آیا ژنها می توانند شاد یا غمگین بودن ما را تعیین کنند؟

آیا ژنها می توانند شاد یا غمگین بودن ما را تعیین کنند؟

نتایج تحقیقات گسترده در این زمینه نشان می دهد تأثیر ژنتیک بر شادمانی فرد بسیار قوی است. بر این اساس هر یک از ما با عوامل تغییر ناپذیری در شادمانی متولد می شویم؛ استعدادی شخصی برای شادمانی در زندگی. به این ترتیب می توانیم از شادمانی خانواده ی مادری یا افسردگی خانواده ی پدری یا از هر دو به یک اندازه سهم داشته باشیم. نکته ی مهم این است که حتی اگر به دنبال تغییری بزرگ در زندگی، سطح شادمانی بالاتر یا پایین تر رود، تمایل داریم آن را به همان سطح همیشگی و ژنتیکی برگردانیم. همان طور که می دانید این عوامل تغییرناپذیر، تغییر ناپذیرند. اما/ این بدان معنا نیست که سطح شادمانی شما نمی تواند تغییر کند.

ما می توانیم سطح شادمانی مان را بالا ببریم؛ درست همان طور که می توانیم میزان کلسترول و وزن مان را افزایش دهیم. فراموش نکنید که ژن ها هرگز تعیین کننده ی تجربیات زندگی و رفتارهای ما نیستند. در حقیقت شادمانی ما تا حد زیادی تحت تاًثیر کارهایی است که انجام می دهیم که البته در گروه فعالیت های ارادی جای می گیرند.

فعالیت های ارادی وتأًثیر آنها

(شادمانی، تمام فعالیت هایتان را شامل می شود. شادمانی رودخانه ای جاری است، نه برکه ای راکد. )

تاکنون مطمئن شده ایم که شادمانی به چه عواملی مربوط نمی شود. سر چشمه ی شادمانی تغییر عوامل تغییرناپذیر ژنتیکی نیست؛ زیرا آنها تغییر ناپذیرند، نفوذ ناپذیر و کنترل ناپذیرند. همچنین ممکن نیست تغییر شرایط زندگی بتواند شادمانی پایدار را برایمان رقم بزند. هر چند ممکن است شادمانی زودگذر را تجربه کنیم اما این احساس، پایدار نخواهد بود. از این گذشته مگر همه ی افراد ثروت، امکانات یا زمان کافی برای تغییر شرایط زندگی شغل یا ظاهر خود را دارند؟

اگر راز شادمانی در گرو تغییر عوامل تغییر ناپذیر یا شرایط زندگی نیست، پس در گرو چیست؟ آیا با مشاوره روانشناسی دستیابی به شادمانی بیشتر ممکن است؟ همه ی ما در زندگی لحظاتی شاد را تجربه کرده ایم اما چطور می توان این لحظه ها را چندین برابر کرد؟ پاسخ در نمودار نظریه ی شادمانی نهفته است. همان طور که به خاطر دارید، 50درصد از تفاوت های افراد در میزان شادمانی به ژن ها مربوط می شود، 10درصد به شرایط زندگی و 40درصد باقیمانده به طرز فکرمان و کاری که انجام می دهیم مربوط می شود.

منظور از طرز فکرو اعمال مان همان فعالیت های ارادی و استراتژی های ماست. پاسخ سؤالات ما در همین 40درصد نهفته است. اگر رفتار افراد شاد را با دقت بررسی کنیم خواهیم دید که آنها گوشه ای نمی نشینند و منتظر بهترشدن روحیه شان نمی مانند. آنان به انجام شدن کارها کمک می کنند. آنها به دنبال موفقیت ها و اتفاقات جدید هستند و افکار و احساسات شان را کنترل می کنند. خلاصه اینکه فعالیت های ارادی ما تأثیر قابل توجهی بر میزان شاد مان دارند: تأثیری که بسیار قوی تر از عوامل تغییرناپذیر و شرایط زندگی است. اگر فرد غمگینی می خواهد لذت، علاقه، رضایتمندی، آرامش و خوشی را تجربه کند می تواند با یادگرفتن عادت های افراد شاد به هدف خود دست یابد. سؤال مهمی که شما باید از خود داشته باشید این است که تاکنون برای داشتن یک زندگی شاد چقدر برنامه ریزی کرده و به نتیجه نرسیده اید؟ اگر می خواهیم شادابی را تجربه کنیم باید متفاوت عمل کنیم.

