مدگرایی در نوجوانان
این روزها مدگرایی خیلی از افراد مخصوصاً قشر نوجوان را تحت تاثیر قرار داده است. مدگرایی نوعی تقلید فرهنگی است که نوجوان تحت تاثیر تبلیغات به سمت پوششهای خاص کشانده میشوند. دلیل رواج مدگرایی تنوع بیش از حد کالاهای گوناگون در جهان میباشد. نقش والدین در این زمینه و اینکه چگونه باید با نوجوان خود برخورد کنند اهمیت زیادی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد” نیازهای دوره نوجوانی” کلیک کنید.
مدگرایی در نوجوانان چیست؟
نوجوانها برخلاف گذشته که برای پوشیدن لباس از والدین و بزرگسالان خود تقلید میکردند این روزها خودشان دنبال سبک پوشش خاص میگردند. یکی از دلایل این امر به تنوع پوشاک و کالاها در دنیای امروز مربوط است. وزها تنوع پوشاک را حتی میتوان در نوع دوخت طرح رنگ و زیپ و دکمههای لباسها هم مشاهده کرد. مدگرایی در نوجوانها به معنای تمایلات شدید نوجوانها به پوشیدن لباسهایی است که در بازیگران و هنرمندان محبوب خود مشاهده میکنند و میخواهند مانند آنها باشند. این نوع تمایل گاهی آنقدر در نوجوان شدت میگیرد که حاضر است بابت آن هزینههای زیادی را بپردازد. در خیلی از اوقات این نوع مدگرایی به اندازه ای نوجوانان را تاثیر قرار میدهد که او حاضر است به خاطر پیدا کردن لباس یا اکسسوری مورد علاقهاش زمان زیادی بگذارد. نمیتوان مدگرایی در نوجوان را حتماً به مواردی همچون کمبود عزت نفس یا عدم آن دانست. گاهی اوقات نوجوانانی که اعتماد به نفس بالایی دارند یا در خانوادهای با شرایط اقتصادی خوب زندگی میکنند این تمایل را دارند. نوجوانی سنی است که فرد به دنبال هویت یابی و من کیستم خودش میرود و از آنجا که در این سن افراد دنبال زندگی منحصر به فرد و استقلال طلبی خود هستند، به سمت مد گرایی کشیده میشود.
علت مدگرایی در نوجوانها
بیشتر اوقات والدین نمیدانند که علت مدگرایی در فرزند نوجوانشان چیست و به همین دلیل ممکن است دچار جر و بحث و اختلاف با او شوند. برای درک بهتر نوجوان لازم است عواملی را که منجر به مدگرایی در آنها میشود را شناسایی کنید:
هویت یابی
یکی از مهمترین دلیل نوجوانان برای مدگرایی بحث هویتیابی آنها است. به این معنا که سعی میکنند برای تعریف هویتشان از ویژگیهای منحصر به فرد حرف بزنند. آنها میخواهند وارد سن بزرگسالی شوند بنابراین دنبال شناخت بیشتر خود هستند و میخواهند که هویتشان را به بهترین شکل به دیگران نشان دهند. خیلی از نوجوانها میخواهند با پوشیدن لباسهای گوناگون و تقلید از مدهای برتر جهان هویت خویش را به دیگران بشناسانند. بنابراین تغییر سبک پوشش و پیروی از مد اولین دلیل هویت یابی نوجوانان است.
رسیدن به جذابیت جنسی
در دوره نوجوانی نظرات و دیدگاه جنس مخالف برای نوجوان اهمیت زیادی دارد و با اعتماد به نفس او گره میخورد. بنابراین نوجوان سعی میکند تا با استفاده از مد و پوشیدن لباسهای خاص به سبک هنرمندان محبوبش توجه دیگران را به خود جذب کند و بقیه هم او را جذاب ببینند. اگر مسئله عزت نفس و اعتماد به نفس در این سن حل شود قطعاً ترجیحشان دیگر توجه به ظاهر نیست.
استقلال یابی
یکی دیگر از علت پیروی از مد در نوجوانان مسئله استقلالیابی آنها میباشد. معمولاً نوجوانها نمیخواهند که دیگر مانند دوران کودکی خود تنها به حرف والدین گوش دهند و یا مطابق با خواست آنها پوشش خود را انتخاب کنند بلکه دوست دارند به سبک منحصر به فردشان پوشش داشته باشند و نمیخواهند از کسی اطاعت کنند. به همین علت دوست دارند لباسی بپوشند که حتی اگر ظاهراً زیبا و مناسب نباشد اما طبق خواست خودشان باشد.
تاثیرگذاری همسالان
گاهی دلیل مدگرایی در نوجوانان این است که آنها میخواهند به سبک همسنهای خود رفتار کنند و مورد پذیرش آنها در گروههای دوستی باشند. آنها از ترس اینکه مبادا از سوی همسالانشان طرد شوند یا تمسخر شوند می خواهند طبق خواست آنان رفتار کنند. بنابراین نوجوانی که تحت فشار همسالانش است میخواهد از مد پیروی کند تا اعتماد به نفس او هم بیشتر شود. این را بدانید که نوجوانی سنی است که فرد به شدت به نظرات هم سن و سالانش اهمیت میدهد.
اعتماد به نفس پایین
عامل دیگری که میتواند در مدگرایی نوجوان تاثیرگذار باشد کمبود عزت نفس و اعتماد به نفس است البته این عامل همیشه نمیتواند سبب مدگرایی شود. هر چند مدگرایی هیجان زودگذری است اما هر چقدر نوجوانی اعتماد به نفس کمتری داشته باشد بیشتر سعی میکند که متناسب با نیازهای دیگران و برای تایید آنها به سمت مد برود.
