یکی از بیماری‌هایی که در هوشیاری انسان مداخلاتی ایجاد می‌کند دلیریوم می‌باشد. این اختلال می‌تواند سبب آشفتگی فکر و تغییراتی در شناخت و حالات ذهنی گردد. جهت تشخیص دلیریوم شناخت نشانه‌های آن می‌بایست متخصصین کمک گرفت. برای آشنایی بیشتر با این اختلال ادامه مقاله را دنبال کنید.
بیماری دلیریوم چیست؟
دلیریوم نوعی اختلال روانی محسوب می‌شود که مهمترین علامت آن کاهش هوشیاری است اما در کنار آن غالباً شخص درگیر سردرگمی ، آشفتگی ، توهم و دیگر نشانه‌ها می‌شود. دلیریوم غالباً بسیار سریع و در طی چند ساعت یا حتی چند روز آغاز شده و دلیل آن مشکلاتی در مغز است که به لل مختلفی نمایان می‌شود. این اختلال احتمال دارد به علت عواملی چون جراحی ، بیماری ، دارو ، تغییرات در تعادل متابولیسم بدن ، مسمومیت دارویی یا الکلی ، ایجاد عفونت در بدن یا ترک اعتیاد و غیره بروز کند. دلیریوم هنگامی اتفاق می‌افتد که شخص ناخودآگاه دچار تغییراتی در آگاهی ، احساسات و یا دچار گیجی شود. این اختلال آغازی حاد و مزمن دارد و شخصی که درگیر آن است احتمال دارد در کل روز حالت معمولی داشته باشد و ناگهان کنترل خود را بر احساسات و حافظه و هوشیاری از دست بدهد. غالباً ر صورتی که درمان به موقع باشد مشکل برطرف می‌شود.
مشاوره افسردگی در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
انواع دلیریوم
مرسوم‌ترین انواع آن شامل:
- دلیریوم هایپر اکتیو: مهمترین نشانه‌های آن سراسیمگی ، تغییراتی در خلق و خو ، بی‌قراری و توهم می‌باشد. علاوه بر این احتمال دارد که این نوع دلیریوم مواردی چون خودداری از تعامل با دیگران و قدم زدن‌های آهسته را شامل شود. دلیریوم هایپر اکتیو غالباً آسان‌تر از انواع دیگر آن تشخیص داده می‌شود.
- دلیریوم هیپو اکتیو: این دلیریوم با علامت‌هایی مانند کاهش فعالیت ، خواب آلودگی ، کم تحرکی و میل زیاد بخواب همراه می‌باشد.
- دلیریوم ترکیبی: این نوع دلیریوم برخی از علامت‌های یپوکتیو و هایپر اکتیو را با هم شامل می‌شود. در این حالت احتمال دارد که فرد به سرعت بین این ۲ نوع دلیریوم تغییر وضعیت دهد.
- دلیریوم خمری: این دلیریوم شامل کسانی می‌شود که مدت بیشتری اعتیاد به الکل یا مواد مخدر دارند و قصد ترک آن را دارند.
نشانه‌های اختلال دلیریوم چیست ؟
دلیریو می‌تواند بر خلق و خو روحیه و حتی جسم انسان اثرات خود را بگذارد. علائم آن معمولاً در عرض چند ساعت یا چند روز آغاز شده و احتمال دارد مدتی به طول بیانجامد. برخی اوقات هم نشانه‌ها حالت نوسانی پیدا کرده و مثلاً هنگام تاریکی یا شب که نور کم است شخص ممکن است بیشتر این نشانه‌ها را بروز دهد. مهمترین علامت‌های اختلال دلیریوم شامل موارد زیر است:
- اختلال شناختی: مانند اختلال در نوشتن یا خواندن ، عدم فهم صحبت‌های دیگران ، صحبت‌های بی‌معنا ، سردرگمی ، اختلالاتی در حافظه و دشواری در حرف زدن
- تغییرات رفتاری: مانند تغییرات شخصیتی ، افسردگی ، اختلالاتی در خواب ، اضطراب و استرس ، ترس ، زودرنجی ، بی‌قراری ، اختلالات عاطفی ، تغییراتی در خلق و خو ، سکوت و انزوا ، کندی حرکات ، توهم و سرخوشی بی‌علت
- کاهش هوشیاری نسبت به محیط: مانند عدم فعالیت یا کم تحرکی ، دوری از دیگران ، عدم توانایی در تمرکز و حواس پرتی بی‌دلیل
مشاوره فردی در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
دلایل ابتدا به اختلال دلیریوم چیست ؟
مهمترین دلایل ابتلا به این اختلال به شرح زیر است:
- جراحی یا بیهوشی: یکی از عوارض داروهای بیهوشی می‌تواند ابتلا به اختلال دلیریوم باشد
- آسیب‌های مغزی: مواردی همچون آسیب به سر ، رفتن به کما ، شوک عصبی و روانی یا استفاده از مواد روانگردان در این اختلال نقش دارند.
