای در مغز است که در خلق و خو و افسردگی نقش زیادی دارد و همچنین برای خواب هم مناسب است. مهارکننده‌های انتخابی بازنشست سروتونین و نوراپی نفرین توسط روانپزشک و متخصص تجویز می‌شود تا افسردگی را درمان و کنترل کنند.

• روان درمانی

در این نوع درمان شخص با روانشناس یا درمانگر به صورت حضوری گفتگو می‌کند و مسائل و مشکلاتش را در میان می‌گذارد. درمانگر نشانه‌ها و علائم افسردگی را بررسی کرده و پس از آن به مراجع کمک می‌کند تا شرح حالی از زندگی و افکار یا عقایدش را بیان کند. هر چقدر فرد راحت بتواند در مورد افکار و احساساتش صحبت کند روند بهبودی او هم سریعتر پیش خواهد رفت.

کلام پایانی

در این مقاله با اختلال افسردگی ماژور نشانه‌های آشنا شده‌اید. این را بدانید که افسردگی ود به خود درمان نمی‌شود مگر آنکه شما تصمیمی برای بهبود وضعیت خود بگیرید. اگر شما هم علائمی از این اختلال را دارید وصیه می‌شود که حتماً از یک روانشناس بالینی کمک بگیرید.