تنوع طلبی و نوگرایی
نوجوانی سنی است که فرد میخواهد از هنجارهای سنتی خانواده فاصله بگیرد و رو به سمت نوگرایی و تنوع طلبی بیاورد. بنابراین اغلب نوجوانها می خواهند چیزهای جدیدی تجربه کنند و حتی سنت شکنی کنند.
آسیب مدگرایی در نوجوانان
اغلب نوجوانها دوست دارند لباسهای شیک بپوشند و تمیز و مرتب باشند و این منعی ندارد اما مدگرایی میتواند آسیبهای جدی برای آنها داشته باشد که مهمترین آنها شامل موارد زیر است:
خطر از خود بیگانگی نوجوان
یکی از مهمترین آسیبهایی که مدگرایی نوجوانها را تهدید میکند این است که آنها به سمت فرهنگها و هنجارهایی میروند که خلاف ارزشهای خانواده و جامعه آنهاست و به نوعی هویت اصلی خود را از یاد میبرند. این امر میتواند زمینهساز تشدید اختلافات آنها با جامعه و خانوادهشان شود. نوجوانی که غرق در مدگرایی شده است قطعاً خیلی از مرزهای ارزشها را جابجا کرده است که این خطرات سوء فرهنگی برای جامعه هم دارد.
خطر تهاجم غربی
یکی دیگر از انواع خطرات مدگرایی در نوجوانان تهاجم غربی میباشد چرا که در این حالت کنترل ذهن و فکر نوجوان را در دست گرفتهاند. از سوی دیگر نوجوانی که هنوز در مرحله هویت یابی است و اعتماد به نفس او چندان بالا نیست میتواند به سمت مد کشیده شود و تحت تاثیر آن قرار بگیرد چرا که تصور میکند ارزش و شایستگی او در تقلید از مد گرایی است.
مشکلات و اختلاف نظر والدین با نوجوان
طبیعتاً هر خانوادهای میخواهد که فرزندش تحت تاثیر آداب و رسوم و ارزشهای عقیدتی و فرهنگی آنها باشد. اما هنگامی که نوجوانی میخواهد از سبک پوشش و رفتار یک خواننده بازیگر یا هنرمند محبوبش تقلید کند از ارزشهایش چشم پوشی میکند. اینجاست که والدین نمیتوانند این رفتارهای فرزند نوجوانشان را بپذیرند و اختلافات شروع میشود.
نحوه برخورد صحیح با مدگرایی نوجوانان
نوجوانی که به سمت مدگرایی کشیده میشود و میخواهد از سبک همسن و سالانش تقلید کند بخشی از نیاز اوست اما والدین بهتر است روشهای صحیح برخورد با او را بدانند.
توجه والدین
یکی از عواملی که باعث مدگرایی نوجوانان میشود به دست آوردن توجه و تایید دیگران است. نوجوانی سنی است که فرد دوست دارد در معرض دید دیگران باشد و رفتن به سمت مد یکی از دلایل آن است. هر چقدر والدین بتوانند با فرزندان خود صمیمیتر باشند و به آنان توجه بیشتری کنند، نوجوانها هم کمتر به سمت مد کشیده میشوند. از طرفی باید والدین به فرزندشان بیاموزند که ارزش هر انسانی به معنویت و درون اوست نه ظاهرش. در این زمینه هم میتوانند الگوهای مناسب علمی را به فرزندشان معرفی کنند. بنابراین یک نوجوان در چنین حالتی سعی میکند با افزایش علم و تواناییهای ورزشی و هنریاش خودش را به دیگران نشان دهد.
مدام با او مخالفت نکنند
هر چقدر شما بخواهید دائماً از فرزندتان انتقاد کنید و بحث و دعوا راه بیندازید رفتارش هم بدتر میشود و از لج شما هم میخواهد کارهای ضد ارزشی بکند. این را بدانید که انتقادات دائمی شما اعتماد به نفس را از فرزندتان میگیرد به جای آن بهتر است اگر در زمینهای با او مخالف هستید آن را محترمانه و مؤدبانه به او بگویید. مثلاً اگر فرزند نوجوان شما مانتویی میخرد که میدانید مناسبش نیست بهتر است به جای تحقیر کردن او بگویید که با این لباس در نظر دیگران انگشت نما میشود و این پوشش با شان او همخوانی ندارد. اینجاست که فرزندتان دیگر با شما جر و بحث نمیکند و بلکه والدش را مثل یک دوست میداند.
خودتان هم الگوی مناسبی باشید
اگر میخواهید که فرزند شما به سمت مدگرایی نرود بهتر است خودتان هم الگوی مناسبی در پوشش و رفتار برایش باشید. شما به عنوان یک پدر و مادر هر چقدر مراقب پوشش خودتان در جامعه باشید فرزندتان از شما تقلید میکند و او هم هنجارها را رعایت میکند.
کلام پایانی
متاسفانه این روزها مدگرایی نوجوانان را گرفتار خودش کرده است و آنها سعی میکنند بدون توجه به ارزشها خودشان نحوه پوشششان را انتخاب کنند هرچند این تغییرات در نوجوانها هیجانی و موقتی است اما بهتر است که والدین در این زمینه هوشیار باشند و از مشاور و روانشناس آگاه کمک بگیرند.