همه در طول زندگی روزهای بی حوصلگی و بدخلقی را تجربه می کنند . اما دفعات و شدت بروز این حالت در افراد متفاوت است بسیاراند مردمی که با خلق بد دست و پنجه نرم می کنند و هرگز درباره آن با احدی حرف نمی زنند . دوستان و خانواده شان از این اختلال خلقی آنان بی خبراند . این موضوع را پنهان و نفی می کنند و سعی دارند درست طبق انتظارات موجود عمل کنند . برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از دکتر روانشناس در سعادت آباد کمک بگیرید.
آشنایی با مفهوم بدخلقی
گاهی اوقات افرادی که دچار بدخلقی هستند پس از سالها درگیری با این وضعیت به این نتیجه می رسند که باید از درمانگر یا روانپزشک کمک بگیرند . آنها احساس می کنند یک جای کار آنهاست که می لنگد و خود را با افرادی مقایسه می کنند که به نظر می رسد همیشه همه چیز را با هم دارند ؛ همان هایی که همیشه خندان و ظاهرا پرانرژی هستند . این افراد بر این باورند که برخی افراد واقعا به خودی خود خوشحال و پرانرژی اند و شادی نوعی تیپ شخصیتی است ؛ یعنی شما ذاتا یا شاد هستید یا نیستید. اگر بدخلقی را فقط نقصی در مغز بدانیم ، باور این که می توانیم آن را تغییر دهیم برای ما سخت خواهد بود و به جای تلاش برای اصلاح روی پنهان کردن آن تمرکز می کنیم .
ما به روال معمول زندگی می پردازیم ، کارهای روزمره مان را انجام می دهیم ، به روی همه لبخند می زنیم؛ با این حال در تمام مدت احساس پوچی می کنیم و خلق و خوی بدمان به مرور اوضاع را بدتر می کند و از هیچ چیز لذت نمی بریم . هنگامی که خلق و خوی بدی را تجربه می کنیم ، این اختلال حتما تحت تاثیر عوامل متعددی از محیط درونی و بیرونی ما به وجود آمده است . شناخت این عوامل موثر و آگاهی به آنها ، به ما کمک می کند تا آنها را در مسیر دلخواهمان به کار بگیریم .چیزی که علم صحت آن را تایید کرده این است که قدرت تاثیرگذاری در احساسات ، در ما بیش از آن چیزی است که تصور می کنیم .این بدان معناست که می توانیم روی بهتر شدن حالمان کار کنیم و کنترل سلامت عاطفی خود را در دست بگیریم و به ما یادآور می شود که خلق و خو مولفه ای از پیش تعیین شده و ثابت نیست و نوع شخصیت ما را تعریف نمی کند ، بلکه فقط احساسی است که ما تجربه می کنیم .
راهکارهای مفید فاصله گرفتن
زندگی همچنان ما را در معرض سختی ، درد و فقدان قرار می دهد و عواقب این ها همیشه در سلامت روحی و جسمی ما منعکس خواهد شد ؛ پس غرض ریشه کن کردن خلق بد یا افسردگی نیست ، بلکه می خواهیم با گردآوری مجموعه ای از ابزار موثر به بهبود وضعیت کمک کنیم .
فراشناخت
هنگام بدخلقی، افکار ما همه توجه و انرژی ما را می گیرند . مغز پیام ناخوشی از بدن دریافت می کند و دلایل متعددی برای این حال طبق شواهد قبلی استنتاج می کند. تا به خود بیایید ، انبوهی از افکار منفی خودسرزنشگر مثل گله زنبور در سرتان وزوز می کند . اگر درگیر این افکار شویم و اجازه دهیم ما را در خود فرو ببرند ، رفته رفته بدخلقی مان را بیشتر می کنند . کنترل ورود افکار مختلف به ذهن امکان پذیر نیست؛ اما نحوه برخورد با این افکار را می توان مدیریت کرد . یکی از مهم ترین مهارت ها برای مدیریت افکار و تاثیراتشان فاصله گرفتن از آنهاست . حضور این افکار در ذهنتان باعث می شود این کار سخت به نظر برسد . اما خوب است بدانید انسان ها ابزار قدرتمندی برای فاصله گرفتن از افکارشان دارند . این ابزار فراشناخت نام دارد که معنایش فکر کردن درباره خود است . ما توانایی فکر کردن داریم ، ضمن اینکه قابلیت فکر کردن در مورد آنچه که به آن می اندیشیم را هم داریم . فراشناخت فرآیند عقب نشینی از افکار و رعایت فاصله کافی است تا افکار را به همان شکلی که هستند ببینیم . با این کار ، آنها بخشی از قدرتشان در برابر شما و احساس و رفتارتان را از دست می دهند .به جای اینکه تحت کنترل و هدایت افکارتان باشید ، باید راه مناسبی برای پاسخ گویی به آنها انتخاب کنید . فراشناخت یعنی توجه به افکاری که در ذهنتان خطور می کنند و مشاهده تاثیرشان در احساسات .
