پرورش مغز
آیا خواهان افزایش کارایی مغزتان هستید ؟ افرادی که از مغزشان به نحو موثرتری استفاده می کنند ، شغل ، روابط و زندگی رضایت بخش و شادتری دارند . نکته جالب توجه اینکه می توانید مغزتان و در نتیجه شرایط خود را تغییر دهید . اگرچه ممکن است همیشه به شما گفته باشند که اسیر مغزتان هستید ، اکنون تحقیقات علمی نشان می دهد که این مسئله حقیقت ندارد . انعطاف پذیری مغز –قدرت حیرت انگیز مغز در سازگاری و تغییر در طول زندگی تان – حوزه ی مهیج و رو به رشدی و مهم ترین نکته ، قدرت شما در تغییر مغز خود برای دستیابی به عملکردی بهتر است .
مغز را بهتر بشناسید
حتما در مورد سمت راست و چپ مغز چیزهایی شنیده اید . خب درست است که مغز از دو نیمکره چپ و راست تشکیل شده و این دو کارکردهای متفاوتی دارند ، ولی اینکه بعضی افراد فقط چپ مغز هستند و برخی دیگر فقط راست مغز صحیح نیست. برای مثال ، مهارت های زبانی در نیمکره چپ قرار دارند و همه از این بخش مغز استفاده می کنند مهم ترین نکته ای که باید به خاطر بسپارید این است که بخش های مختلف مغز به صورت مجزا کار نمی کنند ، آنها مثل یک تیم کاری با یکدیگر عمل می کنند . وقتی یک بخش از مغزتان را پرورش می دهید ، سایر بخش ها نیز می برند .
حافظه کوتاه مدت و بلند مدت
مغز اطلاعاتی را که در مدت کوتاهی دریافت می کنید ، در حافظه کوتاه مدت ذخیره می کند . اغلب با تکرار اطلاعات، می توانید آنها را به حافظه بلند مدت منتقل کنید. بعد از اینکه اطلاعات در حافظه بلند مدت ثبت شود ، معمولا برای مدت نامحدودی به آنها دسترسی خواهید داشت .
حافظه بلند مدت
حافظه بلند مدت از خاطرات مختلف بسیاری تشکیل شده است :
حافظه خودزیست نامه ای : برای مثال خاطرات کودکی و اتفاقات معنادار به عنوان حافظه های خودزیست نامه ای شناخته می شوند . این نوع خاطرات واقعا برجسته هستند و از دست دادنشان می تواند نشانه ای صحیح برای ظهور بیماری آلزایمر و زوال عقل باشد .
حافظه ی معنایی : دانش شما در مورد واقعیت ها و اطلاعات کوچک و تصادفی به عنوان حافظه معنایی شناخته می شود . این نوع حافظه برای انتقال اطلاعات جدید از حافظه ی کوتاه مدت به حافظه ی بلند مدتان بسیار مفید است .
حافظه رویه ای : حافظه ی رویه ای ، مهارت خودکاری است که حتی نیاز به فکر کردن ندارد ، مانند راندن ماشین یا نوشتن اسمتان .
می توانید یاد بگیرید چگونه کارهای جدید را به طور خودکار انجام دهید و به مغزتان کمک کنید فعالیت موثرتری داشته باشد .
پرورش مغز سالم
سلامت ذهنی به وضعیت وجودی تان برمی گردد . آیا شاد هستید؟ چه موقع احساس درماندگی می کنید ؟ آیا حس می کنید تحت فشار هستید ؟ چه چیزی شما را مضطرب می کند ؟ این سوال ها در تعیین نحوه ی کارکرد مغزتان مهم هستند . بنابراین اطمینان یابید که به سلامت ذهنی تان توجه کافی دارید . انجام چنین کاری می تواند یک زندگی کسل و بی روح را به یک زندگی پربار تبدیل کند.
