هر ساله افراد زیادی در کنکورهای سراسری شرکت می‌کنند تا به اهدافی که دنبال کرده بودند جامه عمل بپوشانند. از آنجا که پذیرش دانشگاه‌ها ظرفیت خاصی دارد برخی از داوطلبان نمی‌توانند در رشته‌های مورد علاقه خود قبول شوند و مجبور هستند که یا در رشته‌ای دیگر درس بخوانند یا پشت کنکور بمانند. اما سوال مهم این است که پشت کنکور ماندن در چه شرایطی صحیح است؟
پشت کنکور ماندن یا نماندن؟
مطمئناً وقتی یک سال دیگر می‌خواهید پشت کنکور بمانید با خودتان تصور می‌کنید که حتماً زمان زیادی دارید در حالی که بدانید هنوز شما رقبایی دارید که قبل از شما چند سال پشت کنکور مانده‌اند. با توجه به اینکه نسبت به همه دروس پیش زمینه دارید نیازی به رفتن به مدرسه و کلاس‌های مختلف آموزشی ندارید. بنابراین می‌توانید زمان خودتان را صرف یادداشت برداری خلاصه برداری رفع اشکال و تسلط کامل بر دروس نمایید و علاوه بر این جزوات سال قبلتان را کامل مرور نمایید. اما بهتر است بدانید که پشت کنکور ماندن هم مسائلی دارد که بعضی از آنها می‌تواند شامل این باشد که شما فشار روانی و استرس بیشتری دارید، از فضای مطالعه و محیط درسی دور شده‌اید، ممکن است بعضی از همکلاسی‌هایتان را با خودتان مقایسه کنید که دانشجو شده‌اند و یا دچار فرسودگی و خستگی ناشی از خواندن مطالب تکراری شوید. اما به هر حال این شما هستید که باید شرایطتان را بسنجید و ارزیابی کنید که آیا مناسب ماندن برای سال بعد هستید یا خیر.
چه داوطلبانی میتوانند پشت کنکور بمانند؟
قبل از اینکه در مورد پشت کنکور ماندن خود نتیجه نهایی را بگیرید بهتر است شرایطتان را از نظر موارد زیر ارزیابی نمایید:
هدف مشخصی داشته باشید
ابتدا بدانید که ابتدا چه چیزی می‌خواهید و برای چه می‌خواهید پشت کنکور بمانید. هدف‌هایتان را بنویسید و در مورد آنها فکر کنید. نباید هدفتان از پشت کنکور ماندن این باشد که فقط به خواسته‌های دیگران عمل کنید یا تحت فشارهای آنها باشید. ابتدا بدانید که آیا دلیل شکست خود در کنکور را متوجه شده‌اید یعنی آیا شکست خود را مربوط به عوامل درونی مانند نبود انگیزه و عدم تلاش خودتان می‌دانید یا آن را به شرایط بیرونی نسبت می‌دهید. اگر از آن دسته افرادی هستید که دائماً مقصر کنکورتان را شرایط بیرونی می‌دانید، بدانید که سال بعد هم شرایط همین گونه خواهد بود. به این نکته مهم توجه کنید که زمانی که شما می‌خواهید برای هدف خاصی تلاش کنید معمولاً مسائلی پیش می‌آید مانند تصادف یا فوت فردی عزیز، مشکلات خانوادگی و غیر. اما این شما هستید که اگر هدفتان کنکور باشد از کنار آنها می‌توانید راحت عبور کنید و روی خواسته‌تان متمرکز باشید.
داشتن شرایط معافیت سربازی
دخترها میتوانند تا هر زمان که فرصت داشتند پشت کنکور بمانند اما متاسفانه این امر برای پسرها کمی محدودیت دارد و آنها میتوانند تا سن ۲۰ سال تمام از معافیت تحصیلی استفاده کنند و تنها دو بار در کنکور شرکت نمایند. به این نکته مهم توجه کنید که اگر پسری مشمول باشد حتی با یک روز غیبت هم نمی‌تواند در دانشگاه ثبت نام کند.
سربلندی از آزمایش پشت کنکور ماندن
این شما هستید که باید شرایط خودتان را بسنجید و ببینید که چقدر می‌توانید بر خودتان مسلط باشید و همچنان مصمم پشت کنکور بمانید. شما باید در این مدت برای خودتان برنامه‌ریزی منطقی و کارآمدی داشته باشید و علاوه بر این انرژی و انگیزه کافی برای مطالعه دوباره را داشته باشید. همچنین بهتر است بدانید که چه عواملی باعث شکست شما در کنکور شده است و آنها را یادداشت کنید تا بار دیگر تکرار نشود. توصیه مهم دیگر این است که حتماً از مشاوران تحصیلی در این زمینه کمک بگیرید. این را بدانید که شرکت دوباره در کنکور آن هم بدون برنامه‌ریزی با همان روند مطالعه سال قبلی ممکن است همان نتایج را برایتان تکرار کند. پس این بار سنجیده قدم بردارید.
