حتماً شما هم تاکنون مطالبی در مورد ترتیب فرزندان خوانده‌اید. باورها بر این است که فرزندان میانی نسبت به فرزند کوچکتر یا بزرگتر توجه و محبتی دریافت نمی‌کند. این امر میتواند مسائلی برای او در بزرگسالی و آینده ایجاد کند. برای آشنایی بیشتر با سندروم فرزند میانی در ادامه مقاله با ما همراه باشید. در این زمینه می توانید از دکتر روانشناس در سعادت آباد کمک بگیرید.
سندروم فرزند میانی چیست؟
در سال ۱۹۶۴ یکی از روانشناسان به نام آلفرد آدلر بر این عقیده بود که هرچند کودکان یک خانواده با یک نوع تربیت بزرگ می‌شوند اما ترتیب تولد در رشد آنها تاثیرگذار است. طبق تعریف آدلر فرزند اول قدرت جوتر است و حس می‌کند که به دلیل توقعات زیاد والدین همه چیز برای او است. فرزند آخر لوس و ناز پرورده می‌باشد و ممکن است بخواهد با خواهر یا برادر بزرگتر خود رقابت کند و فرزند میانی هم معمولاً در حاشیه است. سندروم کودک میانی شرایطی را وصف می‌کند که در آن فرزندان میانی از حضور خواهر و برادر خود تاثیر خوشایندی نمی‌بینند. این وضعیت احتمال دارد در صورتی شکل بگیرد که والده فرزند کوچکتر را نادیده گرفته و تمام کارها به فرزند بزرگتر بسپارند در حالی که فرزند میانی مورد غفلت قرار می‌گیرد. بهتر است بدانید که همه کودکان از سندروم فرزند میانی رنج نمی‌برند اما اگر والدین علاقه خاصی به یکی از فرزندان داشته باشد این مسئله در آنها تشدید می‌شود. در خانواده ای که والدین نگاه و توجه یکسانی به همه فرزندان خود دارد این نوع سندروم کمتر دیده می‌شود.
نشانه‌های سندروم کودک میانی
فرزند میانی میتواند نشانه‌هایی را بروز دهد. به این نوع نشانه‌های کودکتان توجه کنید و دنبال علت آن باشید:
اعتماد به نفس پایین و حسادت
فرزند میانی عزت نفس کمی خواهد داشت مخصوصاً اگر که با فرزند بزرگتر مقایسه شود. اگر این فرزند چالش بیشتری برای شما ایجاد کند احتمال دارد که برای تربیت او ناخواسته به فرزند دوم خود بگویید که باید مثل خواهر یا برادرهای دیگرش رفتار کند تا شما او را دوست داشته باشید. این نوع مقایسه‌ها فقط میتواند حسادت در بین فرزندان را تشدید کند. بنابراین اولین کاری این است که هرگز فرزند خود را مقایسه نکنید چرا که این میتواند رابطه بین خواهر و برادرها را تخریب کند و به عزت نفس و روحیه کودکان صدمه جدی بزند.
این کودکان بدون هدف هستند
اگر والدین بخواهند صرفا به فرزندان دیگر خود توجه کنند و آنها را در راس نگاه خود قرار دهند باعث می‌شود که فرزند میانی به بیراهه برود. این عدم توجه سبب بی‌انگیزگی در فرزندان میانی می‌شود و آنها دیگر نمی‌توانند روابط اجتماعی و توانمندی مثل سایر کودکان داشته باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از دکتر روانشناس کودک در سعادت آباد کمک بگیرید.
احساس می‌کنند که هیچ انتظاری از آنها نمی‌رود
اگر که فرزندان میانی هر کاری که انجام دهند در نظر والدین وظیفه آنها برداشت شود و قدردانی نشود تصور می‌کنند که خانواده انتظار هیچی از آنها ندارد. آنها فکر می‌کنند که برای انجام هر کاری توانایی ندارند بنابراین مسئولیت هیچ چیزی را نمی‌توانند به خوبی به عهده بگیرند.
ویژگی‌های سندروم فرزند میانی
طبق نظریه برخی روانشناسان کودکان میانی در مورد هویتشان احتمال دارد دچار مسائلی شوند این عامل میتواند از نگاه خواهر یا برادرهای آنها ناشی شود. والدین باید دنیای منحصر به فرد هر کودکی را دریابند. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از دکتر روانشناس خانواده و فردی در سعادت آباد کمک بگیرید.
پاسخ ندادن کودک به محبت شما
بدانید که فرزند میانی شما غالباً تفاوتی با دیگر فرزندان شما دارد و ممکن است روش شما برای محبت گرفتن از او جواب ندهد. یعنی به اندازه ای که به او محبت می‌کنید برایش کافی نباشد و خواستار عشق و توجه بیشتر از شما باشد. بنابراین در این زمینه لازم است دقت بیشتری داشته باشید و رفتار کودک خود را ارزیابی کنید. این را بدانید که هر چقدر با فرزند خود بیشتر وقت بگذارید نتیجه بهتری هم خواهید گرفت.
