پروپرانولول یک داروی مسدود کننده بتا یا بتا بلاکر می باشد. این دارو با جلوگیری از عملکرد هورمون های استرس مانند آدرنالین (اپی نفرین) و نورآدرنالین (نوراپی نفرین) بر روی گیرنده های بتای قلب، ریه ها و سایر بافت ها عمل می کند. داروی پروپرانولول در سال 1960 میلادی تولید شده است و متداول ترین بتابلاکری است که مورد استفاده قرار می گیرد.
پروپرانولول برای چه مواردی استفاده می شود؟
مانند سایر مسدود كننده های بتا، پروپرانولول در درجه اول برای درمان بیماری های قلبی عروقی مانند آریتمی ها (ضربان قلب نامنظم) و فشار خون بالا استفاده می شود. پروپرانولول با جلوگیری از عملکرد هورمون های استرس بر روی قلب، ضربان قلب و فشار خون را کاهش می دهد.
همچنین برای تسکین آنژین (درد قفسه سینه) و بهبود عملکرد قلب پس از حملات قلبی استفاده می شود. پروپرانولول همراه با سایر بتابلاکرها برای درمان لرزش اساسی خوش خیم استفاده می شود – اختلالی که می تواند باعث لرزش غیرقابل کنترل در دست ها، بازوها، سر، گردن و تنه شود. پروپرانولول به عنوان یک درمان موثر برای انواع خاصی از استرس،اضطراب و لرزش نیز تجویز می شود.
دوز مصرفی قرص پروپرانول برای کاهش استرس چه میزان است؟
پروپرانولول به صورت قرص های 10، 40، 80 و 160 میلی گرمی وجود دارد. دوز استاندارد پروپرانولول برای درمان اضطراب اجتماعی بسته به شدت علائم و پاسخ به دارو از 10 تا 80 میلی گرم متغیر است. همانند سایر داروها، یک دوز ثابت برای “پروپرانولول” برای تمام افراد وجود ندارد. بسته به علائم، وزن بدن و پاسخ به دارو، پزشک ممکن است دوز پروپرانولول را تنظیم کند.
روش مصرف قرص پروپرانول
قرص پروپرانول برای کاهش استرس معمولاً باعث ناراحتی معده نمی شود، بنابراین می توانید آن را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. قرص را با یک لیوان آب کامل مصرف کنید. اگر بلع قرص برای شما دشوار است، می توانید آن را نصف کرده و مصرف کنید. اگر از پروپرانولول مایع استفاده می کنید، برای اندازه گیری دوز مناسب از یک سرنگ یا قاشق پلاستیکی کمک بگیرید.
اگر مصرف یک دوز پروپرانولول فراموش شود چه باید کرد؟
اگر مصرف یک دوز پروپرانولول را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه به زمان مصرف دوز بعدی نزدیک باشد. در این حالت، فقط دوز فراموش شده را مصرف نکنید و دوز بعدی را به صورت معمول مصرف کنید. هرگز 2 دوز را همزمان مصرف نکنید. هرگز برای جبران دوز فراموش شده، دو دوز را هم زمان مصرف نکنید. اگر اغلب دوزها را فراموش می کنید، یک زنگ هشدار برای یادآوری تنظیم کنید.
عوارض مصرف زیاد قرص پروپرانول
مصرف زیاد پروپرانولول می تواند ضربان قلب شما را کند کرده و تنفس را دشوار کند. همچنین می تواند باعث سرگیجه و لرزش شود.
عوارض جانبی قرص پروپرانول
مانند تمامی داروها، پروپرانولول نیز می تواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. اما بسیاری از افراد هیچ عارضه جانبی را تجربه نمی کنند یا فقط عوارض جزئی را تجربه می کنند. عوارض جانبی اغلب با عادت بدن به دارو بهبود می یابد.
عوارض جانبی شایع
عوارض جانبی شایع پروپرانولول در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر رخ می دهند. آن ها معمولاً خفیف و کوتاه مدت می باشند. اگر عوارض جانبی زیر شما باعث آزار شما شدند یا بیش از چند روز طول کشیدند، این موضوع را با پزشک یا داروساز خود در میان بگذارید:
- احساس خستگی، گیجی یا سبکی سر (این حالت ها می توانند نشانه هایی از کندی ضربان قلب باشند)
- سردی انگشتان دست یا پا (پروپرانولول ممکن است بر روی خونرسانی به دست و پا تأثیر بگذارد)
- مشکلات خواب یا کابوس دیدن
- حالت تهوع
عوارض جانبی جدی
این عوارض به ندرت رخ می دهند، اما باید آن ها را جدی گرفت. در صورت داشتن هر یک از این علائم فوراً به پزشک اطلاع دهید:
- تنگی نفس همراه با سرفه که هنگام ورزش بدتر می شود (مانند بالا رفتن از پله ها)، تورم مچ پا یا پا، درد قفسه سینه، یا ضربان قلب نامنظم – این ها نشانه های مشکلات قلبی می باشند.
- تنگی نفس، خس خس سینه و احساس سنگینی در قفسه سینه - این ها می توانند نشانه مشکلات ریوی باشند.
- زردی پوست یا زرد شدن سفیدی چشم - این ها می توانند نشانه های مشکلات کبدی باشند.
واکنش آلرژیک جدی
در موارد نادر، پروپرانولول ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی ایجاد کند.
مصرف قرص پروپرانول در بارداری و شیردهی
پروپرانولول و بارداری
به نظر نمی رسد پروپرانولول در دوران بارداری مضر باشد، اما نمی توان این موضوع را قطعی گفت. اگر می خواهید باردار شوید یا از قبل باردار هستید، در مورد فواید و مضرات احتمالی مصرف پروپرانولول با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است داروهای دیگری برای شما بی خطر باشند.
پروپرانولول و شیردهی
مصرف پروپرانولول در زمان شیردهی معمولا بی خطر است، چرا که فقط مقادیر کمی به شیر مادر وارد می شود که برای ایجاد مشکل در کودک کافی نمی باشد. با این حال، اگر کودک شما نارس است یا هر گونه مشکل دیگری دارد، قبل از مصرف پروپرانولول با پزشک خود مشورت کنید.
سوالات متداول در مورد قرص ضد استرس پروپرانولول