نیاز به ارتقای رتبه کنکور
گاهی داوطلبان هدفشان کسب رتبه خاص در کنکور و رفتن به یک دانشگاه مد نظر و ویژه است. به نوعی این نوع داوطلبان نمی توانند در هیچ رشته‌ای به جز رشته مورد علاقه خود شرکت کنند و دانشگاه یا شهر دیگری آنها را راضی نمی‌کند. مثلاً داوطلبی که رشته کودکان را دوست دارد شاید بتواند با رفتن به رشته روانشناسی عمومی یا علوم تربیتی در مقطع بعدی یعنی ارشد رشته روانشناسی کودکان استثنایی را انتخاب کند اما کسی که به رشته مانند پزشکی یا پرستاری می‌خواهد یعنی به یک حیطه کاری خاص علاقه دارد که امکان آن از طریق ارشد وجود ندارد. اما باز هم توصیه می‌شود در این مورد از مشاور تحصیلی کمک بگیرید چرا که ماندن پشت کنکور توان زیادی برای مطالعه و پشت کار می‌خواهد.
اطلاع از شرایط قبولی در رشته یا دانشگاه مورد نظر
این را بدانید که برخی از داوطلبان متاسفانه بدون اع از شرایط دانشگاه مورد نظر و تراز لازم برای قبولی شروع می‌کنند برای سال بعد درس می‌خوانند در حالی که صرف درس خواندن برای قبولی در کنکور کافی نیست و شما باید وضعیت دانشگاه و رشته مد نظر خود را ارزیابی کنید، منابع جدید و به روز را بپرسید، دامهای کنکور، نکات کنکوری و تکنیک‌های تست زنی، خلاصه نویسی، برنامه‌ریزی صحیح و بودجه‌بندی سوالات آگاه باشید تا بتوانید سال بعد شرایط مطلوب را کسب کنید. این را بدانید که برای این انرژی که قرار است یک سال دیگر بگذارید نیاز به آگاهی و دانش کافی دارید.
محیط مناسب و حمایت برای پشت کنکور ماندن
زمانی که می‌خواهید خودتان را برای کنکور آماده کنید متوجه شوید که چقدر خانواده و محیط آن میتوانند شرایط لازم را فراهم کنند. مثلاً اینکه اگر می‌خواهید در آزمون‌های آزمایشی یا کلاس‌های ویژه‌ای شرکت کنید آیا شرایط مالی مناسب را دارید یا اینکه فضای خانه می‌تواند آرامش و محیط مطلوب مطالعه را در اختیارتان قرار دهد یا ترجیح می‌دهید در جایی مانند سالن مطالعه یا کتابخانه درس بخوانید. اگر سال قبل نتوانستید در کنکور موفق شوید خودتان سهم خانواده و محیط و شرایط مالی و روحی خود را چقدر در این موارد سهیم می‌دانید؟
زمان شروع پشت کنکوری‌ها
اگر از قبل می‌دانستید که در کنکور نتیجه دلخواه را کسب نکرده‌اید بهتر است پس از ارزیابی موقعیت فعلی‌تان شرایط را بسنجید و ببینید که چقدر می‌توانید خودتان را برای سال بعد آماده کنید. توصیه می‌شود که مدت کمی به خودتان استراحت بدهید و پس از آن دوباره با انرژی شروع به درس خواندن کنید اما این بار با طرز تفکر جدید و با اعتماد به نفس به خودتان و توانایی‌هایتان. اما حواستان باشد که وقتی تصمیم به دوباره خواندن گرفته‌اید زمان را از دست ندهید و از تمام لحظات خود استفاده کنید البته در کنار اینکه زمان‌هایی را هم برای استراحت در نظر گرفته‌اید. این را بدانید که تمام افرادی که رتبه‌های برتر در کنکور شدند قطعاً عیب‌ها و نقص‌هایی داشتند اما توانستند آنها را به موقع شناسایی کنند و با موفقیت با چالش‌ها روبرو شوند.
کلام پایانی
کنکور یکی از بزرگترین ماراتن‌های علمی در کشور ماست که سالانه داوطلبان زیادی متقاضی آن هستند. اگر شما هم قصد شرکت در کنکور دارید برای هر مقطعی که باشید، لازم است مهارت‌های لازم را بدانید. به این نکته مهم توجه کنید که یک داوطلب کنکور علاوه بر اینکه لازم است تکنیک‌های ضروری کنکور را بداند باید شرایط روحی و روانی و ذهنی لازم برای ادامه تحصیل را داشته باشد. بنابراین اگر شما احساس می‌کنید از خودتان تصور منفی برای موفقیت دارید توصیه می‌شود که حتماً مشاوران تحصیلی را هم راهنمای خود قرار دهید.