برای این کار چند دقیقه مکث کنید و ببینید ذهنتان به کجا می رود . شما می توانید به یک فکر بچسبید یا رهایش کنید و منتظر افکار بعدی باشید . قدرت هر فکر به میزان باور شما به آن بستگی دارد؛ اینکه چقدر به صحت و معنادار بودن آن اعتقاد دارید . مشاهده فرآیندهای فکری به این شکل ماهیت آنها را به شما نشان می دهد. افکار با واقعیت متفاوت اند . آنها ترکیبی از نظرات ، قضاوت ها، داستان ها، خاطرات ، برداشت ها، و احتمالات درباره آینده هستند؛ روش هایی که مغز برای درک دنیا پیش پایتان می گذارد. وظیفه دیگر مغز این است که تا حد ممکن در زمان و انرژی شما صرفه جویی کند . در نتیجه میانبر می زند و همیشه در مسیر حدس و پیش بینی جلو می رود .
ذهن آگاهی ابزاری عالی است برای تمرین مشاهده افکار و تقویت ماهیچه های ذهن شما که در مقوله فراشناخت دخیل اند؛ یعنی مشخص می کنند به کدام فکر توجه کنید و بدون چسبیدن به آن رهایش کنید و سپس آگاهانه نقطه تمرکز توجه تان را انتخاب کنید . برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید از دکتر روانشناس سعادت آباد کمک بگیرید.
ذهن آگاهی
بعضی ها می گویند که فقط مثبت فکر کنید ولی مشکل اینجاست که ما نمی توانیم افکار ورودی ذهنمان را کنترل کنیم . حتی اگر سعی کنیم افکار خاصی نداشته باشیم ، باز همین یک جور اندیشیدن به همان فکر است . فقط مثبت فکر کردن واقع بینانه نیست . بسیاری از مردم در زندگی با مشکلات باورنکردنی رو به رویند. قرار نیست ، با تعیین معیار ناممکن تولید افکار مثبت در مواقع سخت بار روی دوششان را سنگین کنیم . در واقع در شراط دشوار احتمالا نمی توانند مثبت فکر کنند و درد خودسرزنشگری هم به دردهایشان اضافه می شود؛ چون فکر می کنند فقط آنها از انجام این کار عاجراند . بنابراین، چون نمی توانیم تعیین کنیم ذهنمان چه افکاری تولید کند ، حوزه اختیار ما در نحوه پاسخ گویی به آنهاست . توجه به افکار قدرت آن را افزایش می دهد . اگر توجه را مانند نورافکن تصور کنیم، می توان گفت خیلی از مردم بی توجه آن را به حال خود رها کرده اند تا به هر سو که می خواهد بچرخد . گاهی اوقات در صورت وجود علائم خطر یا تهدید مغز اوضاع کنترل را به دست می گیرد . اما ما هم می توانیم با انتخابی آگاهانه ، نورافکن را هدفمندانه روی جنبه های خاصی از تجربه مان متمرکز کنیم . این کار با مقاومت در برابر افکار و تلاش برای نادیده گرفتن آنها متفاوت است . این یعنی برخوردی آگاهانه با افکار؛ یعنی انتخاب کنیم به کدام فکر توجه کنیم ، روی کدام تمرکز کنیم و به آن بال و پر بدهیم .