- مصرف مواد مخدر: استفاده از هرگونه ماده مخدری به علت ایجاد اعتیاد و آسیب‌های مغزی در این اختلال تاثیرگذار است.
- مصرف زیاد الکل: افراط در استفاده از الکل و یا ترک آن برای اشخاصی که مدت زمان بیشتری مصرف می‌کردند.
- خستگی و خواب آلودگی: محرومیت مخصوصاً از خواب شبانه در ایجاد این اختلال نقش دارد.
- بیماری صرع و یا بیماری‌های قلبی و عروقی: کسانی که دچار بیماری‌های تشنجی و قلبی و عروقی هستند بیشتر در معرض این اختلال قرار می‌گیرند.
- مشکلات متابولیک: عواملی همچون قند خون پایین و یا بی‌تعادلی الکترولیت در ایجاد این اختلال تاثیرگذار است.
- اضطراب و استرس: زندگی پرتنش و آشفته و یا قرار گرفتن در وضعیت‌های استرس آور در ایجاد اختلال دلیریوم نقش دارد.
- کمبود مواد غذایی: عدم دریافت مواد غذایی ضروری برای بدن سبب افت انرژی و ضعف می‌شود که می‌تواند دلیریوم را به همراه داشته باشد.
راه‌های تشخیص دلیریوم
رای تشخیص بیماری دلیریوم لازم است از آزمایش‌هایی چون آزمایش خون جهت تشخیص این اختلال ، تیروئید ، کبد ، رادیوگرافی قفسه سینه و اسکن سر دلیریوم استفاده کرد.
مشاوره خانواده در مرکز مشاوره گروه همراه با تیم مجرب از روانشناسان و مشاوران
راه درمان اختلال دلیریوم
اگر متخصص بتواند این بیماری را تشخیص دهد به راحتی می‌تواند آن را درمان کند. مهم‌تر از همه این است که بدانید چرا دلیریوم ایجاد شده است. مثلاً اگر این اختلال به علت عفونت یا آسم است باید ابتدا عامل به وجود آورنده را برطرف کرد. برای تشخیص این اختلال لازم است به پزشک مغز و اعصاب مراجعه نمایید.
درمان دلیریوم شامل کاهش اضطراب ، کنترل درد ، هیدراتاسیون ، آرامسازی ، اکسیژن رسانی بهتر ، بهبود کیفیت تغذیه ، و مدیریت مصرف داروها می‌باشد. مثلاً اگر فردی نشانه‌های حاد دلیریوم را دارد با تشخیص پزشک ممکن است داروهای ضد روان پریشی برای بهبود او تجویز شود.
کلام پایانی
در مقاله امروز با دلیریوم نشانه‌های آن آشنا شده‌اید. برخی از افراد احتمال دارد که این اختلال را با آلزایمر اشتباه بگیرند مخصوصاً اگر شخصی سن بالا داشته باشد. هرچند که هر دوی این اختلال‌ها بر روی حافظه انسان تاثیرگذار هستند اما تفاوتی این است که آلزایمر به صورت تدریجی بوده و حالات نوسانی دلیریوم را ندارد. چنانچه شما هم در خودتان یا اطرافیانتان نشانه‌هایی از این اختلال را مشاهده کرده‌اید می‌توانید از متخصصین مشاوره بگیرید.