هیجان و سرگرمی هایتان را دست کم نگیرید . ببینید آنان چطور می توانند مغزتان را خلاق تر کنند . یک مغز خلاق تر می تواند یک مغز باهوش تر نیز باشد . چه عاشق موسیقی باشید چه یک نویسنده تازه کار ، برای کمک به مغزتان می توانید فعالیت های بسیاری انجام دهید . برای ایجاد تغییر در وضعیت سلامت ذهنی تان می توانید خوش بین بودن را انتخاب کنید . همواره به خاطر داشته باشید که تغییر شرایط زندگی تان می تواند همه چیز را تغییر دهد و زندگی تان را از این رو به آن رو کند . روزانه هزاران چیز توجه تان را به خود جلب می کند و مجذوب آنها شدن اصلا کار سختی نیست . با وجود این ، در چنین محیط توان فرسایی ، یافتن فرصتی برای آرام کردن مغزتان و ایجاد فضایی برای تفکر و تعمق ، امری ضروری است . آرامش، فواید چشمگیری برای مغزتان به همراه می آورد . نیازی نیست یک راهب یا راهبه باشید و هربار ساعت ها وقت صرف کنید تا فواید تفکر و مراقبه را تجربه کنید . تحقیقات علمی نشان داده است ، تنها ده دقیقه آرامش روزانه بر کارکرد مغزتان تاثیر شگرفی می گذارد .
یکی از بهترین راه های پرورش مغزتان می تواند حضور فعال در حوزه های اجتماعی باشد. از برداشتن گوشی تلفن و ملاقات برای صرف قهوه گرفته تا بحث درباره ی آخرین فیلمی ه دیده اید . تحقیقات بسیاری وجود دارد که نشان می دهد روابط دوستانه برای مغز مفید است . فقط این تعاملات رودرو نیستند که تاثیر مثبتی ایجاد می کنند، بلکه دوستی های مجازی نیز می تواند قدرت مغزتان را افزایش دهد . فناوری دیجیتال در حال پیشرفت است ، اما حواستان باشد که تمام فناوری های دیجیتال هم برای مغز سودمند نیستند . فقط وقتی فعالانه با فناوری دیجیتال تعامل دارید، می توانید از فواید آن برای مهارت های شناختی تان استفاده کنید.
در زندگی فعال باشید
سبک زندگی فعال و پر جنب و جوش ، مغز را کارامدتر می کند . مغزی که می تواند بهتر به استرس واکنش نشان دهد ، اطلاعات را راحت تر به خاطر می سپارد و دقیق تر عمل می کند . از چیزهایی که می خورید گرفته تا تمرین هایی که انجام می دهید ، میزان خواب و مقدار کافئینی که می نوشید ، همه این ها روی مغز تاثیر می گذارد . درک اینکه چگونه تصمیم های روزانه شما در این موارد ، می تواند تاثیر شگرفی بر کارکرد مغزتان بگذارد نیز اهمیت دارد . دانستن موارد زیر می تواند به شما کمک کند :
غذاهایی بخورید که برای مغزتان مفید باشد
آیا شکلات مغزتان را تقویت می کند ؟ آیا آبمیوه به حافظه تان کمک می کند؟ آیا استیک میزان توجه و دقت شما را افزایش می دهد ؟ خوردن غذای مناسب به معنای خوردن کاهو یا غذای بدون طعم نیست ؛ برعکس بسیاری از غذاهای خوشمزه و مطبوع ، انباشته از مواد مغزی اند و برای مغزتان بسیار مفید اند .
آبمیوه ها :امروزه آبمیوه فروشی ها همه جا هستند و پیدا کردن یکی از آنها حتی در یک فرودگاه کوچک هم کار سختی به نظر نمی رسد . آبمیوه ها همچنین جایگزین ساده و راحتی برای پنج بار مصرف روزانه میوه به شمار می روند م. می توانید انواع ترکیبات را امتحان کنید:کرفس و سیب، کلم و انبه یا بروکلی با تمشک – این فهرست بی پایان است و به هیچ نوع مهارت آشپزی هم نیاز ندارد.برخی میوه ها که باید در صدر فهرست آبگیری قرار بگیرند عبارت اند از : انار، آلو خشک ، انگور، زغال اخته. مراقب مواد قندی موجود در آبمیوه های آماده باشید . به بعضی از آبمیوه ها به قدری قند افزوده می شود که یک لیوان آن ممکن است بیشتر از مقدار توصیه شده ی روزانه حاوی قند باشد . محتویات آبمیوه را بخوانید تا از بدون قند بودن آن مطمئن شوید. همچنین سعی کنید از مصرف ابمیوه های که مواد شیرین کننده یا اسپارتام دارند بپرهیزید . زیرا این مواد برای سلامتی شما مضراند . در صورت امکان خودتان در خانه ابمیوه بگیرید .
