ذهن آگاهی چیست؟

حتماً تاکنون برای شما هم پیش آمده است که بخواهید در حین مراقبه یا مدیتیشن تمرکز کنید اما نتوانید این کار را انجام دهید. ذهن آگاهی به افراد این فرصت را می‌دهد که بتوانند صداها را بشنوند و حتی متوجه شوند که منشأ آن کجاست. علاوه بر این ذهن آگاهی فواید زیادی دارد همچون کاهش استرس و غم تا افزایش احساسات مثبت مانند شادی. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ذهن آگاهی در ادامه مقاله با ما همراه باشید. در این زمینه می توانید از دکتر روانشناس سعادت آباد کمک بگیرید.

ذهن آگاهی چیست؟

ذهن آگاهی یا توجه آگاهی به معنای حضور در لحظه کنونی بدون هیچ گونه حواس پرتی و یا قضاوت است و همچنین آگاهی از افکار و احساسات را شامل می‌شود بدون آنکه در آن غرق شوید. به نوعی مراقبه و مدیتیشن تربیت ذهن به شمار می رود. گاهی ذهن انسان آنقدر آشفته می‌شود که یا در لحظه آینده و یا در گذشته به سر می‌برد و لحظه حال را از دست می‌دهد. ذهن آگاهی می‌تواند لحظه حال را به شما برگردانده و راه‌هایی را برای ایجاد آرامش و کاهش استرس فراهم کند. مهارت‌های ذهن آگاهی مخصوصاً در شرایط چالش برانگیز و استرس‌آمیز بسیار مفید بوده راهی را برای مقابله با افکار مسموم فراهم می‌کند.

تفاوت ذهن آگاهی با مراقبه

ذهن آگاهی نوعی حالت زودگذر نیست که در حین مراقبه ایجاد شود و بعد دوباره فرد به حالت عادی برگردد بلکه راهی برای زندگی می‌باشد که به شما کمک می‌کند در هر لحظه در زمان حال باشید. مهارت ذهن آگاهی تنها مشکلات را برطرف نمی‌کند بلکه انتخاب بیشتری در ارتباط با افکار و احساسات ناخوشایند در اختیارمان قرار می دهد و باعث می شود که همدلی و آرامش بیشتری پیدا کنیم. هرچند تمرین‌های ذهن آگاهی به معنای آن نیست که شما دچار احساسات ناخوشایندی مانند عصبانیت نشوید بلکه این فرصت را می‌دهد که با استفاده از آن با تامل بیشتری با وقایع برخورد کنید. ذهن آگاهی همچنین باعث می‌شود که با افکار و احساساتتان بدون قضاوت و حدس و گمان روبرو شوید. در این زمینه می توانید از دکتر روانشناس یا روانپزشک سعادت آباد کمک بگیرید.

توجه به زمان حال با ذهن آگاهی

شرط اول ذهن آگاهی این است که بدانید که به چه چیزهایی توجه می‌کنید دختر شرط دوم این است که به چیزهایی که تنها در لحظه کنونی وجود دارد باید توجه نمایید مانند که در حال حاضر چه کسانی را می‌بینید یا چه صداهایی را می‌شنوید نه مرور خاطرات دو هفته پیش سفرتان. یکی دیگر از اصول ذهن آگاهی پذیرش و عدم قضاوت است یعنی اینکه نسبت به اتفاقاتی که دور و برتان رخ می‌دهد فوراً با حدس و گمان برخورد نکنید یا به افراد بر چشم نزنید مثلاً اگر صدای بوق ماشین را می‌شنوید در ذهنتان نگویید که کسی که این کار را می‌کند حتماً انسان بی‌فرهنگی است.

مطمئناً حین ذهن آگاهی برخی اوقات ممکن است حواستان پرت شود و ذهنتان منحرف شود. بدانید که این اتفاق کاملاً طبیعی است پس خودتان را سرزنش نکنید. یکی از مسائلی که افراد حین ذهن آگاهی با آن مواجه می‌شود این است که تصور می‌کنند باید همیشه در زمان حال باشند و هرگز ذهنشان به گذشته یا آینده برنگردد اما این امر کاملاً نادرست است به این دلیل که طبیعی است که ذهن ما همیشه در حال بررسی و تحلیل شرایط است و نمی‌تواند دائماً متمرکز بر زمان حال باشد. می‌توانید هر موقع که حواستان پرت شد مجدداً روی تمرین‌های خود تمرکز کنید. در این زمینه می توانید از دکتر روانشناس سعادت آباد کمک بگیرید.

