چرا هر فرد در رابطه عاطفی به صورت خاصی رفتار می کند ؟ 

گاهی یک دل نه صد دل عاشق کسی می شویم که به جای آنکه باعث آرامش ما شود روح و روان ما را آزده می کند . گاهی در روابط اجتماعی آنچنان احساس شکست می کنیم که فکر می کنیم دیگران بسیار موفق  و خوشحال هستند و ما گرفتار و ناراحت . گاهی می دانیم شخصی خیلی می تواند به اهداف ما کمک کند ولی نمی دانیم چگونه با او ارتباط برقرار کنیم . گاهی همسر ، نامزد و یا دوستان صمیمی خود را از دست می دهیم و نمی دانیم چگونه رابطه را بازیابی کنیم . اگر به دنبال یافتن ق دلیل این مباحث هستید باید ریشه مشکل را در طرحواره ها پیدا کنید . طرحواره ها قالب قالب هایی هستند که از تولد در ذهن و شخصیت ما ایجاد شده اند و ما با آنها دنیا را می بینیم و تمام روابط ما طبق این قالب هارقم می خورد . یادتان باشد طرحواره ها یک سری پیش فرض درست می کنند که رفتار افراد طبق آن فرضیات شکل می گیرد . این طرحواره ها تبدیل به الگوهای ذهنی می شوند و ما با آن الگوها با دیگران ارتباط برقرار می کنیم. 

 

چرا هر فرد در رابطه عاطفی به صورت خاصی رفتار می کند ؟ 

افراد در مقابل طرحواره هایی که دارند حداقل 3 روش به کار می گیرند . بعضی ها همان کودکی خود را ادامه می دهند . یعنی اگر آن زمان مظلوم و قربانی بودند هم اکنون هم هستند ، اگر مورد بی توجهی قرار می گرفتند اکنون هم کارهایشان به گونه ای است که باعث بی توجهی می شود . این سبک رفتاری را تسلیم می گویند. یعنی شخص تسلیم طرحواره خود است و همیشه طبق آن رفتار می کند . روش دیگر فرار یا اجتناب است ؛ یعنی چون شخص از طرحواره خود رنج می برد پس تلاش می کند از موقعیت هایی که آن طرحواره را فعال می کند دوری کند. مثلا به خاطر ترس از مسخره شدن وارد جمع ها نمی شود . و روش دیگر هم جبران افراطی یا حمله است ؛ بدین گونه که شخص دیگر نمی خواهد مثل گذشته اش باشد و برعکس آن عمل می کند . در اینصورت شخص به طرحواره خود حمله می کند . مثل کسی که در کودکی خیلی مورد ظلم واقع شده ، ممکن است اکنون دیگران را اذیت کند .

1-رهاشدگی :

شخصی که این طرحواره را دارد به طور ناخودآگاه منتظر است که عزیزان خود را از دست بدهد . فکر می کند دیگران در دسترس او نیستند و نمی توان خیلی به آنها تکیه کرد . او باور دارد که طرف مقابلش او را رها می کند و یا از بین می رود و به خاطر ترس از دست دادن آدم ها با آنها وارد رابطه ای صمیمی نمی شود و یا برای نگه داشتن دیگران آنها را بسیار کنترل می کند .کسانی که طرحواره رها شدگی داشته باشند ممکن است به یکی از روش های زیر عمل کنند :

-همسر یا دوستان خود را از میان افراد غیرقابل دسترس و یا غیر قابل پیش بینی پیدا می کنند (تسلیم)

-به خاطر ترس از رها شدن وارد رابطه نمی شوند (فرار)

-به خاطر ترس از رها شدن سعی می کنند بر طرف مقابل خود مسلط شوند و یا او را خیلی کنترل کنند که مبادا رهایشان کند(جبران افراطی ) اگر شما هم چنین مسئله ای دارید می توانید از بهترین روانشناس سعادت آباد کمک بگیرید.