اهمیت دادن به مصرف گوشت : خوردن پروتئین مغز را به تولید مواد شیمیایی تشویق می کند که در پرانرژی و وشیار نگه داشتن تان نقش بسیاری دارند، اما شما به پروتئین زیادی نیاز ندارید . غذاهای سرشار از پروتئین باید 10 تا 15 درصد کالری روزانه شما را تامین کنند . مرغ و گوشت بدون چربی بهترین منابع پروتئین هستند . گیاه خواران هم می توانند کمبود پروتئین شان را از محصولات لبنی ، حبوبات و مغزها تامین کنند .
چند ماده غذایی که برای مغزتان مناسب است قطعا با دیدن آن لبخند بر لبتان خواهد نشست: قهوه ، دانه کاکائو ، گردو
از محرک ها کمک بگیرید
کافئین و داروها ، شمشیر دو لبه اند .در برخی موارد ، محرک ها می توانند به کارکرد بهتر مغزتان کمک کنند ، اما مصرف بسیاری از این محرک ها بهای گزافی دارد .همه ی محرک ها با هم یکسان نیستند و ممکن است بجای کمک به مغزتان به آن آسیب بزند .متداول ترین شیوه ای که افراد برای سرحال آوردن مغزشان به کار می برند ، نوشیدن قهوه است . کافئین موجود در قهوه مانند محرک عمل می کند و سرعت فعالیت مغز را بالا می برد تا به تمرکزتان کمک کند ، اما به نظر می رسد این اثرات دوام چندانی ندارند و با نوشیدن فنجان دو یا سوم ممکن است حتی عصبی ، مضطرب یا کج خلق شوید.پس بنابراین در مصرف آن دقت کنید . مطالعات نشان داده است ، مهارت های شناختی بعد از نوشیدن فقط یک فنجان قهوه تقویت می شوند .
اگر می خواهید مصرف کافئین را کاهش دهید ، دقت داشته باشید که کافئین در بسیاری از نوشیدنی ها و محصولات دیگر نیز یافت می شود بنببراین برچشب محصولات را مطالعه کنید .
تحرک داشته باشید
فواید جسمانی ورزش اغلب ،آشکارتر از فواید شناختی آن است. شما به راحتی می توانید احساس کنید که بدنتان بهتر به نظر می رسد و سالم تر است، اما فواید ورزش به مغزتان را به سادگی درک نمی کنید . ورزش قطعا برای مغز فوایدی دارد .از آسان تر شدن جذب اطلاعات جدید گرفته تا محافظت از حافظه به هنگام بالا رفتن سن . نکته ی کلیدی در انتخاب یک فعالیت ورزشی برای مغز، بالا رفتن ضربان قلب در حین آن فعالیت است . برای این منظور ، به فعالیت های هوازی نیاز دارید تا از اکسیژن برای تولید انرژی استفاده کنید . دویدن، دوچرخه سواری و شنا نمونه هایی از این فعالیت ها هستند . میزان توصیه شده ی تمرینات هوازی بین 20 تا 60 دقیقه در روز متغیر است .ورزش نه تنها احساسی خوب ایجاد می کند، بلکه می تواند اضطراب و افسردگی را نیز برطرف نماید .
کلام آخر
در این مقاله به موضوع پرورش مغز پرداخته شد. به این موضوع توجه داشته باشید که کارکرد ذهن انسان بسیار پیچیده است. با توجه به این موضوع در مرحله اول سعی کنید ساختار ذهن خود را بشناسید و در مراحل بعدی با توجه به موارد گفته شده، راههای جذب موفقیت و عملکرد ذهن را پیدا کنید. برای این هدف می توانید از یک روانشناس حرفه ای کمک بگیرید .