شخصیت مهرطلب کیست؟

اختلال شخصیت مهرطلبی یا خود تخریبی یکی از رایج‌ترین تیپ‌های شخصیتی است که در زندگی افراد مسائل زیادی ایجاد می‌کند. بیماران در این اختلال دچار افسردگی و آشفتگی می‌شوند و به روابط میان فردی آنها آسیب‌های جدی وارد می‌شود. مهرطلبی به نوعی تلاش برای دوست داشته شدن از سوی دیگران است که نتیجه نخواهد داشت و تنها سبب تنهایی فرد می‌شود. برای اینکه با این اختلال شخصیتی بیشتر آشنا شوید ادامه مقاله را دنبال کنید.

مهرطلبی چیست؟

شاید شما هم در اطرافیان خود کسانی را دیده باشید که بیش از حد برای دیگران ایثار می‌کنند و دست و دل باز هستند. این افراد محبت زیادی دارند و حاضرند به خاطر دیگران حتی از منافع شخصی خود چشم پوشی کنند. مثلاً ممکن است کسی را دیده باشید که برای نگهداری فرزند همسایه کلاس مهمش را در دانشگاه کنسل می‌کند یا همکارش را تا مقصد دوری می‌رساند در حالی که خودش کار مهم‌تری دارد که باید آن را انجام دهد یا اینکه آخر هفته برای خودش تدارک سفر و تفریح چیده است اما به خاطر یک مهمان برنامه‌اش را به هم می‌زند. هرچند این کارها نشان دهنده خوش قلبی و مهربانی فرد مقابل است و مورد تشویق و ستایش دیگران قرار می‌گیرد اما واقعیت چیز دیگری است. بهتر است بدانید که خوش قلبی و مهربانی با مهرطلبی و ایثار بیش از حد فرق می‌کند.  رفتارهای مهرطلب می‌تواند آنقدر در زندگی مسائل جدی ایجاد کند که حتی ردهنده باشد و سبب دوری دیگران شود. فرد مهرطلب می‌خواهد که همیشه دیگران از او راضی باشند و برای خوشحال کردنشان هر کاری انجام می‌دهد حتی اگر پای منافع شخصی خودش در میان باشد. شاد کردن دیگران به هر قیمتی تنها سبب آزار و اذیت خود انسان می‌شود.

شخصیت مهرطلب کیست؟

یک شخص مهرطلب ممکن است به دلیل محرومیت‌های عاطفی که در دوران کودکی تجربه کرده باشد نیاز شدید عاطفی به دیگران داشته باشد. فرد مهرطلب برای به دست آوردن محبت دیگران بیش از حد تلاش می‌کند و این نیازش سیری ناپذیر است. این افراد حتی می‌توانند زمینه سوء استفاده افراد سودجو و منفعت طلب را هم فراهم کنند. اگر بهتر بخواهید واقعیت این است که نیاز به تایید و رضایت دیگران در وجود آنها نهادینه شده است. کمک کردن‌های بیش از حد و بدون حساب و کتاب حتی اگر خودشان در وضعیت مالی مناسبی نباشند و بی‌دلیل از راه‌هایی است که برای جلب رضایت انجام می‌دهند.

افراد دچار اختلال مهرطلبی به طرق مختلف سعی می‌کنند که به دیگران باج دهند. آنها در نظر دیگران انسان‌های بسیار صبور و فداکار و با محبت هستند و همیشه خودشان را موظف می‌دانند که به کارهای بقیه رسیدگی کامل کنند و مسئولیت آنها را به عهده بگیرند.

علائم ایجاد اختلال مهرطلبی

نشانه‌های اختلال مهرطلبانی این است که فرد همیشه به مشکلات دیگران گوش می‌دهد مراقبت افراطی از آنها دارد و پاسخ‌هایش همیشه مثبت و نوع دوستانه است اگر هم بخواهد به فردی جواب نه بگوید دچار عذاب وجدان می‌شود. آنها اگر متوجه شوند که نتوانستند رضایت دیگران را به دست بیاورند یا تلاششان را چند برابر می‌کنند و یا دچار آشفتگی می‌شوند. این افراد به باج دادن معروف هستند و عزت نفس و اعتماد به نفس پایین آنها سبب می‌شود که زمینه سوء استفاده را فراهم کنند.