2-محرومیت هیجانی :

کسی که این طرحواره را دارد همه یا یکی از مشکلات زیر را دارد :

-کمبود محبت

-عدم همدلی: احساس می کند کسی او را درک نمی کند.

-محرومیت از حمایت : احساس می کند کسی وجود ندارد که بتواند به او تکیه کند . 

کسانی که طرحواره محرومیت هیجانی داشته باشند ممکن است به یکی از روش های زیر عمل کنند :

-جذب افراد سرد و بی عطفه می شوند و طرف مقابل به آنها اهمیتی نمی دهد(تسلیم).

-به خاطر فرار از درد بی مهری و تسکین خود روی به اعتیاد یا حتی کار زیاد می آورند(فرار). 

-به هر طریقی می خواهند نظر دیگران را جلب کنند و به همین خاطر بسیار دنبال کار دیگران هستند و بعد به خاطر عدم برآورده شدن نیاز عاطفی خود از دیگران گله مند هستند(جبران افراطی).

3-بی اعتمادی:

 

کسانی که این طرحواره را دارند انتظار دارند که از طرف دیگران ضربه بخورند، فکر می کنند مردم نقشه هایی دارند که از دیگران سوء استفاده کنند .چنین افرادی ممکن است در روابط عاطفی دچار موارد زیر شوند:

-همسر بدبین و یا غیر قابل اعتماد پیدا کنند(تسلیم). ( در این زمینه می توانید از بهترین مشاور خانواده سعادت آباد کمک بگیرید).

-به خاطر عدم اعتماد به مردم با کسی وارد رابطه نزدیک نشوند(فرار).

-از دیگران سوءاستفاده کنند و یا نسبت به دیگران بی حرمت باشند(جبران افراطی ). 

4-شرم و نقص :

این افراد احساس می کنند ارزشمند نیستند و به درد جامعه نمی خورند  . آنها نسبت به انتقاد بسیار حساس هستند . معمولا خود را با دیگران خیلی مقایسه می کنند و فکر می کنند عیب های درونی دارند. در روابط عاطفی ممکن است اتفاقات زیر برای آنها بیوفتد :

-همسر یا دوستان انتقادگر و سرزنشگر پیدا کنند . خود را همیشه زیر دست دیگران قرار می دهند و فکر می کند نمی تواند موقعیت بهتری داشته باشد (تسلیم)

-به خاطر ترس از طرد شدن احساسات خود را با دیگران در میان نمی گذارد و می ترسد که او را مسخره کنند(فرار)

-رفتار انتقاد گرانه در مقابل دیگران دارد و تلاش می کند موفقیت های دیگران را ناچیز جلوه دهد (جبران افراطی). 

5-انزوای اجتماعی:

این افراد فکر می کنند به جامعه تعلق ندارند و وصله ناجور جامعه هستند. در روابط عاطفی یا دوستی ممکن است به صورت زیر باشند :

-در گروه مشارکت نمی کنند(تسلیم)

-از جمع ها دوری می کنند (فرار)

-برای ملحق شدن به گروه نقش بازی می کنند ولی در اصل احساس تعلق به آنها نمی کند (جبران افراطی). 

6-وابستگی :

چنین افرادی نمی توانند مسئولیت های روزمره خود را انجام دهند و به شدن دنبال این هستند که کسی آنها را راهنمایی کند و یا کمک کند که کارهایشان را انجام دهند. در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند:

-دنبال همسر یا دوستان بسیار کمک دهنده هستند(تسلیم).

-تصمیمات را به عقب می اندازند و مسئولیت مهمی در زندگی به عهده نمی گیرند (فرار).

-با اینکه نیاز به دیگران دارند ولی بسیار وانمود می کنند که به کسی نیاز ندارند 0جبران افراطی).

7-آسیب پذیری:

این افراد معمولا فکر می کنند که قرار است اتفاق وحشتناکی برایشان بیوفتد . در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند :

-از طرف مقابل بسیار سوال می پرسند تا مطمئن شوند که مشکلی پیش نمی آید و همیشه نگران اتفاقات بد هستند(تسلیم).