کودک سعی می‌کند توجه شما را جلب کند
کودک میانی می‌خواهد با پرسیدن سوالات متعدد از شما یا کمک گرفتن توجه بگیرد. آنها احتمال دارد که به خواهر و برادرهای دیگر خود وابسته باشند یا از انجام مسئولیت خودداری کنند. این کودکان حتی می‌توانند بسیار پرخاشگر و تهاجمی باشند و حتی به عمد بخواهند بدخلقی‌هایی نشان دهند تا از والدین توجه بگیرند.
او از مقایسه متنفر است
هنگامی که فرزندانتان با یکدیگر مقایسه می‌شوند آنها ممکن است که برعکس خواسته شما رفتار کنند و این به دلیل انزجاری است که بینشان ایجاد شده است. این را بدانید که فرزند دوم شما ممکن است دچار مشکل روحی و عاطفی بیشتری شود مخصوصاً اگر توجه دریافت نکند و دستاوردهایش از سوی والدین نادیده گرفته شود. پس به فرزند میانی خود سعی کنید بفهمانید که مانند دیگر فرزندانتان است و برایش احترام و توجه قائل هستید.
درونگرا یا برونگرا شدن کودک
به علت توجه کمی که ممکن است فرزند میانی دریافت کند دچار عزت نفس پایینی می‌شود و همین امر میتواند سبب مشکلاتی در معاشرت و روابط اجتماعی او شود. همچنین کودکان باعزت نفس کم بیشتر دچار رفتارهای تهاجمی و پرخاشگری می‌شوند. از سوی دیگر رقابت بین خواهر و برادرها هم میتواند به انزوا و حتی افسردگی کودک منجر شود.
راه‌های جلوگیری از سندروم فرزند میانی
مهمترین نکاتی که والدین در مورد فرزند میانی باید رعایت کنند شامل موارد زیر می‌شود:
مراقب نیازهای فردی هر کودک باشید
مقایسه میتواند سبب رنجش و آزرده خاطر شدن کودک شما شود. حتی بزرگسالان هم دوست ندارند از جهاتی مورد مقایسه باشند. اگر شما رفتار کودکان دیگر خود را می‌پسندید لازم است این امر را هم در رابطه با فرزند دوم در پیش بگیرید و همان قدردانی را به او هم نشان دهید. به این توجه کنید که فرزند شما چه نیازهایی دارد و برای آنها تلاش کنید. می‌توانید به او توجه کنید اما در این کار افراط نکنید به این دلیل که توجه بیش از حد تاثیر نامطلوبی بر همه فرزندان دارد.
قضاوت نکنید
هنگامی که به خواسته‌های فرزندتان گوش می‌دهید سعی کنید نقش یک قاضی را کنار بگذارید و دنبال مقصر گشتن یا پیدا کردن نقاط ضعف و منفی کودکتان نباشید. به حرف‌های فرزندتان توجه کنید و هیچ چیزی را بی‌جا رد نکنید. یک والد هرگز نباید سمت یک فرزند را بگیرد و از او طرفداری کند به این دلیل که این کار میتواند رقابت بین بچه‌ها ایجاد کند. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله “چگونه والدین موفقی باشیم” را مطالعه کنید.
کودک خود را ویژه کنید
اگر فرزند بزرگتر شما در رشته خاصی تحصیل می‌کند و یا در ورزش به رتبه‌ای می‌رسد و جایگاهی کسب می‌کند دلیل بر آن نمی‌شود که فرزند دیگر شما هم راه همان فرزند بزرگتان را در پیش بگیرد. به تفاوت بین فرزندان خود احترام بگذارید و بدانید که الگو کردن فرزند بزرگتر یا مقایسه فقط میتواند عزت نفس آنها را خدشه‌دار کند. هر فرزندی مسیر و راه جداگانه‌ای دارد و استعدادهای خاصی دارد که دیگری ممکن است نداشته باشد. به فرزند خود یاد دهید که به همان اندازه که میتواند از خواهر یا برادر بزرگتر خود کمک بگیرد و در کارهایش با او مشورت کند اما این خودش است که باید در زندگی راهش را مشخص کند.
کلام پایانی
در مقاله امروز با ویژگی‌های فرزند میانی آشنا شده‌اید. ممکن است خود شما هم جزو فرزند میانی خانواده باشید و ویژگی‌هایی این چنینی را تجربه کرده باشید. درمان‌های روان تحلیلی و مشاوره میتواند به شما کمک کند تا متوجه شوید که چگونه تجربیات قبلی بر فرزندان میانی تاثیر می‌گذارد. در این زمینه می‌توانید از یک مشاور و درمانگر بالینی کمک بگیرید.