تفاوت افراد مهربان با مهرطلب

افراد مهربان با افراد مهرطلب کاملاً متفاوت هستند. انسان‌های مهربان همیشه به دیگران پاسخ مثبت نمی‌دهند و به خاطر نه گفتن دچار عذاب وجدان نمی‌شوند. علاوه بر این آنها تشنه محبت دیگران نیستند بلکه سعی می‌کنند در شرایط مناسب باری از دوش دیگران بردارند بابت محبت کردن لذت می‌برند. در مقابل افراد مهرطلب خودشان را فدای دیگران می‌کنند تا حدی که این رفتارهایشان آسیب زننده بوده و منجر به اختلال می‌شود.

عوامل ایجاد مهرطلبی

افراد مهر طلب بیش از حد به دیگران مهرورزی می‌کنند و برای رفع احتیاجاتشان خودشان را قربانی می‌کنند. افراد مهرطلب در نهایت انسان‌های شکست خورده‌ای می‌شوند که برای راضی کردن دیگران دست به هر کاری زدند تا انسان بهتری دیده شوند. روانشناسان ریشه‌های این رفتار را در مسائل زیر می‌دانند:

افکار و عقاید انسان: یکی از عواملی که باعث مهرطلبی می‌شود این است که فرد تصور می‌کند موظف است به همه خواسته‌های دیگران رسیدگی کند و اگر که به آنها جواب نه بدهد یعنی اینکه عمل بدی را مرتکب شده است. این افراد ممکن است در این زمینه حتی از والدین خود یا افراد مهم زندگیشان الگوبرداری کرده باشند. بنابراین تا زمانی که آنها باورهای نادرست خود در مورد مهربانی را تغییر ندهند و ریشه این اختلال را نشناسند تغییری هم نخواهند کرد.

عادت‌های رفتاری: یکی از عواملی که می‌تواند در رفتارهای مهرطلبی اثرگذار باشد این است که آنها از دوران کودکی برای چنین کارهایی مورد تشویق قرار گرفته‌اند. از این رو به چنین کارهایی عادت کردند به زعم خود تصور می‌کنند کار درست همین است. این افراد عادت دارند که خودشان و منافعشان را به خاطر دیگران زیر پا بگذارند و خواسته‌های آنها برایشان در اولویت باشد. به همین علت اگر بخواهند بر خلاف عادت همیشگی خود رفتار کنند دچار عذاب وجدان می‌شوند.

ملاحظات احساسی: عاملی که نقش در تداوم رفتارهای مهرطلبانه دارد این است که فرد فکر می‌کند که اگر به درخواست دیگران جواب رد دهد گناه بزرگی انجام داده است و احساسات منفی او را رها نمی‌کنند. همچنین ممکن است فکر کنند در صورت عدم کمک به دیگران از سوی آنها طرد و نادیده گرفته می‌شوند.

مهرطلبی به نوعی به عزت نفس پایین در دوران کودکی برمی‌گردد. کودکانی که والدینی با سبک فرزند پروری سهل انگارانه یا مستبدانه داشته اند و یا مورد بدرفتاری از سوی آنان قرار گرفته‌اند در بزرگسالی به چنین افرادی تبدیل می‌شوند. بنابراین می‌کوشند که با کمک کردن و ایثار برای دیگران آن عاطفه‌ و محبت نداشته را از آنان دریافت کنند. اما نمی‌دانند که این رفتارهای ناخودآگاهشان ریشه در چه چیزی دارند و این کارها باج به حساب می‌آید نه محبت و مهربانی.