-ممکن است از هرگونه موقعیت ناشناخته فرار کنند(فرار).

-ممکن است به طور افراط گونه ای بخواهد خود را شجاع نشان دهد و رفتارهای خطرناکی بروز دهد(جبران افراطی).

8-خویشتن تحول نیافته:

این افراد احساس می کنند که وجودشان در دیگران ادغام شده است و بدون دیگران هیچ هویت جداگانه ای ندارند . در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند :

-از رفتار افراد مهم زندگی بسیار تقلید می کنند و با کسی ارتباط برقرار می کنند که رهبر و فرمانروای آنها است(تسلیم). 

-اگر کسی به آنها بگوید باید مستقل باشی از او کناره گیری می کنند(فرار).

-خود را مستقل نشان می دهند  برای کارهای سخت هم درخواست کمک نمی کنند (جبران افراطی) .

9-شکست:

این افراد باور دارند که شکست خورده هستند و احساس بی کفایتی می کنند . در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند :

-اصلا خود را قبول ندارند و یا همیشه فکر می کنند دیگران کارها را بهتر انجام می دهند(تسلیم). 

-سرگردان است و دنبال هدف و برنامه ریزیبرای موفقیت نیست (فرار).

-پیشرفت های دیگران را بی ارزش جلوه می دهد و یا تلاش می کند به گونه ای بی نقص کارها را به سرانجام برساند و چون نمی تواند دچار استرس فراوان می شود (جبران افراطی ) 

10-استحقاق:

این افراد برتری جو هستند و توجهی به خواسته دیگران ندارند. در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند :

-با همسر یا افراد مهم زندگی روابط بی عاطفه ای دارند و به نیازهای طرف مقابل توجهی نمی کنند (تسلیم). اگر در این زمینه مسئله ای دارید می توانید از بهترین مشاور خانواده سعادت آباد کمک بگیرید.

-اگر در موقعیتی نتواند برتری طلبی خود را نشان دهد از آنجا می رود(فرار).

-این افراد گاهی برعکس عمل می کنند و با دادن هدیه های پر زرق و برق می خواهند نشان دهند که به فکر دیگران هستند(جبران افراطی). 

11-خویشتن داری ناکافی:

-این ها تحمل ناکامی را ندارند و زمانی که چیزی را می خواهند اگر مشکلی پیش بیاید بسیار آشفته می شوند  یا آن هف را زود رها می کنند . در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند :

-هیجانات خود را نمی توانند کنترل کنند و یا به صورت افراطی به خوردن یا تفریح می پردازند(تسلیم).

-ممکن است هدف خاصی را برای خود تعیین نکند و یا در محل کار زیاد توجهی به کار نداشته باشدو به همین خاطر از کار اخراج شود(فرار).

-بعضی از این افراد به صورت افراطی می خواهند این مشکل را حل کنند و به همین خاطر به صورت فشرده می خواهند کارهای خود را فورا به اتمام برسانند (جبران ارفاطی )

12-ایثارگری افراطی :

 

این افراد نیازهای خود و خانواده شان را فدای دوستان و اطرافیان می کنند و وقتی کسی چیزی را از آنها بخواهد نمی توانند نه بگویند و به همین خاطر علی رغم میل و با خشم درونی معمولا دنبال انجام کارهای بقیه هستند و خودشان هم احساس می کنند قربانی شده اند . در روابط عاطفی و دوستی به صورت زیر هستند :

-برای دیگران بیش از حد ایثارگری می کنند و توجهی به هدف ها و خواسته های خود ندارند (تسلیم).

-ممکن است به خاطر ترس از قربانی شدن از دیگران دوری کنند(فرار).