استفاده از ذهن آگاهی برای غلبه بر استرس

برخی از راهکارهای مناسبی که با استفاده از ذهن آگاهی می‌توانید بر استرس خود غلبه کنید شامل موارد زیر هستند:

افکار خود تو نیستند

یکی از موارد مهمی که ذهن آگاهی به آن توجه می‌کند این است که به شما یاد می‌دهد که افکارتان آنقدرها هم که شما مهم می‌دانید جدی نیستند. یکی از دلایل نگرانی‌های دائمی و اضطراب این است که شما فکرهایی به ذهنتان می‌رسد که فکر می‌کنید در حال وقوع هستند حتماً هر آنچه که تصور کنید به واقعیت می‌پیوندد. همه شما گاهی اوقات وقتی در شرایط چالش انگیز قرار می‌گیرید مانند گیر کردن در ترافیک یا زمانهایی که تحت فشار کاری هستید و یا حتی با کسی بحثتان شده است مطمئناً عصبانی یا ناراحت می‌شوید و افکار مختلفی به ذهنتان هجوم می‌آورد. در این شرایط حتی شاید با خودتان بگویید که این افکار مضحک و مسخره هستند اما همین‌ها می‌توانند باعث بیشتر شدن استرستان شوند. به توصیه روانشناسان شما باید این افکار حتی زودگذر و موقتی خود را جدی بگیرید و با آنها مقابله کنید .وگرنه می‌توانند ادامه شوند و در زندگی شما مداخلاتی ایجاد کند.

ببین اما قضاوت نکن

برخی اوقات مبارزه با افکار نادرست و مضحک کار راحتی نیست اما ذهن آگاهی به شما آموزش می‌دهد که چگونه آنها را رها کنید تا در دامشان گرفتار نشوید. شما قادر نیستید مغز خود را از افکار مختلفی که وارد آن می‌شود کنترل کنید اما میتوانید افکار ناخوشایند و مزاحم خود را تشخیص دهید تا راحت‌تر آنها را مدیریت کنید. طبق مطالعات و تحقیقات بعد از دو ماه تمرین ذهن آگاهی افراد می‌توانند راحت‌تر با کنترل ذهن اضطراب خود را مدیریت کنند. تمرین‌های ذهن آگاهی به معنای متوقف کردن و یا تخلیه ذهن نیست بلکه منظور تجربه احساسات و افکار همانگونه که هستند بدون آنکه بخواهید به یکبار آنها را از بین ببرید.

از دنیای اطرافت غافل نشو

یکی از تمرینات مهم ذهن آگاهی مراقبه و مدیتیشن می‌باشد که جهت بالا بردن توجه و تمرکز مناسب هستند اما مراقبه کمی وقت گیر است.  این را بدانید که افکار شما مطابق با واقعیت نیستند اما زندگی شما چیز دیگریست . سعی کنید از تمام لحظات زندگیتان لذت ببرید مثلاً بوی چای که می‌نوشید را حس کنید یا عزیزانتان را دریابید پیش از آنکه فرصت را از دست بدهید. اتفاقی می‌افتد این راهکار ذهن آگاهی به شما یاد می‌دهد که غرق در احساسات کنونی‌تان شوید بدون آنکه بخواهید افکارتان را جدی بگیرید. مثلاً زمانی که در مترو هستید به جای آنکه از شلوغی یا دیر آمدن آن شکایت کنید بهتر است با آدم‌های اطرافتان ارتباط بگیرید و یا به کودکی که آنجاست توجه کنید.

برای افکارتان اسم انتخاب کنید

در ذهن آگاهی لازم است که افکارتان را بپذیرید و آنها را حتی نوشته و بعد به نفس کشیدننتان به آنچه که در اطرافتان می‌گذرد توجه کنید. برای افکار سمی و مزاحم خود نامی انتخاب کنید و حتی برایشان اسم‌های خنده‌دار بگذارید تا آن بار هیجانی منفی گرفته شود. علاوه بر این شما می‌توانید افکارتان را دسته‌بندی کنید اما آنچه اهمیت دارد این است که با این روش‌ها دیگر این افکار تکرار نمی‌شود. اگر دوباره به سراغتان آمدند می‌توانید باز هم اسم خنده‌دار دیگری برایشان بگذارید.

شادمانی با ذهن آگاهی

ذهن آگاهی باعث می‌شود که شما حالتان خوب باشد و احساس خوشبختی کنید چرا که می‌توانید این بار نگاه متفاوتی به دنیای اطرافتان داشته باشید و همه چیز را متفاوت‌تر و زیباتر از قبل ببینید. بنابراین مهارت ذهن آگاهی کمک می‌کند که افراد احساسات مثبت را با احساسات منفی جایگزین کنند و قدردان چیزهایی باشند که می‌بینند یا می‌شنوند.

کلام پایانی

در مقاله امروز با ذهن آگاهی و تاثیرات آن آشنا شده‌اید. این مهارت کمک می‌کند که شما بتوانید زندگی در لحظه حال را دریابید و راهکار مناسبی برای کاهش احساسات و عواطف منفی و استرس است. اگر شما هم مدتی است که تمرکز یا توجه خود را از دست داده‌اید یا دچار استرس و افکار منفی شده اید توصیه می‌شود از یک روانشناس حرفه‌ای هم در این زمینه کمک بگیرید.