عوارض مهرطلبی

هر چند انسان‌های مهرطلب در ظاهر محبوب به نظر می‌رسند اما به مرور زمان احساس ارزشمندی خود را از دست داده حتی سبب دور شدن دیگران می‌شوند. آنها روابط بین فردی موفقیت آمیزی را تجربه نخواهند کرد و معمولاً رابطه متقابلی ندارند به این دلیل که همه چیز یک طرفه است و فقط آنها هستند که از خودشان انرژی می‌گذارند اما فرد مقابل به آن اندازه پاسخگو نیست. از آنجایی که مخاطب آنها هم عادت کرده است که همه چیز طبق خواسته‌های خودشان باشد بنابراین اگر یک بار طبق خواسته آنها پیش نروند ممکن است رنجش و ناراحتی در فرد مهرطلب ایجاد کند. انسان مهرطلب عادت کرده است که خودش را همیشه کم ارزش‌تر و بی‌اهمیت‌تر از دیگران نشان دهد شوخی‌ها و رفتارهای خود آزارگر با خودش داشته باشد تا احساس فرد مقابل آسیب نبیند. همچنین افراد مهرطلب در محیط‌های کاری هم نیاز به توجه رئیس و مدیر خود دارند و اگر یک بار مورد رضایت آنان نباشند تصور می‌کنند که فردی ضعیف و شکست خورده هستند. متاسفانه اینگونه افراد به دلیل عادتی که در محبت کردن به دیگران دارند رفتارهایشان به تدریج در نظر دیگران وظیفه به شمار می‌رود و بقیه محبت‌های آنها را جدی نمی‌گیرند. به علت همین رفتارهای افراط گونه معمولاً رابطه صمیمی و عمیقی را تجربه نمی‌کنند.

راه‌های مقابله با مهرطلبی

اینو بدانید که اولین گام در درمان مهرطلبی این است که بتوانید آن را در خودتان تشخیص دهید و این کار به کمک یک متخصص صورت می‌گیرد. بهترین کارهایی که می‌توانید برای شکستن این الگوهای رفتاری انجام دهید موارد زیر است:

فقط احساسات واقعی خود را نشان دهید

هر چند مهربانی و کمک به دیگران امری پسندیده از لحاظ اخلاقی و دینی است اما لازم است که واقعی باشد. شما نیاز نیست به دیگران باج دهید تا مورد حمایت آنها قرار بگیرید. اگر به دیگران کمک می‌کنید به این خاطر که در نظر آنها فردی محبوب و دوست داشتنی باشید یا روزی آنها گره‌ای از کار شما باز کنند و مورد حمایتشان قرار بگیرید بدانید که پس مهربان نیستید بلکه مهرطلب هستید. بنابراین قبل از کمک به دیگران به نیت واقعی خود نگاهی بیندازید و بدانید که به چه دلیلی می‌خواهید آن کار خوب را در حق افراد انجام دهید.

خودتان در اولویت باشید

شما برای کمک به دیگران نیاز به سلامت جسمی و روانی دارید اگر خودتان حالتون خوب نباشد نمی‌توانید برای دیگری کاری انجام دهید. هرچند اهمیت دادن به نیازهای دیگران نشان از بخشندگی شما دارد اما برای خودتان هم باید اهمیت قائل شوید.

برای خودتان حریم و مرز شخصی تعیین کنید

وقتی کسی از شما درخواست کمک کرد لازم است که مسائل شخصی و کاری خودتان را در نظر بگیرید و بدانید که با انجام این کار چقدر از وقت شما گرفته می‌شود و آیا کار ضروری‌تری برای انجام دارید یا خیر. با این روش مطمئن می‌شوید که با نیت قلبی خود برای دیگران گام برمی‌دارید و علاوه بر این مجبور نمی‌شوید که پا روی ارزش‌ها و تعهداتتان بگذارید.

تا وقتی از شما درخواست نشده کاری انجام ندهید

شاید مسائلی برای دیگران پیش آمده باشد ولی آنها ترجیح دهند که خودشان به تنهایی آن را حل کنند بدون آنکه از کسی کمک بگیرند. بنابراین ابتدا بیندیشید که چقدر حضور شما ضرورت دارد و آیا از شما درخواست شده است یا خیر. شما می‌توانید در برابر مسائل دیگران همدلی داشته باشید اما تا زمانی که مستقیماً از شما درخواست کمک نشده وارد چالشی نشوید.

کلام پایانی

در مقاله امروز با افراد مهرطلب رفتارهای آنها آشنا شده‌اید. شاید شما هم چنین ویژگی‌هایی را در خودتان مشاهده کرده باشید و حتی مسائل زندگیتان بابت این رفتارهایتان تحت تاثیر قرار گرفته باشد. برای اینکه مطمئن شوید آیا چنین شخصیتی را دارید یا خیر بهتر است از یک روانشناس کمک بگیرید.