بسیاری از ما عادت نداریم از خود بپرسیم چه می خواهیم . هر یک از ما وظایفی داریم : پاسخ گویی به رئیسان، پرداخت وام مسکن، تامین زندگی فرزندانمان . با گذر زمان درمیابیم این آن خوشبختی این نیست که دلمان می خواسته، اما اینکه واقعا چه می خواهیم یا به چه چیزی نیاز داریم را هم نمی دانیم؛ زیرا هرگز به آن فکر نکرده ایم .
توجه شما ارزشمند است و برای خلق تجربه های زندگی تان مولفه مهمی به شمار می رود ؛ بنابراین یادگیری کنترل و هدایت آن تاثیر بسزایی در زندگی و روحیه شما خواهد داشت . به همین دلیل است که تمرین هایی مانند مراقبه ذهن آگاهی بسیار محبوب شده اند . این تمرینات گاهی اوقات خسته کننده، ترسناک یا ناامید کننده به نظر می رسند ، اما به مغز کمک می کنند که با ساخت مسیر عصبی جدید اجرای مهارت را تسهیل کند ؛ به نحوی که بعدها در صورت لزوم می توانید بدون نیاز به تلاش آگاهانه آن مهارت ها را به کار بگیرید .
ذهن آگاهی
ذهن آگاهی حالتی از ذهن است که در هر شرایطی می توانیم آن را پرورش دهیم . خودآگاهی یعنی در زمان حال حضور داشته باشیم و به تک تک لحظات آن توجه کنیم و از افکار ، احساسات و تاثیرجسمی خود، بدون قضاوت یا مشغولیت ذهنی دیگری ، آگاه باشیم . این کار به سرعت بدخلقی تان را از بین نمی برد یا مشکلاتی را که با آنها روبرو هستید تغییر نمی دهد . آگاهی شما از جزئیات تجربه تان را افزایش می دهد تا با دقت نحوه واکنش تان را انتخاب کنید . اما اگر روش انجام مراقبه ذهن آگاهی را بلد نباشیم ، این کار برایتان مشکل خواهد بود . مدیتیشن برای ذهن مثل باشگاه ورزشی است که در فضای آن مهارت هایتان را تمرین و تقویت می کنید.
چگونه این کار را انجام دهیم ؟
اگر تاکنون مراقبه ذهن آگاهی را انجام نداده اید ، برای شروع مراقبه های هدایت شده را انتخاب کنید . می توانید از یک روانشناس حرفه ای کمک بگیرید . تکنیک های فراوانی در این مورد وجود دارد که هر یک بر اساس سنت های خاص خود انجام می شوند ، اما هدف بیشتر آنها، تقویت وضوح ذهن است . بنابراین چند سبک مختلف را امتحان کنید و ببینید از کدام یک نتیجه می گیرید .
تمرین شکرگزاری
تمرین شکرگذاری روش ساده دیگری است که با انجام آن کم کم عادت می کنید توجه تان را از نشخوارهای فکری به سوی دیگری معطوف کنید . دفترچه یادداشت کوچکی بردارید و روزی یک بار سه چیز را که بابت آن ها احساس قدردانی می کنید یادداشت کنید . این موارد می توانند موهبت های بزرگ مانند حضور عزیزانتان یا جزئیات کوچکی مانند طعم قهوه تان باشد . شاید در وهله اول این کار ساده تر از آن به نظر برسد که موثر واقع شود ، اما به مرور و با هربار قدردانی مغز شما عادت می کند به چیزهایی توجه کند که شرایط احساسی مطبوع و دلپذیری را ایجاد می کنند .
کلام آخر
بدخلقی به احتمال زیاد، بیش از آنکه علامت نقص عملکردی مغز باشد ، نشان دهنده نیازهای برآورده نشده فرد است . نوسانات خلقی امری طبیعی است . هیچکس همیشه خوشحال نیست؛ اما قرار نیست به ناچار تحت فرمان این تغییرات باشیم . راهکارهایی وجود دارد که می توانید از آنها کمک بگیریم . در این راستا می توانید از یک روانشناس حرفه ای کمک بگیرید .
