روانشناسی کودک

اصولی در پاسخ به سوالات جنسی کودکان

هر فردی که با کودکان سروکار دارد بخصوص پدر و مادر دائما با پرسش های کودک خود در مورد تولد ،نحوه بچه دار شدن ،روابط پدر و مادر و … مواجه می شود.کودک اصرار دارد برای سوالات خود پاسخی بیابد و از این طریق بر سطح  دانش و معرفت خود بیفزاید. اما در پاسخ به سوالات کودک نخست به این مساله باید توجه داشت که از نظر روانشناسی کودک، طفلی که از موضوعی می پرسد به احتمال قوی رشدش در حدی هست که بتواند پاسخ آن را هم بشنود و از آن سر درآورد.

این اصل در عین اینکه کلیت ندارد برای پدر و مادر هشدار دهنده است.

نکته دیگر اینکه اگر والدین از پاسخ به سوالات کودک طفره می روند و یا پاسخ او را نمی دهند باید دید آیا طفل از آن صرف نظر خواهد کرد؟ یا بگونه ای دیگر سعی خواهد داشت آنرا دریابد؟ در صورت دوم، او سوال خود را از چه کسی خواهد پرسید؟ منبع اطلاعاتش چه کسی و کجا خواهد بود؟ آیا شما می پسندید که او با افراد دیگری که چون شما دلسوز و آگاه به مصالح کودک نیستند با ارتباط معرفتی برقرار نمایند؟

در صورت سوم، این مراقبت باید صورت گیرد و محیط تربیتی و نحوه پاسخ به سوال بگونه ای باشد که طفل را دچار بدآموزی نکند و موجبات لغزش یا انحراف او را فراهم نیاورد. و یا محیط آنچنان بدآموز و تحریک کننده نباشد که طفل را به کنجکاوی های ناروا وادارد و زمینه را برای سوالات او در آن باره فراهم نماید.

مشکلات والدین در پاسخ دادن به کودک

  • شرم و حیای والدین که مانع آن است که همه لغات و اصطلاحات  را در این رابطه بکار برند.
  • همیشه به مصلحت کودک نیست که همه مسائل را در همه سنین بداند و والدین در این مصلحت اندیشی گرفتارند.
  • برخی والدین می خواهند حقایقی را به کودک بگویند ولی از شیوه درست آن بی خبرند.
  • بعضی وحشت از این دارند که پاسخ ها برای کودک بدآموز باشند و بدین نظر از آن می گریزند.

ولی بنظر ما توجه به نوع سوال و تعمق درباره انگیزه ها و علل آن خود می تواند راهنمای خوبی باشد، که والدین و یا مربیان بدانند چگونه باید موضع گرفت.

در پاسخ به سوالات دریافت این نکته مهم است که چه امری باعث شده که یک زمینه ای در کودک بوجود آید و منجر به چنین پرسشی شود.

شرایط پاسخ دادن والدین یا مربیان

آگاه اید که هر کسی قادر به پاسخ گویی سوالات کودکان بویژه در مسائل جنسی نیست. شرایطی باید در فرد باشد تا پاسخ ها موثر افتد. آن شرایط عبارتند از؛

  • شنونده خوب بودن، یعنی فرد بر خود مسلط باشد و اجازه دهد جمله سوالی کودک به اتمام برسد و حتی اگر در ضمن یک سوال مطلب دیگری هم می خواهد بیان کند در آن آزاد باشد که این امر در شناخت او، انگیزه سوالش و منشائی که پرسش را از آنجا بدست آورده موثر است.
  • آمادگی فکری و علمی، برای پاسخ به سوالات بگونه ای که جداً برای کودک بدآموز نباشد و راه ورسم موضع گیری را به او بدهد و البته در این راه شیوه ها و اصول اسلامی هم در نظر گرفته شده باشد.
  • تسلط بر خود، بصورتی که از نگرانی و شرم دچار لکنت زبان نشوید و بتوانید حقیقت را آنچنان که مورد نظر است به کودک بگوید، رنگ باختن، سرخ و سفید شدن چاره کار نیست و رفتاری که پاسخ دهنده در این رابط پیدا می کند باید همانند حالات و رفتار کودک باشد.
  • شیوه بیان، بگونه ای باشد که اعتماد کودک را به صحبت امر و مساله ای جلب کند و کودک دریابد که او مطالبی را سرهم بندی نکرده و بیحساب نمی گوید و یا قصد او فریب دادن کودک نیست.

لحن شما را لحنی جدی حساب کند و برای پاسخ شما ارزش و اعتباری قائل باشد و جداً احساس کند که قانع شده است.

اما خود پاسخ چه شرایطی باید داشته باشد

  1. پاسخ ها درست باشند آنچنانکه آمیخته با خرافات و اوهام نباشند. درباره پاسخی که می خواهید به کودک دهید دقیقا فکر کنید. اصولاً درست پاسخ دادن خود نیمی از مسائل بعدی را حل خواهد کرد.
  2. پاسخ ها ساده و با منطق و بیان کودک سازگار باشد تا کودک از آن سردرآورد. نیازی نیست لغات علمی مثل هورمون و از این قبیل برای کودک بکار ببرید.
  3. پاسخ ها بدآموزی و منحرف کننده نباشند و یا راهنمای بدی برای عمل بعدی او نباشد و البته این خود نیازمند به هنرشماست.
  4. پاسخ ها اقناع کننده باشند. بگونه ای که کودک خود را نیازمند به این امر نبیند که همین سوال را از دیگران هم بپرسد. و یا ناچار باشد همان سوال را بوجهی دیگر و با دامنه ای بیشتر برای شما مطرح کند. البته ممکن است در عین توضیح مخنصر شما کودک قانع شود که دیگر نیازی به توضیح بیشتر ندارید.
  5. در پاسخ ها تناسب سن، درک و جنس مراعات شود. در سنین بالاتر پاسخ ها باید مفصل تر و عمیق تر باشند و حتی پاسخ شما باید بهتر و سازنده تر و تکمیل کننده پاسخ سال قبل نیز باشد.
  6. پاسخ ها همراه با مسخرگی، شوخی و هرزگی و تحریک نباشد و بجای ادب و اخلاق، جسارت و وقاحت را ترویج نکند و یا سبب شود ستر و حجاب فیما بین شما و کودک پاره گردد.
  7. پاسخ ها در این زمینه باید محدود و در حد راهنمایی و ارضاء حس کنجکاوی کودک باشد نه بالا بودن سطح اطلاعات و احیاناً بیدار کردن او در این زمینه .

برگرفته از کتاب خانواده و مسائل جنسی کودکان

دکتر علی قائمی

مرکز مشاوره گروه همراه سعادت آباد

0/5 (0 Reviews)

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
Call Now Buttonتماس جهت دریافت نوبت