-ممکن است روزی به حالت پرخاشگری و یا افسردگی برسند که چرا دیگران قدر کار آنها را نمی دانند و دیگر تصمیم بگیرند که برای هیچکس کاری نکنند(جبران افراطی). اگر شما هم در زمینه افسردگی یا پرخاشگری چنین مسئله ای دارید می توانید از بهترین روانپزشک سعادت آباد کمک بگیرید.

13-جلب توجه :

افرادی که این طرحواره را دارند به صورت زیر عمل می کنند :

-برای هر کاری که انجام می دهند در پی جلب توجه دیگران هستند و اگر طرف توجه نکند بسیار اذیت می شوند(تسلیم).

-ممکن است وقتی می بینند کسی مورد توجه است خیلی نسبت به او حسادت کنند و از او دوری کنند(فرار).

-یا وقتی کسی کار مورد پسندی انجام می دهد به شکل نامناسبی او را بی ارزش جلوه می دهند(جبران افراطی ).

14منفی گرایی :

این افراد عادت دارند از کوچک ترین حوادث بزرگ ترین فاجعه ها را بسازند . افرادی که این طرحواره را دارند به صورت زیر عمل می کنند :

-هر اتفاق مثبتی را نادیده می گیرند و تلاش می کنند جنبه های مثبت را بی ارزش نشان دهند . ویژگی های خوب طرف را نمی بینند و در هر چیزی به دنبال یک نکته منفی است .(تسلیم )

-امیدی به بهبود اوضاع ندارند و فکر می کنند هرگز مشکلات به پایان نمی رسد(فرار).

-بعضی از این افراد ممکن است بعد از مدتی برعکس شوند و مثبت نگر خیالی شوند و از واقعیت ها دور شوند(جبران افراطی).

15-بازداری هیجانی :

چنین افرادی خشم، ناراحتی و غم خود را نشان نمی دهند ، چون می ترسند که طرد شوند و یا دیگران را ناراحت کنند . چنین افرادی حتی ممکن است خوشحالی خود را هم نشان ندهند . افرادی که این طرحواره را دارند به صورت زیر عمل می کنند :

-بر منطق و استدلال بسیار تاکید می کنند و احساسات را بی اهمیت جلوه می دهند(تسلیم).

-اگر فعالیتی نیاز به هیجان داشته باشد از آن دوری می کنند و یا افراد دارای هیجان را بی منطق می دانند(فرار). 

-بعضی از این افراد برعکس عمل می کنند و بدون در نظر گرفتن شرایط به صورت افراطی هیجانات را نشان می دهند و حتی ممکن است برای این امر تحت تاثیر الکل و مواد مخدر قرار بگیرند (جبران افراطی ).

16-ملاک های سخت گیرانه:

اینها از خود رضایتی ندارند و فکر می کنند هر کاری را باید به نحو احسن انجام دهند . در غیر این صورت بی ارزش هستند . افرادی که این طرحواره را دارند به صورت زیر عمل می کنند :

-تلاش می کنند که کارها را بدون نقص انجام دهند و از خود و دیگران انتظارات زیادی دارند(تسلیم).

-گاهی وقتی می بینند کاری به آن صورت که می خواهند پیش نمی رود کار را رها می کنند و یا آن را به عقب می اندازند (فرار).

-گاهی از همه هدف های خود دست می کشند و به کارهای خیلی معمولی روی می آورند (جبران افراطی). 

 

کلام آخر 

در جمع بندی می توان گفت توجه کردن به علت جذب شدن ها به افراد مختلف می تواند ما را در شناخت بهتر شخصیتمان و تکامل روح و روانمان یاری کند و از ما انسانی کامل تر و بالغ تر بسازد. و نکته ی اصلی برای داشتن رابطه ای خوب و سازنده در کنار افراد، این است که دست از تعصبات شخصی برداشته و نسبت به دیدگاه های مختلف و احتمالا مخالف، شنونده و پذیرا باشیم.در این راستا می توانید از بهترین روانشناس سعادت آباد کمک بگیرید .