جهت پیشگری از اصطراب و افسردگی از خدمات روان درمانی استفاده کنید

چگونه فعالیت های شادی بخشی را بیابید که متناسب با علائق، ارزش ها و نیازهایتان باشد

اگر 40درصد از شادمانی ما به فعالیت های ارادی مان بستگی دارد فکر می کنید کدام فعالیت ها یا استراتژی   ها می توانند به شما در رسیدن به سطح بهزیستی دلخواه تان کمک کنند؟ بسیاری از ما در پی یک راه واقعی برای رسیدن به شادی هستیم؛ همان طور که در پی یک رژیم غذایی هستیم که مناسب همه باشد. در حقیقت هیچ استراتژی سحرآمیز واحدی وجود ندارد که بتواند به شادترشدن همه ی انسان ها کمک کند. هریک از ما نیازها، علائق، ارزش ها، امکانات و تمایلات خاص خود را داریم که باعث می شوند برخی استراتژی ها برایمان مناسب تر باشند. به عنوان مثال، شاید فردی برون گرا فعالیت هایی را ترجیح دهد که به واسطه ی آنها با مردم بیشتر در ارتباط باشد یا برخی افراد ترجیح دهند فعالیت هایی متناسب با نقاط ضعف شان داشته باشند. با انتخاب این فعالیت ها نیمی از مسیر را طی کرده اید.

سه روشی که می توانید درمشاوره گروه همراه در  انتخاب استراتژی به کار ببرید.

هنگامی که از استراتژی های شادی آوری که برای فردی خاص مناسب باشد صحبت به میان می آید، باید رویکردی اختصاصی را برگزید. هدف، انتخاب فعالیتی است که از هر نظر متناسب با فرد خاص باشد. با انتخابی هوشمندانه، انگیزه ی بیشتری را نیز برای انجام آن فعالیت احساس می کنید، برانجام آن پافشاری می کنید و از نتایج مثبت آن بهره مند می شوید. یکی از اصلی ترین علل شکست ما در داشتن شادی بیشتر، انتخاب نادرست استراتژی یا رویکردی است که متناسب با ما نیست.

با سه روش مختلف می توان به یک فعالیت مناسب دست یافت.از یک روش یا هر سه ی آنها استفاده کنید.روش ها بدین صورت هستند:

متناسب با سرچشمه ی ناراحتی تان باشد. اولین رویکرد در نظر گرفتن مسائلی است که درپس ناراحتی هایتان نهفته است. در حقیقت افراد شاد مانند یکدیگر هستند اما ناراحتی افراد ناراحت و غمگین با یکدیگر متفاوت است. برای ناراحتی ها، علل بسیاری وجود دارد. هر یک از افراد بنا به عللی ناراحت هستند. برخی از ما نسبت به زندگی بی احساس بوده و خود را ناتوان می یابیم در حالی که عده ای دیگر به سرد و تاریک بودن آینده متقاعد شده اند. مشکل عده ای ناتوانی در لذت بردن از فعالیت های روزانه است. برای عدهای حضور در جمع دیگران دشوار است. به این ترتیب هر فعالیت شاد می تواند مشکلی خاص یا نقطه ضعفی را هدف قرار دهد. بدبین ها می توانند از تمرین خوش بینی لذت ببرند و افراد آسیب دیده می توانند با یادگیری مهارت های مدیریتی به خودشان کمک کنند. برای کاهش ناراحتی ها و احساسات منفی، باید مهارت هایتان را افزایش دهید و با مشاوران روانشناس صحبتی داشته باشید.

متناسب با نقاط قوت تان باشد.فعالیت های فردی لزوماً نباید متناسب با نقاط ضعف شما و در جهت از بین بردن آنها باشد. می توانید با شناخت نقاط قوت، توانایی ها یا اهداف تان شروع کنید. در حقیقت افراد مختلف می توانند به شیوه های متفاوت به شادمانی دست یابند؛ به همین دلیل است که هر یک از ما باید بر مجموعه فعالیت هایی خاص متمرکز شویم؛ فعالیت هایی که احتمالاً با فعالیت های دیگران کاملاً متفاوت است. پیشنهاد می کنیم از نقاط قوت و نقاط ضعف فردی و کاری تان فهرستی تهیه کرده و با تمرکز بر نقاط قوت تان برای کاهش نقاط ضعف خود برنامه ریزی کنید.

متناسب با سبک زندگی تان باشد. به این فکر کنید که فعالیت هایی که انتخاب کرده اید تا چه اندازه می تواند متناسب با نیازها و سبک زندگی تان باشد.  به عنوان مثال، اگر زندگی تان پرتنش است، می توانید فعالیت هایی را انتخاب کنید که وقت زیادی از شما نمی گیرد.اولین گام برای رشد، پذیرفتن خویشتن است. اگر از روابط تان راضی اما از کارتان ناراضی هستید می توانید فعالیت هایی را برگزینید ( مانند انتخاب اهدافی جدید ) که به شما کمک می کنند از شغل تان بیشتر لذت ببرید و فرصت های بزرگ را دنبال کنید.  

مرکز مشاوره گروه همراه –  سعادت آباد